Imzad
Imzad (imẓad, także amzad) – rodzaj tuareskich skrzypiec o jednej strunie[1]. Imzad należy do grupy instrumentów, których pudło rezonansowe ma kształt sferyczny lub formę misy (pierwotnie zbudowane w oparciu o tykwę), z długim gryfem, a pojedyncza struna wykonana jest z końskiego włosia[2]. Termin imzad odnosi się również do muzyki wykonywanej na instrumencie[3].
Izmad jest instrumentem wyłącznie dla kobiet i każdy instrument należy do jednej, konkretnej kobiety[4].
Gra się na nim siadając na podwiniętych nogach i trzymając instrument na udach[5]. Dźwięki wydobywa się poprzez pocieranie struny za pomocą drewnianego smyczka o łukowatym kształcie[3].
Instrument był najczęściej wykorzystywany, jako akompaniament do własnych opowiadań[6], pieśni poetyckich, często śpiewanych przez mężczyzn, sławiących bohaterów z przeszłości[3]. Gra na imzadzie ma również odpędzać złe duchy a słuchanie muzyki imzad ma przynosić ulgę cierpiącym chorym[3].
Zbliżone w budowie instrumenty z Afryki Zachodniej zwane są goge[1].
W 2013 roku praktyka i wiedza związana z muzyką imzad tuareskich społeczności w Algierii, Mali i Nigrze została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO[7].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Anthony Baines: The Oxford companion to musical instrument. Oxford; NY: Oxford University Press, 1992, s. 173. ISBN 978-0-19-311334-3.
- ↑ Anthony Baines: The Oxford companion to musical instrument. Oxford; NY: Oxford University Press, 1992, s. 110. ISBN 978-0-19-311334-3.
- ↑ a b c d UNESCO: NOMINATION FILE NO. 00891 FOR INSCRIPTION IN 2013 ON THE REPRESENTATIVE LIST OF THE INTANGIBLE CULTURAL HERITAGE OF HUMANITY. [dostęp 2014-08-02]. (ang.).
- ↑ Jolijn Geels: Niger: The Bradt Travel Guide. Bradt Travel Guides, 2006, s. 35. ISBN 978-1-84162-152-4.
- ↑ Hakeem-Uddeen Qureshi, Jos M. J. M. van Lent, Peri J. Bearman: The Encyclopaedia of Islam, new edition: Glossary and index of terms. Leiden; Boston: Brill, 2000, s. 154. ISBN 978-90-04-11635-1.
- ↑ Anthony Baines: The Oxford companion to musical instrument. Oxford; NY: Oxford University Press, 1992, s. 277. ISBN 978-0-19-311334-3.
- ↑ UNESCO ICH: Practices and knowledge linked to the Imzad of the Tuareg communities of Algeria, Mali and Niger. [dostęp 2013-12-07]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona projektu "Sauver l'imzad" z ilustracjami i przykładami muzyki. imzadanzad.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-21)]. (fr.)