Immunofenotyp – opis antygenowych cech komórki, odpowiednich dla jej linii rozwojowej, stopnia dojrzałości i aktywności biologicznej. Immunofenotypowanie komórek polega na badaniu ekspresji specyficznych antygenów, za pomocą metod immunochemicznych lub cytometrii przepływowej[1][2].

Antygeny oznaczane w trakcie immunofenotypowania (określania immunofenotypu) nazywa się markerami (inaczej antygenami różnicowania komórkowego, w skrócie CD).

Immunofenotyp określa się poprzez dodanie następujących oznaczeń do nazwy danego antygenu[3]:

  • znak "+" - oznacza ekspresję danego antygenu przez komórkę;
  • znak "-" - oznacza brak ekspresji danego antygenu;
  • hi, high (z ang. wysoki, wysoko) - oznacza wysoką ekspresję danego antygenu;
  • lo lub low (z ang. niski, nisko), weak (z ang. słaby, słabo) - oznacza niski poziom ekspresji danego antygenu;
  • bright (z ang. jasny), ++ - synonim określenia hi;
  • dim (z ang. ciemny) - synonim określenia lo;
  • med (z ang. pośredni) - oznacza ekspresję danego białka na poziomie pośrednim pomiędzy wysokim i niskim;
  • neg lub negative - synonim określenia -;
  • pos lub positive - synonim określenia +;

Przykłady:

  • CD3+ CD25hi CD4+ CD8- Fop3+ - zapis ten opisuje komórkę, która wykazuje ekspresję cząsteczek CD3, CD4 i Foxp3, wysoką ekspresję cząsteczki CD25 oraz brak ekspresji białka CD8; Taki fenotyp definiuje limfocyty T regulatorowe CD4;
  • CD14bright CD16lo HLA-DRbright - zapis przedstawia komórkę wykazującą wysoką ekspresję markerów CD14 i HLA-DR, przy jednocześnie niskiej ekspresji białka CD16; Jest to fenotyp jednej z subpopulacji monocytów;
  • CD45- EpCAM+ - zapis przedstawia brak ekspresji cząsteczki CD45 charakterystycznej dla leukocytów, przy jednoczesnej obecności białka EpCAM, charakterystycznego dla komórek nabłonkowych.

Immunofenotypowanie komórek znajduje szerokie zastosowanie w immunologii, hematologii i onkologii[4].

Przypisy edytuj

  1. Interna Szczeklika : podręcznik chorób wewnętrznych 2012. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2012, s. 1568. ISBN 978-83-7430-336-1.
  2. Harry L. Ioachim: Ioachim's lymph node pathology. Philadelphia, Pa.: Lippincott Williams Wilkins, 2008, s. 48-49. ISBN 0-7817-7596-5.
  3. A Witt, M Dawidowska, T Szczepański: Molecular Aspects of Hematologic Malignancies: Diagnostic Tools and Clinical Applications. Springer, 2012, s. 146-149. ISBN 3-642-29467-7.
  4. Robert I. Simon MD, Thomas A Fleisher MD FAAAAI FACAAI, William R. Kellas PhD, Harry W. Schroeder, Anthony E. Lang MD FRCP, Cornelia M. Weyand MD PhD: Clinical Immunology: Principles and Practice (Expert Consult - Online and Print), 4e (Rich, Clinical Immunology). Saunders, s. 78-79. ISBN 0-7234-3691-6.