Kwasy żółciowe
Kwasy żółciowe – organiczne kwasy syntetyzowane w wątrobie, będące końcowymi produktami degradacji (rozkładu) endogennego (wewnątrzustrojowego) cholesterolu. Wśród związków steroidowych są one najlepiej rozpuszczalne w wodzie, ze względu na obecność kilku hydrofilowych grup –OH oraz polarnej grupy karboksylowej. Ułatwiają rozpuszczanie się zawartego w żółci cholesterolu.
Główne rodzaje kwasów żółciowych edytuj
W żółci występują głównie następujące pochodne kwasu cholanowego:
I-rzędowe edytuj
- kwas cholowy (3,7,12-trihydroksycholanowy)
- kwas chenodeoksycholowy (3,7-dihydroksycholanowy)
II-rzędowe edytuj
- kwas deoksycholowy (3,12-dihydroksycholanowy)
- kwas litocholowy (3-hydroksycholanowy).
Sole żółciowe edytuj
Kwasy żółciowe mogą koniugować z tauryną lub glicyną przez wiązanie amidowe aby utworzyć sole żółciowe (żółciany), które zjonizowane tworzą sole z kationami sodowymi. Koniugacja ta zwiększa amfipatyczność[1], dzięki czemu żółciany są substancjami powierzchniowo czynnymi[2]. W fazie wodnej tworzą one micele, dzięki czemu mają zdolność emulgowania kwasów tłuszczowych i tłuszczów[2]. Zjawisko to nosi nazwę solubilizacji[3]. Powstanie emulsji jest równoznaczne ze zwiększeniem powierzchni dostępnej dla lipazy trzustkowej, dzięki czemu może ona skutecznie hydrolizować tłuszcze[4][5] – enzymu odpowiedzialnego za trawienie tłuszczów w jelicie (ponadto aktywują one ten enzym).
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Denise R. Ferrier, Biochemia, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2021, ISBN 978-83-66067-02-8, OCLC 1310309123 [dostęp 2022-04-24].
- ↑ a b A.F. Hofmann, The function of bile salts in fat absorption. The solvent properties of dilute micellar solutions of conjugated bile salts, „The Biochemical Journal”, 89, 1963, s. 57–68, DOI: 10.1042/bj0890057, PMID: 14097367, PMCID: PMC1202272 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
- ↑ Bengt Borgström, Göran Lundh, Alan Hofmann, The Site of Absorption of Conjugated Bile Salts in Man, „Gastroenterology”, 45 (2), 1963, s. 229–238, DOI: 10.1016/S0016-5085(19)34901-7, PMID: 14054317 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
- ↑ Rycina 41.14. Wchłanianie tłuszczów, [w:] Jane B. Reece i inni, Biologia Campbella, wyd. 2, Poznań: Dom Wydawniczy Rebis, 2016, s. 905, ISBN 978-83-7818-716-5, OCLC 946317178.
- ↑ Isaac Chen, Sebastiano Cassaro, Physiology, Bile Acids, „NIH Bookshelf”, Treasure Island (FL): StatPearls Publishing, 2022, PMID: 31747172, Bookshelf ID: NBK549765 [dostęp 2022-04-27] (ang.).
