Jan I (Hanusz) raciborski (ur. ok. 1332, zm. pomiędzy 1380 a 1382) – książę opawski, karniowski i raciborski w latach 1365-1377, od 1377 roku w wyniku podziału w Raciborzu, Karniowie i Bruntalu, do 1375 w Pszczynie i Mikołowie (sprzedane książętom opolskim), 1378 - 1382 strata Żor (zastawione książętom cieszyńskim). Pochodził z dynastii Przemyślidów.

Jan I
Książę opawsko-raciborski
(współrządy z braćmi: Mikołajem, Wacławem i Przemkiem)
Okres

od 1365
do 1377

Poprzednik

Mikołaj II opawski

Następca

podział księstwa

Książę raciborsko-karniowski
Okres

od 1377
do 1380/1382

Następca

Jan II Żelazny
Mikołaj IV z Bruntálu

Dane biograficzne
Dynastia

Przemyślidzi

Data urodzenia

ok. 1332

Data śmierci

1380/1382

Miejsce spoczynku

Klasztor dominikanek w Raciborzu

Ojciec

Mikołaj II opawski

Matka

Anna raciborska

Żona

Anna Henrykówna żagańska

Dzieci

Jan II Żelazny
Mikołaj IV z Bruntálu
Małgorzata Bolesławowa

Jan I był najstarszym synem księcia opawskiego i raciborskiego Mikołaja II i jego pierwszej żony Anny raciborskiej. Urodził się około 1332 i doświadczenie polityczne zdobywał jeszcze za życia zmarłego w 1365 ojca, który wysłał go na dwór Karola IV Luksemburskiego do Pragi. W 1361 za radą suwerena pojął za żonę księżniczkę żagańską Annę. Jan, jako wasal uczestniczył również w wielu aktach politycznych Luksemburgów m.in. w 1370 był świadkiem uroczystości wcielenia Łużyc do korony czeskiej, a sześć lat później w Karlowych Warach poręczał nadanie Moraw Jodokowi Luksemburskiemu.

Po śmierci ojca Jan do 1377 był opiekunem młodszego przyrodniego rodzeństwa (byli to Mikołaj III, Wacław i Przemek) i mimo formalnych współrządów został faktycznym władcą dużej dzielnicy opawsko-raciborskiej. Uwidoczniło się to chociażby w przyjęciu tytułu księcia opawsko-raciborskiego, czy też w potwierdzeniu prawa magdeburskiego miastu Opawie w 1372. W 1377 pod naciskiem wielmożów i młodszych braci Jan zdecydował się na podział ojcowizny, w wyniku którego w jego rękach pozostał Racibórz, Bruntal i Karniów.

Wcześniej bo jeszcze w 1375 w związku z kłopotami finansowymi Jan odsprzedał księciu opolskiemu Władysławowi okręgi Pszczyny i Mikołowa. W 1378 z tych samych powodów zastawił księciu cieszyńskiemu Przemysławowi Noszakowi miasteczko Żory.

Z małżeństwa z Anną, córką księcia żagańskiego Henryka V Żelaznego Jan I doczekał się dwóch synów - Jana II zwanego Żelaznym i Mikołaja IV, oraz córkę Małgorzatę (zm. 1407, wydaną za księcia cieszyńskiego Bolesława I).

Nie wiadomo kiedy dokładnie zmarł Jan I Raciborski, musiało to jednak nastąpić pomiędzy 16 lutego 1380 a 28 października 1382. Pochowany zaś został w klasztorze dominikanek w Raciborzu.

Wywód przodków:

4. Mikołaj I Opawski
zm. 25 lipca 1318
     
    2. Mikołaj II Opawski
zm. 8 grudnia 1365
5. Adelajda
zm. 1313
       
      1. Jan I raciborski
6. Przemysław raciborski
zm. 7 maja 1306
   
    3. Anna raciborska    
7. Anna czerska
córka Konrada II czerskiego