Kazimierz Chwalibóg Żeromski
Kazimierz Chwalibóg Żeromski herbu Jelita (zm. 1662) – stolnik wileński od 1654, starosta opeski i czeczerski, marszałek konfederacji wojsk litewskich w latach 1661-1663 tzw. Związku Braterskiego, marszałek konfederacji wierzbołowskiej 1655 roku[1].
 Jelita | |
| Data i miejsce śmierci | |
|---|---|
Porucznik husarski w chorągwi hetmana Wincentego Gosiewskiego, pułkownik królewski i regimentarz. Był uczestnikiem konfederacji tyszowieckiej w 1655 roku[2]. Po bitwie pod Werkami w 1658 roku rozproszone chorągwie litewskie zebrały się w obozie pod Kiejdanami, gdzie wobec braku dowódcy wybrano dwóch regimentarzy, w tym Kazimierza Żeromskiego do dowództwa nad jazdą[3].
Poseł sejmiku wileńskiego na sejm 1661 roku[4]. Od 11 września 1661 roku stał na czele Związku Braterskiego, a następnie po odparciu ataków moskiewskich na obóz związkowców wziął wraz z nimi udział w bitwie pod Kuszlikami, w której Stefan Czarniecki pokonał wojska moskiewskie Iwana Chowańskiego.
W listopadzie 1662 roku Kazimierz Żeromski został porwany z Wilna i zamordowany w folwarku Dubny koło Wołpy z inicjatywy Konstantego Kotowskiego, wicemarszałka litewskich związków wojskowych, który podejrzewał go o spiskowanie z hetmanem polnym litewskim Wincentym Gosiewskim. Kotowski za ten czyn i mord na Wincentym Gosiewskim został aresztowany w maju 1663 r., a następnie skazany na karę śmierci przez ścięcie i poćwiartowanie. Wyrok wykonano przed ratuszem warszawskim 3 stycznia 1665 roku[5].
Nazwisko Żeromskiego pojawia się w Potopie Henryka Sienkiewicza – był pułkownikiem chorągwi komputowej stacjonującej na Podlasiu. Przyłączył się do konfederacji antyszwedzkiej i kandydował do godności regimentarza, którą jednak otrzymał pan Jan Onufry Zagłoba.
Bibliografia edytuj
- Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, Lipsk 1845, t. 10, s. 158.
- Zawistowski W., Kto był kim w "Trylogii" Henryka Sienkiewicza?, Gdańsk 1999, s. 417.
Przypisy edytuj
- ↑ Andrzej Rachuba, Konfederacja wojska litewskiego w Wierzbołowie w 1655 r., w: Miscellanea Historico-Archivistica, t. IV, Warszawa 1994, s. 23.
- ↑ Adam Kersten, Z badań nad konfederacją tyszowiecką, w: Rocznik Lubelski, t. I, 1958, s. 116.
- ↑ https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/item/1112/A.A.%20Majewski%20-%20doktorat.pdf?sequence=1
- ↑ Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo - doktryna - praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 399.
- ↑ T. Wasilewski, Kotowski Konstanty, PSB, t. XIV, Wrocław–Warszawa–Kraków 1968-1969, s. 492-493