Kubianka talerzykowata

Kubianka talerzykowata (Ciboria batschiana (Zopf) N.F. Buchw.) – gatunek grzybów z rodziny Sclerotiniaceae[1].

Kubianka talerzykowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

twardnicowate

Rodzaj

kubianka

Gatunek

kubianka talerzykowata

Nazwa systematyczna
Ciboria batschiana (Zopf) N.F. Buchw.
Friesia 3(4): 255 (1947)
Worki z zarodnikami

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Ciboria, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1880 r. Friedrich Wilhelm Zopf nadając mu nazwę Sclerotinia batschiana. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1947 r. Niels Fabritius Buchwald, przenosząc go do rodzaju Ciboria[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Ciboria pseudotuberosa Rehm 1870
  • Hymenoscyphus pseudotuberosa (Rehm) W. Phillips 1887
  • Sclerotinia batschiana Zopf, in Sydow 1880
  • Sclerotinia pseudotuberosa (Rehm) Rehm 1885
  • Stromatinia pseudotuberosa (Rehm) Boud. 1907

Nazwa polska według opracowania A. Chmiel[3].

Morfologia

edytuj

Owocnik za młodu talerzykowaty, szybko rozpościera się płasko, do 1,5 cm szerokości. Jest ciemnoszarobrązowy, gładki od strony wewnętrznej. Trzon przeważnie krótki (1 cm lub więcej), mocno zagłębiony w podłożu, wygięty, czarny i rozszerzony u szczytu[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

W Polsce jest dość rzadki[4].

Czasem w dużych skupieniach, wyłącznie na starych żołędziach, które grzyb mumifikuje na czarne bryłki[4]. Wywołuje chorobę o nazwie mumifikacja żołędzi[5].

Gatunki podobne

edytuj

Prószyczka mocna (Rustroemia firma) jest podobna, ale zwykle wyrasta na opadłych gałązkach dębowych. Na wiosnę można znaleźć twardnicę bulwiastą (Sclerotinia tuberosa) o owocnikach kasztanowatobrązowych, za młodu pucharkowatych, później płasko rozpostartych, do 2 cm średnicy. Wyrasta tylko z przetrwalników na korzeniach zawilca gajowego połączona z nimi trzonkiem do 10 cm długim. Opanowany przez grzyb zawilec nie ginie, ale już nie kwitnie. Znane są jeszcze inne gatunki o podobnym zabarwieniu i równie długim trzonem. Dla ich oznaczenia niezbędna jest znajomość podłoża, na którym się rozwijają[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12].
  3. Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, ISBN 978-83-89648-46-4.
  4. a b c d Edmund Garnweidner i inni, Grzyby. Przewodnik do poznawania i oznaczania grzybów Europy Środkowej, Warszawa: MUZA SA, 2006, s. 226, ISBN 83-7319-976-4.
  5. Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6.