Wikipedia

Herman Jung

piwowar polski pochodzenia niemieckiego

Herman Jung (ur. 7 grudnia 1818 w Szymanowicach[1] (Schönbach[2], Schoenau[a][3])[4] na Śląsku[5], zm. 12 marca 1890 w Warszawie) – polski piwowar pochodzenia niemieckiego, pierwszy producent ekstraktu słodowego w Polsce[1].

Herman Jung
Data i miejsce urodzenia

7 grudnia 1818
Schönbach

Data i miejsce śmierci

12 marca 1890
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie

Zawód, zajęcie

piwowar

Kaplica grobowa rodziny Hermana Junga na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie

Życiorys edytuj

Był synem urzędnika[6] Karola Junga i Szarlotty[b] z domu Schmidt[5].

Do Warszawy przybył w (lub po[2]) 1840 r., jako czeladnik piwowarski. Pracował w różnych browarach stołecznych, aż w 1848 r., zakupił nieduży browar Fryderyka Brzezińskiego przy ul. Chłodnej[1] 51[c][7][8]. W styczniu 1854 r. stał się właścicielem browaru Wilhelma Kazimirusa[d][9] przy ul Grzybowskiej (ul. Waliców[10] 9/11[11]), a w listopadzie współwłaścicielem[12] browaru F. Bochenka (od 1862 właściciel)[2].

W latach 1865-1873 (?) był starszym Zgromadzenia Piwowarów[2].

W 1867[potrzebny przypis] r. otworzył dwa kolejne zakłady: przy ul. Ogrodowej i obecnym pl. Trzech Krzyży (1868)[e][13][1]. W 1869 był także właścicielem browarów po Naimskim i Łąckim[2]. Dzierżawił browar po Osterlofach w Grochowie[2].

W 1873 r., założył spółkę Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Wyrobu Piwa "Herman Jung", która stała się liderem branży piwowarskiej w Warszawie[10], było też głównym producentem piwa w Królestwie Polskim[5][2]. Spółka posiadała składy w Brześciu, Kowlu, Kijowie i Odessie[10][1]. Do spółki weszli: kupiec Ludwik Libas, bankier Józef Poznański, bankier berliński Wilhelm Borhert junior oraz Dom Handlowy „Reichman i Wolf”. Kapitał zakładowy: 1,3 mln rubli srebrnych. W latach 80. zatrudniały 500-750 osób (w zimie przy zwózce lodu 2000-2500). W 1884 wartość browarów wynosiła ok. 1,5 mln rubli[2].

W 1882 wchodził jako ekspert do Komitetu Wszechrosyjskiej Wystawy w Moskwie[2].

Dwukrotnie żonaty: z Amalią Pauliną z Behrów (ok. 1821-1904[6]) w 1844, rozwiódł się w 1869[2]; i z Selmą Kintzel (1847-1936[6][3])[5]. Miał sześcioro dzieci: Ryszarda, Seweryna, Amandę Boenisch i Natalię Kamińską z pierwszego małżeństwa, oraz Gustawa Leopolda i Helenę z drugiego[2].

Herman Jung zmarł 12 marca 1890 r., został pochowany w alei A (grób 5) na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim w Warszawie[14]. Projektantami grobowca byli Edward Lilpop i Józef Pius Dziekoński[15], autorem tympanonu był Antoni Olesiński[1].

Pozostawił po sobie liczne nieruchomości oraz kolonię[16] Lewinów pod Warszawą[2][17].

Po śmierci Junga, zlikwidowano jego browary, pozostawiając jedynie ten przy pl. Trzech Krzyży, którego prowadzeniem zajął się syn piwowara z pierwszego małżeństwa - Seweryn Jung[10][1][18]. W 1919 r. (lub 1921[18]) firma Towarzystwo Akcyjne Wyrobu Piwa weszła w skład „Haberbusch i Schiele Zjednoczone Browary Warszawskie Spółka Akcyjna”[10][1][18].

Grobowiec pojawił się w serialu „07 zgłoś się” w odcinku „Grobowiec rodziny von Rausch”[19][20].

Pod koniec 2013 parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy rozpoczęła działania mające na celu remont grobowca, m.in. składała wnioski o dofinansowanie do MKiDN[21] i prowadziła cykliczne kwesty[15][22][23][24]. W kolejnych latach wykonano: remont dachu (2014)[25][26], zrekonstruowano malowidła ścienne (2015[27][28]-2017[29][30])[31], renowację sarkofagów i części kaplicy z katakumbami (2018)[30]. Renowacja zakończyła się po 2019 roku[32] (2020-2021[3]).

Uwagi edytuj

  1. ↑ Na płycie w grobowcu widnieje Schoenau jako m.ur., co może wskazywać na Świerzawę (Szunów; powiat Schönau [napisy w 7:15 z Podróże Na Emeryturze]).
  2. ↑ Charlotty (Polski słownik biograficzny: pt. 4 1965).
  3. ↑ Browar wybudowany w latach 30. (Wierzbicki 2018) lub na początku lat 40. XIX wieku (Nadolski 2008).
    Wedłu taryf warszawskich do 1858 r. właścicielem tej posesji był Fryderyk Brzeziński (Wierzbicki 2018).
  4. ↑ Browar założył Jan Bogumił Kazimirus, który zmarł w 1816. Wilhelm był jego synem. (Warszawy historia ukryta). Browar został zakupiony 18 stycznia (Polski słownik biograficzny: pt. 4 1965).
  5. ↑ Założony w 1805 r. przez Marcina Naimskiego przy placu św. Aleksandra 8 (obecnie plac Trzech Krzyży). W 1868 r. odkupiony przez Hermana Junga od Ludwika Naimskiego, zlikwidowany w 1910 r. (Przegląd Tygodniowy).

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h Kotwice pamięci ↓.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Polska Akademia Umiejętności, Polski słownik biograficzny: pt. 4. Kalita Karol-Kapliński Seweryn, t. XI, Skład główny w księg. Gebethnera i Wolffa, 1965, s. 323 [dostęp 2023-01-01] (pol.), Dalsze fragmenty po wyszukaniu w książce słów: kazimirusa, hoffa, libas, lewirowi, banzemer.
  3. ↑ a b c Kaplice Junga i Halperta - cmentarz ewangelicko.augsburski #42. Podróże Na Emeryturze Youtube. 16 lis 2021. od 2:41, 7:06, 7:15, 8:48 minuta. [dostęp 2022-12-31].
  4. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom X - Schoenau, Schoenbach [online], dir.icm.edu.pl, s. 384-385 [dostęp 2022-12-31].
  5. ↑ a b c d Baza osób polskich / Polnische Personendatenbank: Jung, Herman [online], baza-nazwisk.de [dostęp 2022-12-31] (pol. • niem.).
  6. ↑ a b c Eugeniusz Szulc, Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie: zmarli i ich rodziny, Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989, s. 245, ISBN 978-83-06-01606-2 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  7. ↑ 11. Liderzy / Browar Parowy Herman Jung – Warszawskie Towarzystwo Akcyjne Wyrobu Piwa Herman Jung – Browar Parowy Seweryn Jung, [w:] Piotr Wierzbicki, Podchmielona historia Warszawy: warszawskie piwowarstwo od średniowiecza do współczesności [pdf], Skarpa Warszawska, 2018, s. 241, ISBN 978-83-63842-74-1 [dostęp 2023-01-02] (pol.).
  8. ↑ Artur Nadolski, Pani Chłodna: (opowieść o warszawskiej ulicy), Bellona, 2008, s. 128 [dostęp 2023-01-02] (pol.).
  9. ↑ ZOA, Matka sierot. Joanna Neybaur. [online], Warszawy historia ukryta, 31 października 2019 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  10. ↑ a b c d e BROWAR HERMANA JUNGA [online], Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej - Polacy z wyboru [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  11. ↑ Redakcja, Jaki los czeka zabytkowy zespół fabryczny Browaru Hermana Junga przy ulicy Waliców 9/11??? [online], Portal Warszawski, 29 lipca 2021 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  12. ↑ W spółce z Kropfami (Polski słownik biograficzny: pt. 4 1965).
  13. ↑ Anna Janicka, "Przegląd Tygodniowy" 1866-1876. Teksty. Analizy. Komentarze. Seria I: Pozytywiści, idee, programy. Tom III: Literatura i życie. Część 2, Wydawnictwo Prymat, 2020, s. 129, ISBN 978-83-7657-347-2 [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  14. ↑ Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie - śp. Herman Jung [online], GROBONET [dostęp 2022-12-30].
  15. ↑ a b Informator parafialny ↓, Nr 5 (71) 2013, s. 5-6, 11-12.
  16. ↑ kolonia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-01-03].
  17. ↑ 1/225/0/3/1322 Akta […] dotyczące lokacji kapitału na majątku Lewinów [nieruchomości, będącej własnością Hermana Junga, jako hipotecznego zabezpieczenia spadku, który otrzymał zbór od Anny Zanelli]. [online], Szukaj w Archiwach [dostęp 2023-01-03].
  18. ↑ a b c Piotr Wierzbicki, Historia - Słońce zaklęte w szklance lub w kuflu [online], www.rytmwarszawy.pl, 5 lutego 2021 [dostęp 2023-01-04] (pol.).
  19. ↑ 07 ZGŁOŚ SIĘ - GROBOWIEC RODZINY VON RAUSCH (10) / Lokacje [online], FilmPolski [dostęp 2022-12-31] (pol.).
  20. ↑ Maciej Gąsiorowski, Groby z polskich filmów i seriali. Nie tylko "Klan" i "M jak miłość". (Nie)zapomniani WIDEO [online], www.se.pl, 8 kwietnia 2021 [dostęp 2022-12-31].
  21. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 1 (92) 2018, s. 16, 38.
  22. ↑ Działania [online], Lata 2014-2017, Kotwice pamięci [dostęp 2022-12-30].
  23. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 1 (72) 2014, s. 24-28.
  24. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 5 (86) 2016, s. 19, 29.
  25. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 4 (75) 2014, s. 17.
  26. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 1 (77) 2015, s. 25, 29-30.
  27. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 5 (81) 2015, s. 18-19.
  28. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 1 (82) 2016, s. 6, 32-33, 37.
  29. ↑ Informator parafialny ↓, Nr 4 (90) 2017, s. 15-16.
  30. ↑ a b Informator parafialny ↓, Nr 1 (97) 2019, s. 7, 15.
  31. ↑ #SolaPictura 1 - Kaplica Hermana Junga | Cmentarz Ewangelicko-Augsburski w Warszawie. Luteranie w Warszawie Youtube. 23 cze 2016. [dostęp 2022-12-31].
  32. ↑ Wyniki tegorocznej kwesty [online], Parafia Ewangelicko-Augsburska Świętej Trójcy, 8 listopada 2019 [dostęp 2022-12-31] (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Herman_Jung&oldid=72768980”