Kurowscy herbu Szreniawa
Kurowscy herbu Szreniawa – polska rodzina szlachecka, zaliczana do możnowładztwa małopolskiego, wywodząca się z rycerskiego rodu Kurów. Gniazdem rodzinnym był Kurów - obecnie dzielnica Bochni, od którego, dziedziczący ją w 1370 roku po Siestrzemile - Klemens, przybiera nazwisko Kurowski[1].
Wieś ta znajdowała się w dawnym powiecie szczyrzyckim, gdzie m.in. osiedli Kurowie przybywając na tereny Małopolski z Mazowsza wraz z Konradem mazowieckim. Pozycję swoją ugruntowywali dzięki współpracy z Kmitami herbu Szreniawa, których też herbem zaczęli się pieczętować ok. roku 1396 - po objęciu przez Klemensa Kurowskiego urzędu kasztelana żarnowskiego. Jan Długosz, wspominając o Mikołaju Kurowskim, miał jak widać problem z ustaleniem herbu biskupa i mylnie przypisuje go w 1394 do herbu Nałęcz[2], jednak już w 1402, określa Szreniawitą (adopcja herbowa do Szreniawy, nastąpiła bowiem pomiędzy tymi datami)[3]. Ze względu na wzrost znaczenia gospodarczego Wiśnicza będącego we władaniu Kmitów, uniemożliwiającego ze względu na bliskie sąsiedztwo rozwojowi Kurowa, przenieśli Kurowscy za panowania króla Władysława Jagiełły, główną siedzibę rodziny do Kurowa w powiecie puławskim - na Lubelszczyznę, która to miejscowość, należała do rodu Kurów od czasu nadania jej tej rodzinie przez króla Władysława Łokietka, około roku 1330. Ta decyzja skutkuje szybkim wzrostem znaczenia tego miasta i podniesieniem go do rangi stolicy powiatu. W posiadaniu rodziny był tam również zamek rycerski w nieodległej Bochotnicy - zakupiony w 1399 przez Klemensa Kurowskiego od Jana z Bejsc, oraz wieś Klementowice[4]. Okres świetności tego rodu zakończył się wraz ze śmiercią Piotra Kurowskiego, kasztelana lubelskiego w 1463 r. Po wygaśnięciu męskich potomków rodziny Kurowskich herbu Szreniawa, ich majątek przypadł córce Piotra Kurowskiego - Jadwidze[5], a następnie dziedziczyli jej zstępni - Anna[6] i Katarzyna Zbąskie herbu Nałęcz, z kolei Jan Oleśnicki z Bochotnicy - (syn Katarzyny). Z zamkiem w Bochotnicy jest też związana legenda mówiąca o Annie Zbąskiej herbu Nałęcz, która zasłynęła jako przywódczyni grupy rycerzy rozbójników. Legenda ta wspomina o ukrytych przez nią w zamkowych lochach skarbach.
.jpg)
Najbardziej znaczący przedstawiciele tej rodziny edytuj
- Klemens Kurowski – kasztelan żarnowski,
- Piotr Kurowski – kasztelan lubelski,
- Mikołaj Kurowski – arcybiskup gnieźnieński, kanclerz koronny.
Herby szlacheckie Kurowskich edytuj
Zamki Kurowskich w Małopolsce i na Lubelszczyźnie edytuj
Przeczytaj też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Historia Ziemi Bocheńskiej - Dole i niedole Kurowskich z Kurowa [dostępny 12 marca 2010] [1]
- ↑ Jan Długosz był zapewne przekonany, że biskup Mikołaj wywodzi się z rodziny Kurowskich herbu Nałęcz III. Tymczasem, ojciec Mikołaja, przybrał nazwisko przymiotnikowe Kurowski od nazwy wsi dziedzicznej Kurów, dopiero w 1370 roku. Wcześniej rodzina posługiwała się od-herbowym zawołaniem - Kurowie, zaś w regionie bocheńskim Kokotowie. A zatem, ich pierwotnym rodowym herbem był Kur.
- ↑ Kasper Niesiecki: Herbarz Polski. Lipsk: Jan Nepomucen Bobrowicz, 1840, s. 460.
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz Polski T.XIII. Warszawa: Skład Główny Gebethner i Wolff w Warszawie, 1009, s. 245.
- ↑ Adam Boniecki: Herbarz Polski. Warszawa: Skład główny Gebethner i Wolff, 1909, s. 245.
- ↑ Zamki Polskie - serwis informacji turystycznej [dostępny 12 marca 2010][2]
Bibliografia edytuj
- Jadwiga Krzyżaniakowa Kancelaria królewska Władysława Jagiełły: studium z dziejów kultury politycznej Polski w XV wieku, Tom 2
Wydawn. Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, W formie oryginalnej Uniwersytet Michigan, w formie cyfrowej 24 Sie 2006
- Stanisław Sroka, Rodzina Kurowskich w XIV-XV wieku. Z dziejów możnowładztwa małopolskiego w średniowieczu, Kraków 1990
- Adam Boniecki Herbarz Polski Warszawa 1909, Tom XIII str.245-246
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880-1902, Filip Sulimierski - hasła dotyczące : Kurów (powiat puławski), Kurów (Bochnia), Rożnów, Bochotnica.