Józef Kożuchowski (ekonomista)

Józef Kożuchowski (ur. 17 kwietnia 1886 w Krakowie, zm. 7 września 1968 w Warszawie[1]) – polski ekonomista, urzędnik państwowy, działacz gospodarczy.

Józef Kożuchowski
Data i miejsce urodzenia

17 kwietnia 1886
Kraków

Data i miejsce śmierci

7 września 1968
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

ekonomista

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Krzyż Niepodległości
Nagrobek Józefa Kożuchowskiego na Cmentarzu Powązkowskim

Życiorys edytuj

Był synem Aleksandra i Haliny z Mierzwińskich, od 1895 mieszkał w Warszawie[1].

Był członkiem Związku Młodzieży Polskiej „Zet”, Narodowego Związku Robotniczego i Towarzystwa Oświaty Narodowej. W 1906 ukończył w Warszawie średnią szkołę handlową[1]. Od 1907 studiował na Uniwersytecie Lwowskim, w 1909 należał do założycieli, a następnie był jednym z przywódców i czołowych publicystów Organizacji Młodzieży Niepodległościowej „Zarzewie”[1]. W latach 1909–1911 studiował ekonomię na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium (studiów jednak nie ukończył). W latach 1911–1915 pracował w Lubelskim Towarzystwie Rolniczym, po wybuchu I wojny światowej był działaczem Ligi Narodowej oraz Komitetu Narodowego Polskiego[1]. Od lipca 1915 przebywał w Moskwie, od 1 września 1915 był kierownikiem Działu Statystyki Wygnańczej przy Radzie Zjazdów Polskich Organizacji Pomocy Ofiarom Wojny. Po rewolucji lutowej został w 1917 członkiem Związku Zjednoczenia i Niezawisłości Polski, a w sierpniu tegoż roku sekretarzem Rady Polskiej Zjednoczenia Międzypartyjnego[1]. Po wybuchu rewolucji październikowej znalazł się w Kijowie, a jesienią 1918 powrócił do Warszawy[1].

30 marca 1919 został kierownikiem (następnie naczelnikiem) Wydziału Statystyki Strat Wojennych Głównego Urzędu Likwidacyjnego. W lutym 1925 uzyskał stopień magistra prawa na Uniwersytecie Warszawskim. W 1925 został wiceprezesem, a od 19 czerwca 1926 był prezesem GUL[1]. 12 listopada 1926 został p.o. dyrektora, a od grudnia 1926 był dyrektorem departamentu organizacyjnego w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, a od 15 kwietnia 1930 do 4 sierpnia 1932 wiceministrem przemysłu i handlu[1].

W sierpniu 1930 został dyrektorem departamentu konsorcjalno-przemysłowego Banku Gospodarstwa Krajowego, od listopada 1935 był wiceprezesem BGK. W 1933 został sędzią Sądu Kartelowego. Od maja 1937 kierował Komisją Hutniczą, która z ramienia władz państwowych przedłożyła w grudniu 1937 projekt reorganizacji polskiego hutnictwa. 2 listopada 1938 został podsekretarzem stanu w Ministerstwie Skarbu, gdzie odpowiadał za kwestie bilansu płatniczego, nadzór na przedsiębiorstwami państwowymi i sektor ubezpieczeń. Był zwolennikiem polityki etatystycznej i wzmacniana procesów industrializacyjnych[1].

W okresie międzywojennym był m.in. Prezesem Zarządu Głównego Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich[2][1], prezesem Rady Ligi Morskiej i Kolonialnej.

Po wybuchu II wojny światowej znalazł się w Rumunii, a od listopada 1939 przebywał w Paryżu, gdzie pracował w Biurze Celów Wojennych[1]. Po upadku Francji mieszkał w Lyonie, następnie w Grenoble, kierował komitet społecznych zajmującym się ochroną ludności polskiej. Od 1942 przebywał w Londynie, był sekretarzem generalnym w Ministerstwie Przemysłu, Handlu i Żeglugi, zajmował się opracowaniem planów gospodarczej odbudowy Polski[1].

Powrócił do Polski we wrześniu 1947, od 1 grudnia 1947 pracował jako doradca ekonomiczny w Ministerstwie Skarbu, 1 grudnia 1948 przeszedł na emeryturę. Od 1949 pracował w Państwowym Muzeum Zoologicznym, od 1955 jako starszy asystent, od 1957 jako adiunkt w dziale historii, publikował prace z zakresu historii i historiografii zoologii[1]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 342-6-1,2)[3].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j k l m n Polski Słownik Biograficzny, Tom XV, Warszawa 1970 (biogram autorstwa Tadeusza Kobylańskiego)
  2. Sprawozdanie Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich : z działalności w drugim okresie sprawozdawczym 11.X.36-22.V.38, s. 12.
  3. Cmentarz Stare Powązki: KOŻUCHOWSCY I NEBELSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-06].
  4. M.P. z 1927 r. nr 258, poz. 707 „za wybitne zasługi na polu organizacji ruchu niepodległościowego, rewindykacji mienia narodowego oraz na polu administracji państwowej”.
  5. Odznaczenie. „Kurier Warszawski”. Nr 1, s. 26, 1 stycznia 1928. 
  6. M.P. z 1932 r. nr 64, poz. 82 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  7. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 346 „za zasługi na polu pracy państwowej”.

Bibliografia edytuj