Kościół św. Klemensa w Zawoi
Kościół świętego Klemensa – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Maków Podhalański archidiecezji krakowskiej).
 A-414 z 26.09.1973 oraz A-450/86 z 18.04.1986[1]
| |||||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||||
 Widok ogólny (2011) | |||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Zawoja  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu suskiego  | |||||||||||||||||
 49°39′39,4″N 19°33′36,8″E/49,660944 19,560222
| |||||||||||||||||
Historia edytuj
Świątynia została wzniesiona w 1888 roku[2] według projektu Karola Pietschki[2] z 1886 roku[2], który zatwierdzono w 1887 roku[2] (na planie kościoła znalazł się podpis biskupa Albina Dunajewskiego[2]). Ufundowana została przez arcyksięcia żywieckiego Albrechta Habsburga. Kierownikiem prac budowlanych był Józef Gibas.
Architektura edytuj
Budowla była wzorowana na planach austriackich i nawiązuje do architektury tyrolskiej[3], jest drewniana[2], posiada konstrukcję zrębową (ściśle: sumikowo–łątkową) wzmocnioną żeliwnymi kolumnami[2], które wydzielają dwie nawy boczne[3]. Ściany prezbiterium wzniesiono z kamienia do wysokości okiennaw. Kościół jest trzynawowy[3](bazylikowy), wybudowano go na planie krzyża. Świątynia jest orientowana, posiada plan wydłużonego krzyża z transeptem[3]. Prezbiterium jest zamknięte trójbocznie i posiada boczną zakrystię. Boczne ramiona transeptu są zamknięte ścianą prostą i posiadają naczółki. Wysoka wieża posiada konstrukcję słupowo–ramową, jest czterokondygnacyjna, od dołu posiada plan kwadratu, następnie przechodzi w ośmiokąt. Zwieńcza ją ostrosłupowy dach hełmowy. Dzwony powstały w odlewni w Przemyślu. Świątynię nakrywa dach jednokalenicowy, pokryty blachą z dwoma wieżyczkami, jedna znajduje się w środkowej części, druga jest umieszczona nad skrzyżowaniem naw. Zwieńczają je cebulaste dachy hełmowe z latarniami. Wnętrze dzielą na trzy części dwa rzędy żelaznych słupów. Stropy są płaskie, w części środkowej znajduje się pozorna kopuła nad skrzyżowaniem naw[3]. Chór muzyczny posiada parapet o prostej linii i jest ozdobiony prospektem organowym. Posadzka została wykonana z płyt marmurowych. Polichromia o charakterze ornamentalnym i figuralnym powstała w 1930 roku, jej autorami są Zygmunt Milli i Marian Arczyński. Ołtarz główny, pięć ołtarzy bocznych, ambona reprezentująca stylu późnobarokowy powstały pod koniec XIX wieku. Kamienna chrzcielnica w stylu barokowym posiada drewnianą, rokokową pokrywę. Witraże w oknach zostały wykonane w 1969 roku i ich projektantem był artysta Witold Jańczak[4].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2020-01-23].
- ↑ a b c d e f g Bożena Husar: Budownictwo drewniane w dobrach żywieckich według projektów Karola Pietschki. W: Żywieckie projekty Karola Pietschki – architekta arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga (wybór). Gabriela Bożek (red.). Katowice: Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, 2004, s. 20. ISBN 83-85871-39-X.
- ↑ a b c d e Bożena Husar: Budownictwo drewniane w dobrach żywieckich według projektów Karola Pietschki. W: Żywieckie projekty Karola Pietschki – architekta arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga (wybór). Gabriela Bożek (red.). Katowice: Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, 2004, s. 21. ISBN 83-85871-39-X.
- ↑ Zawoja. Drewniane kościoły w Polsce. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).