Książęta Teodoro
Książęta Teodoro – greccy (bizantyńscy) władcy państwa Teodoro istniejącego w południowo-zachodniej części Krymu. Inna nazwa państwa to Gothia (Γοτθία).
| pocz. XIV wieku-1475 | |||
| |||
| Język urzędowy | |||
|---|---|---|---|
| Stolica |
Mangup (Doros, Theodoro) | ||
| Typ państwa |
księstwo feudalne | ||
| Głowa państwa |
książę Aleksander Gabras | ||
| Data powstania |
Cesarstwo Trapezuntu | ||
| Zajęcie przez Turków Osmańskich |
Mehmed II Zdobywca | ||
| Religia dominująca | |||
 Teodoro na zielono | |||
Stolicą księstwa był Mangup. Pochodzenie dynastii panującej w księstwie do dzisiaj nie zostało należycie wyjaśnione. Na ten temat istnieją dwie hipotezy. Według pierwszej dynastia została założona przez uchodźców z Trapezuntu, przedstawicieli możnego rodu bizantyńskiego ormiańskiego pochodzenia – Gabrasów (Gawrasów) (grec. Γαβρᾶς). Przypuszcza się, że w XII wieku zostali zesłani do Chersonezu na Krymie za udział w spisku przeciw cesarzowi. Po jakimś czasie udało im się opanować tron w Mangupie[1]. Druga teoria tłumaczy pochodzenie dynastii mangupskiej układem małżeńskim pomiędzy jakimś miejscowym arystokratą a przedstawicielką jednego z możnych rodów bizantyńskich epoki Paleologów, najprawdopodobniej Cymbalakonów lub Asenów[2]. Pomiędzy władcami Teodoro a cesarzami Trapezuntu istniały ścisłe powiązania polityczne, religijne i małżeńskie.
Dynastia Gabrasów edytuj
- Demetriusz Gabras ok. 1362–1368
- ?
- Basilios Gabras
- Stefan Gabras ?–1402 (syn Basiliosa)
- Aleksy I Gabras 1402–1434 (syn Stefana)
- Aleksy II Gabras 1434–1444 (syn Aleksego I)
- Jan Gabras 1444–1460 (syn Aleksego I)
- ? 1460-1471
- Izaak Gabras 1471–1474 (syn Aleksego I)
- Aleksander Gabras 1474– grudzień 1475 (syn Aleksego II)
Przypisy edytuj
- ↑ Alexander Vasiliev, The Goths in the Crimea, Cambridge, Massachusetts: The Mediaeval Academy of America 1936
- ↑ Marcin Broniewski, Tartariae descriptio = Opis Tatarii, przeł. Ewa Śnieżewska, red. Magdalena Mączyńska, Łódź: Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich 2011, s. 94, przyp.62
Bibliografia edytuj
- Alexander Vasiliev, The Goths in the Crimea, Cambridge, Massachusetts: The Mediaeval Academy of America 1936.
- Anthony M. Bryer, A Byzantine Family: The Gabrades, c. 979- c. 1653, "University of Birmingham Historical Journal" 12 (1970), s. 164–187.
- Alexander Kazhdan, Anthony Cutler, Gabras [w:] Oxford Dictionary of Byzantium, ed. by Alexander Kazhdan, New York – Oxford: Oxford University Press 1991, t. 2, s. 812, ISBN 978-0-19-504652-6.
- Васильев А. В., Автушенко М. Н., Загадка княжества Феодоро, Севастополь 2006.
- Фадеева Т. М., Шапошников А. К., Княжество Феодоро и его князья, Симферополь 2005.
- Краткая история Феодоро и главы, посвященные культуре и искусству средневекового Крыма на сайте авторов книги «Загадка княжества Феодоро»
- О. А. Гавриленко. Феодоро // Юридична енциклопедія. Т.6. Т-Я. — К.: Вид-во «Українська енциклопедія» ім. М. П. Бажана, 2004. — С. 265—266.
- Кесмеджи П.А., Кесмеджи Г.П., Княжество Феодоро, Симферополь 1999.