Komisariat Straży Celnej „Rybnik”

Komisariat Straży Celnej „Rybnik” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1922–1928.

Komisariat Straży Celnej „Rybnik”
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1922

Rozformowanie

1928

Tradycje
Kontynuacja

Komisariat Straży Granicznej „Rybnik”

Komendanci
Pierwszy

komisarz Franciszek Hessek[1]

Organizacja
Dyslokacja

Rybnik

Formacja

Straż Celna

Podległość

Inspektorat SC „Rybnik”

Rozmieszczenie placówek SC Komisariatu Rybnik w 1926 r.

Formowanie i zmiany organizacyjne

edytuj

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[2]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[4]. Komisariat Straży Celnej „Rybnik”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Rybnik”[5].

Początek działalności Straży Celnej na Śląsku datuje się na dzień 15 czerwca 1922 roku. W tym dniu polscy strażnicy celni w zielonych mundurach i rogatywkach wkroczyli na ziemia przyznane Polsce. W nocy z 16 na 19 czerwca 1922 roku Straż Celna przejęła ochronę granicy polsko-niemieckiej na Śląsku. W ramach Inspektoratu Straży Celnej „Rybnik” zorganizowany został komisariat Straży Celnej „Rybnik”[1]. Pierwszym kierownikiem komisariatu był komisarz Franciszek Hessek[1]. W lutym 1925 roku placówka SC „Zwonowice” została przesunięta z komisariatu „Lyski” do komisariatu „Rybnik”, a placówka Wilcza dolina z komisariatu „Rybnik” do komisariatu „Knurów{”[6]. Siedziba komisariatu znajdowała się w Rybniku, a od grudnia 1926 roku przeniesiono ją bliżej granicy do Orzepowic. Tam funkcjonowała się do 30 kwietnia 1928 roku. Nie wiązało się to jednak ze zmianą nazwy komisariatu[7].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[8]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku w jej miejsce powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[9].

Służba graniczna

edytuj
Sąsiednie komisariaty

Struktura organizacyjna

edytuj

Organizacja komisariatu według kronik[10]

Z czasem do komisariatu przydzielono placówki „Sumina” i „Bogunice”, a zabrano placówkę „Wilcza Dolina”. Jako zbyteczne rozwiązano placówki w Golejowie i w Zwonowicach. Placówka „Wilcza Dolina” wróciła do komisariatu w 1930 roku[12].

Organizacja komisariatu w 1926 roku[5][13]:

Przypisy

edytuj
  1. a b c Kronika IG „Rybnik” ↓, s. 4.
  2. Dominiczak 1975 ↓, s. 126.
  3. Piekarz 2017 ↓, s. 28.
  4. Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
  5. a b Kozłowski 2012 ↓, s. 31.
  6. Kronika IG „Rybnik” ↓, s. 14.
  7. Kronika komisariatu „Rybnik” ↓, s. 2.
  8. Kula 1994 ↓, s. 40.
  9. Goryński 2012 ↓, s. 226.
  10. Kronika komisariatu „Rybnik” ↓, s. 1.
  11. Wojskowy Instytut Geograficzny, Mapa Topograficzna 1:300 000, Arkusz 74, 1935.
  12. Kronika komisariatu „Rybnik” ↓, s. 3.
  13. Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 242.

Bibliografia

edytuj