Hypothymisrodzaj ptaków z rodziny monarek (Monarchidae).

Hypothymis
Boie, 1826[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – monarszyk hiacyntowy (H. azurea)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki

Rodzaj

Hypothymis

Typ nomenklatoryczny

Muscicapa caerulea J.F. Gmelin, 1789 (= Muscicapa azurea Boddaert, 1783)

Synonimy
Gatunki

4 gatunki – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji[9].

Morfologia edytuj

Długość ciała 14–17 cm, masa ciała 8,9–13,6 g[10].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1826 roku zoolog Friedrich Boie w artykule poświęconym systematyce rzędów, rodzin i rodzajów ptaków opublikowanym w czasopiśmie Isis von Oken[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) monarszyk hiacyntowy (H. azurea).

Etymologia edytuj

  • Hypothymis (Hypothimus): gr. ὑποθυμις hupothumis ‘niezidentyfikowany ptak’ wspomniany przez Arystofanesa[11].
  • Muscylva (Muscisylva): zbitka wyrazowa nazwa rodzajów: Muscicapa Brisson, 1760 (muchołówka) i Sylvia Scopoli, 1769 (kapturka)[12]. Typ nomenklatoryczny (późniejsze oznaczenie): Muscicapa caerulea J.F. Gmelin, 1789 (= Muscicapa azurea Boddaert, 1783)[8].
  • Cyanomyias (Cyanomyas): gr. κυανος kuanos ‘ciemnoniebieski’; łac. myias ‘muchołówka’, od gr. μυια muia, μυιας muias ‘mucha’; πιαζω piazō ‘chwytać’[13]. Typ nomenklatoryczny (oznaczenie monotypowe): Hypothymis coelestis Tweeddale, 1877.
  • Camiguinia: wyspa Camiguín, wyspy Babuyán, Cagayan, Filipiny[14]. Typ nomenklatoryczny (oryginalne oznaczenie): Camiguinia personata[e] McGregor, 1907.
  • Haplornis: gr. ἁπλοος haploos ‘zwykły, prosty’; ορνις ornis, ορνιθος ornithos ‘ptak’[15].

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[16][10][9][17]:

Uwagi edytuj

  1. Wariant pisowni Muscylva Lesson, 1831.
  2. Wariant pisowni Hypothymis Boie, 1826.
  3. Wariant pisowni Cyanomyias Sharpe, 1879.
  4. Nowa nazwa dla Muscylva Lesson, 1831.
  5. Podgatunek H. helenae.

Przypisy edytuj

  1. a b F. Boie. Generalübersicht der ornithologischen Ordnungen, Familien und Gattungen. „Isis von Oken”. 19 (10), s. 973, 1826. (niem.). 
  2. R.-P. Lesson: Traité d’ornithologie, ou, Tableau méthodique des ordres, sous-ordres, familles, tribus, genres, sous-genres et races d’oiseaux: ouvrage entièrement neuf, formant le catalogue le plus complet des espèces réunies dans les collections publiques de la France. Bruxelles: Chez F.G. Levrault, 1831, s. 385. (fr.).
  3. G.R. Gray: The genera of birds : comprising their generic characters, a notice of the habits of each genus, and an extensive list of species referred to their several genera. Cz. 3. London: Longman, Brown, Green, and Longmans, 1849, s. 53 (Appendix). (ang.).
  4. G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 52. (ang.).
  5. R.B. Sharpe: Catalogue of the Passeriformes, or Perching Birds, in the collection of the British Museum. Cz. 4: Cichlomorphæ: Part I. Containing the families Campophagidæ and Muscicapidæ. London: Printed by order of the Trustees, 1879, s. 116, 278, seria: Catalogue of the Birds in the British Museum. (ang.).
  6. J.B. Steere. The Distribution of Genera and Species of Non-Migratory Land Birds in the Philippines. „The Auk”. 11 (3), s. 236, 1894. (ang.). 
  7. R.C. McGregor. The birds of Batan, Camiguin, Y’ami, and Babuyan Claro, islands north of Luzon. „The Philippine journal of science”. Section A. 2 (5), s. 346, 1907. (ang.). 
  8. a b Ch.H. Townsend & F.A. Wetmore. The Birds. „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College”. 63 (4), s. 203, 1919. (ang.). 
  9. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (redaktorzy), Monarchs [online], IOC World Bird List (v13.1) [dostęp 2023-06-28] (ang.).
  10. a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Monarch Flycatchers (Monarchidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2021, DOI10.2173/bow.monarc2.01 [dostęp 2023-06-28] (ang.), Hypothymis.  
  11. The Key to Scientific Names, Hypothymis [dostęp 2023-06-28].
  12. The Key to Scientific Names, Muscylva [dostęp 2023-06-28].
  13. The Key to Scientific Names, Cyanomyias [dostęp 2023-06-28].
  14. The Key to Scientific Names, Camiguinia [dostęp 2023-06-28].
  15. The Key to Scientific Names, Haplornis [dostęp 2023-06-28].
  16. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2024-01-02), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2024-02-22].
  17. J. Boyd III, Monarchidae: Monarchs, [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.04 [online], John Boyd’s Home Page [dostęp 2023-05-30] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).