Wikipedia

Józef Klink

Major Wojska Polskiego, działacz społeczny

Józef Klink, ps. „Brzeszczot” (ur. 5 stycznia 1888 we Lwowie, zm. 16 marca 1958 w Calgary) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy i społeczny, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Józef Klink
Brzeszczot
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

5 stycznia 1888
Lwów

Data i miejsce śmierci

16 marca 1958
Calgary

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

Komenda Miasta Lwów

Stanowiska

referent oświatowy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
obrona Lwowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Srebrny Wawrzyn Akademicki
Multimedia w Wikimedia Commons
Józef Klink (przed 1930)
Od lewej: Maria Karmelitowa, Józef Klink, Jan Sudhoff, Stanisław Ostrowski z wotywnymi ryngrafami w kościele Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie na Łyczakowie (3 maja 1938)

Życiorys edytuj

Urodził się 5 stycznia 1888 we Lwowie, w ówczesnym Królestwie Galicji i Lodomerii, w rodzinie Wojciecha i Anny z Głodowskich[1][2][3]. Po wybuchu I wojny światowej od początku sierpnia 1914 służył w oddziałach strzeleckich, a potem wstąpił do Legionów Polskich[3]. Służył Inspektoracie Zaciągu w Grodzisku, następnie w strukturze Polskiego Korpusu Posiłkowego od 27 października 1917 skierowany do Stacji Zbornej Lwów[3]. Kształcił się w szkole podchorążych PKP od lutego 1918[3].

U kresu wojny w 1918 jako były legionista brał udział w obronie Lwowa[3][4] w trakcie wojny polsko-ukraińskiej jako podchorąży w Odcinku V, Szkoła Sienkiewicza[5][6]. 2 grudnia 1918 został przydzielony do Adiutantury Kwatermistrzostwa Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego w Galicji Wschodniej, gdzie miał zorganizować stałą służbę kurierską[3]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia podporucznika przy sztabie dowództwa Frontu w Galicji Wschodniej w czerwcu 1919. W tym stopniu był dowódcą sekcji kurierów w dowództwie Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego[7]. W 1921 w stopniu porucznika był oficerem oświatowym w 40 pułku piechoty[3]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w dowództwie 6 Armii. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 6. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział naukowo-oświatowy[8][9]. W latach 20. i na początku lat 30. był oficerem w kadrze Komendy Miasta Lwów[10][11][12][13][14]. Był założycielem Podoficerskiego Teatru Świetlnego, powołanego 20 kwietnia 1923 w koszarach Gwardii przy ul. Kurkowej 12, co w opinii społeczności stanowiło datę początkową dla działania Domu Żołnierza Polskiego we Lwowie[15]. W 1924 powołał sekcję podoficerską Domu Żołnierza, która została przekształcona wkrótce w Ogniwo Podoficerów Zawodowych Garnizonu Lwowskiego, pod protektoratem mjr. Zygmunta Cšadka[16]. 12 kwietnia 1927 został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 5. lokatą w korpusie oficerów administracyjnych, dział naukowo-oświatowy[17]. Na przełomie lat 20./30. sprawował stanowisko referenta oświatowego komendanta miasta Lwów[18]. Pełniąc tę funkcję w garnizonie Lwów został delegatem dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI do zarządu okręgowego Polskiego Białego Krzyża we Lwowie, obejmując w nim dział nauczania i w 1930 zorganizował osiem szkół początkowych dla żołnierzy jednostek Wojska Polskiego stacjonujących we Lwowie, w których kierował tokiem nauczania oraz przeprowadzał egzaminy państwowe[19]. W 1931 prowadził we Lwowie kurs dla młodych oficerów-referentów oświatowych[20]. 12 marca 1934 został przeniesiony z korpusu oficerów administracji do korpusu oficerów piechoty. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[21].

W okresie II Rzeczypospolitej działał społecznie we Lwowie. Zaangażował się w upamiętnienie obrony Lwowa z 1918. Brał aktywny udział uroczystościach upamiętniających obrońców miasta[22][23]. Był członkiem założonego 22 września 1922 Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich, w latach 30. był członkiem zarządu głównego oraz komisji naukowej tegoż[24][25], pełnił funkcję kierownika biura i archiwum Komisji Naukowej tegoż oraz wraz z mjr. dr. Eugeniuszem Wawrzkowiczem sprawował redakcję Rocznika Towarzystwa, wydawanego od 1936[26][27]. Był jednym z autorów „Jednodniówki”, wydanej z okazji obchodów 10. rocznicy obrony Lwowa[28]. Działał w Związku Obrońców Lwowa[29], w którym przewodniczył w nim sekcji oświatowo-kulturalnej[30] i pełnił funkcję wiceprezesa[31][32][33]. W 1938 wszedł w skład Tymczasowego Komitetu Organizacyjnego Żywego Pomnika Uczczenia Dwudziestolecia Obrony Lwowa[34]. W 1928 wszedł w skład Komitetu Obchodu Imienin Marszałka Józef Piłsudskiego[35]. Działał w organizacjach roztaczających opiekę nad weteranami z terenu województwa lwowskiego, zasiadał w zarządzie Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania 1863 roku[36], pełnił funkcję skarbnika w powołanym w 1932 Komitecie Opieki nad Uczestnikami Powstania z r. 1863/4, roztaczającym opiekę nad weteranami z terenu województwa lwowskiego[37][38]. W 1938 został członkiem wydziału towarzystwa Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie[39].

We Lwowie był członkiem Kapituły Krzyża Obrony Lwowa[40]. Jako przedstawiciel Związku Obrońców Lwowa podczas uroczystości 3 maja 1938 dokonał złożenia wotum w postaci ryngrafu w kościele Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie na Łyczakowie, czego był inicjatorem[41], zaś 21 listopada 1938 przekazał miastu Lwów ewidencję Obrońców Lwowa[42]. Był członkiem Komisji Bibliotecznej Sekcji Wschodniej Zarządu Głównego Towarzystwa Szkoły Ludowej we Lwowie[43]. Był członkiem sekcji propagandowej Komitetu Obywatelskiego Akcji Lwowa na Rzecz Funduszu Obrony Narodowej[44]. 20 września 1938 wygłosił rezolucję podczas manifestacji we Lwowie na rzecz odzyskania śląska zaolziańskiego, Spisza i Orawy[45].

W połowie lat 30. został ustanowiony przechodni szachowy Puchar im. mjr. Józefa Klinka, o który rywalizowały reprezentacje podoficerów z polskich garnizonów[46].

Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej był dowódcą II batalionu pułku Obrony Narodowej we Lwowie, dowodzonego przez ppłk. Alfreda Greffnera. Po nastaniu okupacji niemieckiej został aresztowany[2]. Był osadzony w więzieniu Montelupich w Krakowie[2]. 20 sierpnia 1941 został osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie otrzymał numer więźniarski 20093[47][2]. Po ataku Niemiec na ZSRR z 22 czerwca 1941 był zatrudniony w wydzielonej części obozu, tzw. Russische Kriegsgefangene Lager (RKG), gdzie z uwagi na znajomość języków niemieckiego i rosyjskiego, pracował przy spisywaniu dokumentów jeńców radzieckich[48].

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji. Zmarł 16 marca 1958 w Calgary. Został pochowany na Burnsland Cemetery (sektor T-11-66)[49][50].

Józef Klink był żonaty z Marią z Modelskich (1891–1974), z którą miał troje dzieci[51][52].

Publikacje edytuj

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  2. ↑ a b c d Archiwum terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939–1956. Józef Klink. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-05-08].
  3. ↑ a b c d e f g Józef Klink. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-05-08].
  4. ↑ Legioniści w obronie Lwowa. „Panteon Polski”, s. 9, Nr 16 (20) z 1 listopada 1925. 
  5. ↑ Spis Uczestników Obrony Lwowa w Szkole im. Sienkiewicza. „Panteon Polski”, s. 10, Nr 16 (20) z 1 listopada 1925. 
  6. ↑ Iwona Łaptaszynska: Obsada personalna obrony Lwowa 1 - 22.11.1918r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-11-18].
  7. ↑ Semper fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 172.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1411.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1279.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1457.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1325.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 822.
  13. ↑ Kronika lwowska. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 296 z 24 grudnia 1930. 
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 504, 1032.
  15. ↑ Stanisław Piekarski: Domy Żołnierza Polskiego. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997, s. 122-123. ISBN 83-85389-15-6.
  16. ↑ Stanisław Piekarski: Domy Żołnierza Polskiego. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997, s. 123. ISBN 83-85389-15-6.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 391.
  18. ↑ Podróż oświatowa podoficerów zawodowych Korpusu Poznańskiego po Polsce. Warszawa - Lwów - Kraków - Wieliczka - Częstochowa - Katowice - Nowy Bytom - Łódź. „Żołnierz Wielkopolski”, s. 3, Nr 33 (247) z 19 czerwca 1927. 
  19. ↑ Sprawozdanie Zarząd Okręgowego Polskiego Białego Krzyża we Lwowie za rok sprawozdawczy 1930/31. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 129 z 7 czerwca 1931. 
  20. ↑ Oświata i wojsko. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 258 z 7 listopada 1931. 
  21. ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Przeniesienia w stan spoczynku. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 11, s. 144, 7 czerwca 1934. 
  22. ↑ Wieńczenie grobów amerykańskich bohaterów. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 125 z 1 czerwca 1930. 
  23. ↑ Obrońcom Lwowa w hołdzie. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 250 z 3 listopada 1937. 
  24. ↑ Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Badania Historji Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich za rok 1931/32. Lwów: 1932, s. 6.
  25. ↑ Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Badania Historji Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich za rok 1933/34. Lwów: 1934, s. 7.
  26. ↑ Wstęp. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr I, s. IV, 1936. 
  27. ↑ Wstęp / Kronika działalności Towarzystwa. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr II, s. IV, 151, 1937. 
  28. ↑ W 10-tą rocznicę Obrony Lwowa. „Jednodniówka”. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 252 z 1 listopada 1928. 
  29. ↑ Obiad żołnierski Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 266 z 23 listopada 1938. 
  30. ↑ Posiedzenie organizacyjne Rady Związku Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 10 z 13 stycznia 1935. 
  31. ↑ Kronika miejska. Wyboru w Związku Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 34 z 12 lutego 1936. 
  32. ↑ Kronika miejska. Prezydium Związku Obrońców Lwowa u p. wojewody Beliny-Prażmowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 39 z 18 lutego 1936. 
  33. ↑ Uroczyste mianowanie ulicy im. kapitana Zdzisława Tatar-Trześniowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 250 z 3 listopada 1937. 
  34. ↑ Żywy pomnik Dwudziestolecia Obrony Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 215 z 22 września 1938. 
  35. ↑ Przed Imieninami Marszałka. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 46 z 25 lutego 1928. 
  36. ↑ Zebranie uczestników Powstania 1863 r.. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 20 z 25 stycznia 1930. 
  37. ↑ Opieka nad weteranami z r. 1863-4 w lwowskim Województwie lwowskiem. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 34 z 12 lutego 1935. 
  38. ↑ Opieka nad weteranami z r. 1863-4 w lwowskim województwie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 16 z 22 stycznia 1936. 
  39. ↑ Nowe władze Tow. Straży Mogił Polskich Bohaterów. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 83 z 12 kwietnia 1938. 
  40. ↑ Doroczne zebranie Kapituły Krzyża Obrony Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 271 z 24 listopada 1936. 
  41. ↑ Aleksander Medyński: Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej na Łyczakowie. lwow.com.pl. [dostęp 2015-11-21].
  42. ↑ Odznaka pułkowa 5 p. p. Leg. dla m. Lwowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 265, s. 1, 22 listopada 1938. 
  43. ↑ Sprawozdanie Komisji Bibliotecznej za rok 1934. Kraków: 1934, s. 5, 8.
  44. ↑ Akcja Lwowa na rzecz FON. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 238 z 16 października 1936. 
  45. ↑ Olbrzymia manifestacja Lwowa w obronie Śląska, Spisza i Orawy. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 215 z 22 września 1938. 
  46. ↑ Turniej szachowy podoficerów trzech garnizonów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 45 z 25 lutego 1936. 
  47. ↑ Józef Klink. auschwitz.org. [dostęp 2020-05-08].
  48. ↑ Małgorzata J. Hałat: Russische Kriegsgefangene Lager (RKG). auschwitz.org. [dostęp 2015-11-21].
  49. ↑ Joseph Klink (Unknown-1958) - Find A Grave... [online], www.findagrave.com [dostęp 2020-05-14] (ang.).
  50. ↑ Joseph Klink Zmarł(a): 16 Mar 1958 rekord BillionGraves [online], BillionGraves [dostęp 2020-05-14] (pol.).
  51. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  52. ↑ Lista grobów polskich na cmentarzu w Saint-Sauveur-des-Monts. biblioteka.info. s. 4. [dostęp 2015-11-21].
  53. ↑ Ruch wydawniczy. Nowe książki. „Prosto z Mostu”. Nr 52, s. 4, 27 listopada 1938. 
  54. ↑ Zagadnienia regionalne. „Wiadomości Historyczno-Dydaktyczne”. Z. 1, s. 70, 1939. 
  55. ↑ Walczący Lwów w listopadzie 1918. books.google.pl. [dostęp 2015-11-21].
  56. ↑ Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. T. 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. owvolumen.pl. [dostęp 2015-11-21].
  57. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 41 z 27 października 1922, s. 800.
  58. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 11.
  59. ↑ M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16.
  60. ↑ a b c d Kolekcja ↓, s. 3.
  61. ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 607.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Józef_Klink&oldid=71727568”