HMAS St. Francis
HMAS „St. Francis” (FY26) – okręt pomocniczy należący do Royal Australian Navy w okresie II wojny światowej.
Historia edytuj
Zbudowany w 1914[1] lugier[a] „St. Francis” należał do misji chrześcijańskiej, pływał pomiędzy Darwin a Bathurst Island i Port Keats[3]. Statek liczył 15 metrów długości[1]; oprócz żagli wyposażony był także w 18-konny silnik[4].
W czasie pierwszej podróży w 1914 statek został porwany przez bardzo silny wiatr i zepchnięty 400 mil na otwarty ocean[1]. Jednostkę odnalazł HMAS „Sydney”.
Po wybuchu II wojny światowej „St. Francis” został zarekwirowany przez RAN w 1942 i wszedł do służby już jako HMAS „St. Francis” (FY26) 21 marca 1943[4]. Okręt był uzbrojony w pojedynczy karabin maszynowy Vickers kalibru 7,7 mm[4]. Dowódcą okrętu pozostał jego przedwojenny skipper, zakonnik Andrew Smith, który otrzymał tymczasowy stopień kapitana marynarki w Royal Australian Naval Volunteer Reserve[1][3][5]. Nowozelandczyk Smith przed wojną służył w RAN w stopniu starszego bosmana[5]. Załogę okrętu stanowiło również czterech tubylców z Tiwi[5].
W czasie wojny „St. Francis” dowoził zaopatrzenie i pocztę do licznych punktów obserwacyjnych (cost watching stations) położonych na północnym wybrzeżu Australii i okolicznych wyspach[5].
17 stycznia 1942 w okolicach Wyspy Melville’a „St. Francis” napotkał japoński okręt podwodny, ale sam nie został przez niego zauważony[1]. W czasie jednego z rejsów „St. Francis” uratował 11 rozbitków z filipińskiego statku „Florence D”, który został zatopiony 19 lutego 1942 przez japońskie samoloty powracające z pierwszego nalotu na Darwin[6].
Okręt służył do 1945[5].
W 2012 jedna z ulic w Darwin (Smith Court) została nazwana na cześć Andrew Smitha[7].
Uwagi edytuj
- ↑ W języku polskim słowo „lugier” używane jest do określenia typu żaglowca lub rodzaju statku rybackiego, w języku angielskim lugger używane jest zazwyczaj do określenia małego statku rybackiego o napędzie żaglowym (który nie jest odpowiednikiem polskiego lugra w znaczeniu statku rybackiego) ale może także oznaczać typ ożaglowania. W przypadku łodzi służących do połowu pereł lugger oznacza raczej typ niewielkiego statu niż ścisły typ ożaglowania, zdarzały się lugry z ożaglowanie lugrowym ale często miały także ożaglowanie keczowe lub szkunerowe[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e Australian Naval History on 17 January 1942. navyhistory.org.au. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
- ↑ Kate Lance: Redbill. s. 15-16.
- ↑ a b Michael Wilson: Royal Australian Navy – 21st Century Warships – Naval Auxiliaries 1911 to 1999. s. 71.
- ↑ a b c Ross Gillett: Australian & New Zealand Warships, 1914-1945. s. 217.
- ↑ a b c d e John Laws, Christopher Stewart: It Doesn’t End There.
- ↑ Protection For A Significant Piece Of Wartime History. navyhistory.org.au, 2009-04-28. [dostęp 2012-10-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-18)]. (ang.).
- ↑ Planning Act („Northern Territory Government Gazette”. docstoc.com, 2012. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Ross Gillett: Australian & New Zealand Warships, 1914-1945. Sydney: Doubleday, 1983. ISBN 0-86824-095-8.
- John Laws, Christopher Stewart: It Doesn’t End There: Great Australian Stories with a Twist. ISBN 978-1405037532.
- Michael Wilson: Royal Australian Navy – 21st Century Warships – Naval Auxiliaries 1911 to 1999 (Including Defence Maritime Services). Profile No. 4. Marrickville: Topmill Pty Ltd, 2001. ISBN 1-876270-72-1.
- Kate Lance: Redbill : From Pearls To Peace : The Life And Times of a Remarkable Lugger. North Fremantle: Fremantle Arts Centre Press, 2004. ISBN 1-920731-42-3.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcie okrętu z okresu wojennego. seabooks.net. [dostęp 2012-10-10]. (ang.).
