Język asilulu

język austronezyjski

Język asilulujęzyk austronezyjski używany w prowincji Moluki w Indonezji, zwłaszcza w północno-zachodniej części wyspy Ambon[1]. Według danych z 1987 roku posługuje się nim blisko 9 tys. osób[2].

Asilulu
Obszar

Moluki, Indonezja

Liczba mówiących

9 tys. (1987)

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6b zagrożony
Kody języka
ISO 639-3 asl
IETF asl
Glottolog asil1242
Ethnologue asl
BPS 0652 5
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Jego rodzimi użytkownicy zamieszkują wsie Asilulu, Ureng (Uren) i Negeri Lima (Hena Lima) (kecamatan Leihitu)[3][4]. Między miejscowościami występują drobne różnice dialektalne. Pewną jego znajomość mają także inne społeczności. W wyniku kontaktów handlowych rozprzestrzenił się na północne wybrzeże wyspy Seram[5].

W użyciu jest także malajski amboński wraz z narodowym językiem indonezyjskim[6]. Asilulu wykazuje wpływy słownikowe języków ternate, jawajskiego, mandarskiego. Obecne są również pożyczki z języków europejskich (takich jak niderlandzki i portugalski), arabskiego czy też sanskrytu. Znakomitą większość elementów słownictwa obcego zapożyczył najpewniej za pośrednictwem malajskiego[7].

Należy do grupy kilku języków wyspy Ambon, które nie zostały całkowicie wyparte przez lokalny malajski[8]. Do lat 80. XX w. pozostawał preferowanym środkiem komunikacji[9]. Niemniej jest zagrożony wymarciem[2]. Według nowszych doniesień młodsi członkowie społeczności używają go rzadko i nie posługują się nim biegle[10]. Osłabiło się też jego znaczenie w charakterze języka handlowego[5].

Nie wykształcił tradycji literackiej i przeważnie nie jest zapisywany. W komunikacji pisanej wykorzystuje się najczęściej indonezyjski bądź lokalny malajski[11]. Został udokumentowany w postaci słownika (Asilulu-English dictionary, 2003)[12].

Przypisy edytuj

  1. Collins 2003 ↓, s. xviii–xix.
  2. a b M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Asilulu, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 19, Dallas: SIL International, 2016 [dostęp 2020-12-06] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-24] (ang.).
  3. Mark Taber (red.): Atlas bahasa tanah Maluku. Ambon: Pusat Pengkajian dan Pengembangan Maluku, Universitas Pattimura, 1996, s. 35. ISBN 979-8132-90-4. OCLC 40713056. [dostęp 2023-08-07]. (indonez.).
  4. Collins 2003 ↓, s. ix, xix.
  5. a b Collins 2003 ↓, s. xix.
  6. Collins 2003 ↓, s. xix–xx.
  7. Collins 2003 ↓, s. xxiv.
  8. Scott Paauw: Ambon Malay. W: Susanne Maria Michaelis, Philippe Maurer, Martin Haspelmath, Magnus Huber, Melanie Revis (red.): The survey of pidgin and creole languages. T. 3. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 94–104. ISBN 978-0-19-969143-2. OCLC 813856192. (ang.).
  9. James T. Collins: Antologi kajian dialek Melayu. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka, Kementerian Pelajaran Malaysia, 1986, s. 111. ISBN 983-62-0871-2. (malajski).
  10. James T. Collins: Penelitian Bahasa di Maluku. Ambon: Kantor Bahasa Provinsi Maluku, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan, 2018, s. 163–164. ISBN 978-602-52601-2-4. OCLC 1099540304. [dostęp 2022-10-29]. (indonez.).
  11. Collins 2003 ↓, s. xxvi.
  12. Collins 2003 ↓.

Bibliografia edytuj

  • James T. Collins: Asilulu-English dictionary. Jakarta: Badan Penyelenggaraan Seri Nusa, Universitas Katolik Indonesia Atma Jaya, 2003, seria: NUSA: Linguistic Studies of Indonesian and Other Languages in Indonesia 51–52. OCLC 186552960. [dostęp 2022-12-22]. (ang.).