Jugosłowiańska Armia Ludowa

Jugosłowiańska Armia Ludowa (JAL, serb. i maced. Југословенска народна армија – JHA, serbska łacinka: Jugoslovenska narodna armija – JNA, chorw. i bośń. Jugoslavenska narodna armija – JNA, słoweń. Jugoslovanska ljudska armada – JLA) – siły zbrojne Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii.

Jugosłowiańska Armia Ludowa

Emblemat JNA
Państwo	Jugosławia
Historia
Data sformowania	1 marca 1945
Data rozformowania	20 maja 1992
Święto	22 grudnia
Dane podstawowe
Wiek poboru	18

Kompania honorowa JNA w oczekiwaniu na wizytację Tito (1965)

Pochodzenie

JNA wywodzi się z komunistycznej jugosłowiańskiej partyzantki. W 1942 roku powstała Narodowa Armia Wyzwolenia Jugosławii (Narodno Oslobodilačka Vojska i Partizanski Odredi Jugoslavije – NOVJ). W marcu 1945 partyzantka przekształciła się w Jugosłowiańską Armię (Jugoslovenska Armija) i ostatecznie 22 grudnia 1951 do nazwy armii dodano przymiotnik „Ludowa” (Narodna lub Ljudska). Święto utworzenia JNA było obchodzone co roku, 22 grudnia.

Organizacja

JNA postrzegano jako czwarte co do wielkości wojsko w Europie. Składała się z wojsk lądowych, sił powietrznych oraz z marynarki wojennej. W strukturze sił zbrojnych wydzielono cztery okręgi wojskowe. Okręgi były odpowiedzialne za takie działania administracyjne, jak: mobilizacja, pobór lub utrzymywanie wojskowych obiektów.

Okręgi wojskowe:

• Belgrad (obejmował wschodnią Chorwację, Serbię z Wojwodiną oraz Bośnię i Hercegowinę)
• Zagrzeb (obejmował Słowenię i północną Chorwację)
• Skopje (obejmował Macedonię, południową Serbię i Czarnogórę)
• Rejon floty Split

JNA w 1991 liczyła ponad 180 tys. żołnierzy, z czego 100 tys. było rekrutami.

W 1990 nastąpiło przeorganizowanie struktury w siłach lądowych. Doprowadziło to do wyeliminowania starej dywizyjnej organizacji piechoty, zastępując ją brygadami, które od tego czasu były największymi jednostkami operacyjnymi. Przekształcono wówczas dziesięć spośród dwunastu dywizji piechoty na 29 pułków: pancernych, zmechanizowanych i górskich brygad piechoty z integralną artylerią i obroną przeciwlotniczą, oraz pułków przeciwpancernych. Jedna brygada lotnictwa została zreorganizowana przed 1990. Posunięcie to zwiększyło sprawność, zwrotność i taktyczną inicjatywę i z założenia pozwalało zmniejszyć niebezpieczeństwo, że zbyt duże oddziały armii będą zniszczone w walce z agresorem. Zmiana ta stworzyła większe możliwości rozwijania umiejętności stosunkowo młodych i utalentowanych oficerów.

Rangi

Stopnie wojskowe używane w Jugosłowiańskiej Armii Ludowej (ostatni wzór z 1982 roku).

Korpusy	Jugosłowiańska armia	Jugosłowiańskie lotnictwo	Jugosłowiańska marynarka
Naczelny Dowódca	Maršal Jugoslavije
generałowie	General Jugoslovenske narodne armije
	General armije	General armije	Admiral flote
	General-pukovnik	General-pukovnik avijacije	Admiral
	General-potpukovnik	General-potpukovnik avijacije	Viceadmiral
	General-major	General-major avijacije	Kontraadmiral
oficerowie starsi	Pukovnik	Pukovnik avijacije	Kapetan bojnog broda
	Potpukovnik	Potpukovnik avijacije	Kapetan fregate
	Major	Major avijacije	Kapetan korvete
oficerowie młodsi	Kapetan 1. klase	Kapetan 1. klase avijacije	Poručnik bojnog broda
	Kapetan	Kapetan avijacije	Poručnik fregate
	Poručnik	Poručnik avijacije	Poručnik korvete
	Potporučnik	Potporučnik avijacije	Potporučnik
podoficerowie starsi	Zastavnik 1. klase	Zastavnik 1. klase avijacije	Zastavnik 1. klase
	Zastavnik	Zastavnik avijacje	Zastavnik
podoficerowie młodsi	Stariji vodnik 1. klase	Stariji vodnik 1. klase avijacije	Stariji vodnik 1. klase
	Stariji vodnik	Stariji vodnik avijacije	Stariji vodnik
	Vodnik 1. klase	Vodnik 1. klase avijacije	Vodnik 1. klase
	Vodnik	Vodnik avijacije	Vodnik
szeregowi	Mlađi vodnik	Mlađi vodnik avijacije	Mlađi vodnik
	Desetar	Desetar avijacije	Desetar
	Razvodnik	Razvodnik avijacije	Razvodnik
	Vojnik	Vojnik avijacije	Mornar