Kościół św. Pawła na Regoli

rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie

Kościół św. Pawła na Regoli (wł. Chiesa di San Paolo alla Regola) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Kościół św. Pawła na Regoli
Chiesa di San Paolo alla Regola
Kościół tytularny
Ilustracja
Państwo

 Włochy

Miejscowość

Rzym
Via di San Paolo alla Regola 6

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Santi Biagio e Carlo ai Catinari

Wezwanie

św. Pawła

Położenie na mapie Rzymu
Mapa konturowa Rzymu, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Pawła na Regoli”
Położenie na mapie Włoch
Mapa konturowa Włoch, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Pawła na Regoli”
Położenie na mapie Lacjum
Mapa konturowa Lacjum, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Pawła na Regoli”
41°53′35,1197″N 12°28′24,9009″E/41,893089 12,473584
Strona internetowa

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii Santi Biagio e Carlo ai Catinari oraz kościołem tytularnym[1].

Lokalizacja edytuj

Kościół znajduje się w VII Rione RzymuRegola przy Via di San Paolo alla Regola 6[1].

Historia edytuj

Według tradycji kościół ten miał zostać zbudowany w miejscu, w którym mieszkał i nauczał św. Paweł podczas pobytu w Rzymie, kiedy czekał na proces przed cesarzem. Na korzyść tej tradycji przemawia, że według apokryfu z II wieku św. Paweł rzekomo wynajmował spichlerz na miejsce spotkań z współwyznawcami, a wykopaliska za kościołem prowadzone w latach 1978–1982 doprowadziły do wniosku, że jest bardzo prawdopodobne, iż w tym miejscu był spichlerz. Jednak ta tradycja stoi w sprzeczności z twierdzeniem, że św. Paweł mieszkał w miejscu, gdzie obecnie stoi bazylika Matki Bożej przy Via Lata[2].

Początki kościoła nie są udokumentowane. Według tradycji został założony przez papieża Sylwestra I w IV wieku obok oratorium, które powstało z jednopokojowego mieszkania św. Pawła. Jednak po raz pierwszy w dokumentach kościół ten został wymieniony dopiero w 1186 roku. W średniowieczu kościół funkcjonował jako centrum małej parafii. Z czasem doszło do sytuacji, że w okolicy istniała zbyt duża ilość parafii w stosunku do liczby mieszkańców, w efekcie część z nich została zlikwidowana, łącznie z parafią przy tym kościele. Świątynia została przekazana wspólnocie augustianów bosych, którzy przed 1599 rokiem mieli tu klasztor. Ponieważ zakonnicy ci przenieśli się po pewnym czasie w inne miejsce, w 1619 roku kościół został przekazany sycylijskiej gałęzi franciszkańskiego Trzeciego Zakonu Regularnego, która natychmiast zbudowała duży klasztor i przystąpiła do odbudowy kościoła. Prace rozpoczęte w 1687 roku trwały do 1728 roku. W ich trakcie zburzono przylegający stary kościół San Cesario. Plany opracował Giovanni Battista Borgonzoni, zostały one jednak zrewidowane przez Giacomo Ciolli i uzupełnione przez Giuseppe Sardi, którego dziełem jest również fasada[2].

Architektura i sztuka edytuj

Fasada kościoła jest dwukondygnacyjna. Pierwsza kondygnacja ma sześć pilastrów, podtrzymujących belkowanie, we fryzie którego znajduje się napis Gentium doctori divo Paulo Apostolo Collegium Siculum Tert[ii] Ord[inis] S[ancti] Francisci. Pomiędzy środkową parą pilastrów są drzwi główne, po obu ich stronach umieszczono znacznie mniejsze dodatkowe wejścia. Druga kondygnacja ma cztery pilastry. Po jej środku umieszczono duże prostokątne okno z balkonem, nad którym znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca św. Pawła trzymającego miecz. Po bokach pomiędzy pilastrami są dwie puste nisze. Pilastry podtrzymują belkowanie, nad którym jest fronton z franciszkańskim herbem[2].

 
Wnętrze kopuły

Wnętrze kościoła zostało zaprojektowane wokół centralnej kopuły wspartej na czterech filarach, które mają pięciokątny przekrój. Na filarach tych umieszczono pilastry kompozytowe z główkami puttów w kapitelach, wspierających belkowanie okalające wnętrze[2].

Wnętrze kościoła


Ścianę apsydy za ołtarzem głównym zajmują trzy duże freski autorstwa Luigiego Garzi przedstawiające, od lewej do prawej: Nauczanie św. Pawła, Nawrócenie św. Pawła i Męczeństwo św. Pawła. Pomiędzy malowidłami znajdują się pilastry. Poniżej malowideł w apsydzie są półokrągłe XVII-wieczne stalle z drzewa orzechowego. Po obu stronach ołtarza znajdują się drzwi, których górne części mają wygięte gzymsy służące jako świeczniki[2].

Malowidła na ścianach apsydy, mal. Luigi Garzi


Kaplice boczne edytuj

Kaplica św. Rozalii

Pierwsza kaplica po prawej stronie poświęcona jest św. Rozalii. W ołtarzu została przedstawiona patronka kaplicy razem ze świętymi Klarą i Różą z Viterbo. Obraz umieszczony powyżej przedstawia Męczeństwo św. Erazma, jest to dzieło autorstwa Biagio Puccini[2].

Kaplica św. Franciszka

Druga kaplica po prawej stronie dedykowana została św. Franciszkowi z Asyżu. W ołtarzu przedstawiono go otrzymującego stygmaty, jest to dzieło Michele Rocca[2].

Kaplica krucyfiksu

Trzecia kaplica po prawej stronie poświęcona jest Ukrzyżowaniu i zawiera brązowy krucyfiks autorstwa Alessandro Algardi[2].

Oratorium św. Pawła

Po prawej stronie prezbiterium znajduje się kaplica, będąca jakoby mieszkaniem św. Pawła. Nad drzwiami umieszczono owalny obraz Biagio Puccini przedstawiający Św. Bonawenturę w ekstazie. W pomieszczeniu znajduje się ołtarz z zielonym marmurowym krzyżem, a nad nim mozaika Eugenio Cisterna przedstawiająca Apostoła nauczającego w łańcuchach, pilnowanego przez strażnika. Po prawej stronie znajduje się stara inskrypcja z 1096 roku zawierająca listę relikwii wówczas w kościele San Cesario[2].

Kaplica św. Franciszka
Wejście do oratorium św. Pawła


Kaplica św. Antoniego z Padwy

Pierwsza kaplica po lewej stronie poświęcona została św. Antoniemu z Padwy. Ołtarz przedstawiający świętego jest autorstwa Calandrucciego. Natomiast boczny obraz przedstawiający Cud św. Antoniego to dzieło Giacomo Diola[2].

Kaplica św. Anny

Druga kaplica z lewej poświęcona jest św. Annie. Ołtarz Giacinto Calandrucciego pokazuje ją biorącą Dzieciątko Jezus od Maryi. Sklepienie kaplicy jest freskowane przez Salvatore Monosilio[2].

Kaplica Matki Bożej Łaskawej

Trzecia kaplica po lewej stronie dedykowana jest Matce Bożej Łaskawej. Umieszczono w niej XIV-wieczny wizerunek Matki Bożej karmiącej Dzieciątko Jezus. Malowidło to pierwotnie miało znajdować się w kościele San Cesario. Obraz ma barokową glorię z aniołami, puttami i dużą koroną u góry[2].

Kaplica św. Anny
Kaplica Matki Bożej Łaskawej


Podziemia edytuj

Wykopaliska z końca XX wieku ujawniły obecność starożytnych podziemnych pomieszczeń i przejść pod kościołem, rozciągający się również pod sąsiednimi posesjami. Główne pozostałości to starożytna rzymska insula[2].

Kardynałowie diakoni edytuj

Kościół św. Pawła na Regola jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-diakonom (Titulus Sancti Pauli Apostoli in Arenula)[3]. Tytuł ten powstał 25 stycznia 1946 roku w wyniku przeniesienia tytułu z kościoła św. Adriana na Forum (Titulus Sancti Hadriani in Foro)[3] przez papieża Piusa XII.

Przypisy edytuj

  1. a b Chiesa rettoria san Paolo alla Regola. Diocesi di Roma. [dostęp 2020-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-18)]. (wł.).
  2. a b c d e f g h i j k l m San Paolo alla Regola. Churches of Rome. [dostęp 2020-02-17]. (ang.).
  3. a b Kościół św. Pawła na Regoli [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2020-02-16] (ang.).