Wikipedia

Lepnik

rodzaj roślin

Lepnik (Lappula) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje ok. 60[4][5]–75[6] gatunków. Rośliny te występują głównie w Azji, poza tym w Europie (6 gatunków), w północnej Afryce i Ameryce Północnej (5 gatunków)[4][5]. W Polsce rośnie dziko jeden gatunek – lepnik zwyczajny L. squarrosa, poza tym kilka gatunków bywa uprawianych lub zawlekanych (lepnik otwarty L. patula i różnokolcowy L. heteracantha)[7][8][9].

Lepnik
Ilustracja
Lepnik zwyczajny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

ogórecznikowce

Rodzina

ogórecznikowate

Rodzaj

lepnik

Nazwa systematyczna
Lappula Moench
Meth. 416. 4 Mai 1794[3]
Typ nomenklatoryczny

L. myosotis Moench[3]

Synonimy
  • Echinospermum Sweet ex Lehmann.[4]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Lappula barbata

Morfologia edytuj

Pokrój
Rośliny jednoroczne i dwuletnie, rzadko byliny. Pędy są szczeciniasto, sztywno, rzadziej miękko owłosione, przy czym włoski mają nasady zgrubiałe lub dyskowato rozszerzone[4].
Liście
Skrętoległe[4].
Kwiaty
Zebrane w skrętki, wydłużające się w czasie owocowania. Działek kielicha 5, rozciętych niemal do nasady, zwykle powiększających się w czasie owocowania. Płatki korony w kolorze jasnoniebieskim, rzadko białym, zrośnięte u nasady w rozszerzającą się, krótką rurkę, wewnątrz z osklepkami. Pręciki krótkie, nie wystają z rurki korony. Zalążnia górna, czterokomorowa, z krótką szyjką słupka, zakończoną główkowatym znamieniem[4].
Owoce
Rozłupnie rozpadające się na cztery rozłupki. Wzdłuż ich krawędzi występuje rząd lub trzy rzędy kolców kotwicowato zakończonych lub przekształconych w brodawki albo zrośniętych w skrzydełko[4][9].

Systematyka edytuj

Rodzaj należy do podplemienia Eritrichiinae, plemienia Rochelieae w podrodzinie Cynoglossoideae w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[10].

Wykaz gatunków[6][8]

Zaliczany tu gatunek, notowany także w Polsce jako przejściowo dziczejący – Lappula deflexa (Wahlenb.) Garcke – lepnik odgiętodziałkowy[7], klasyfikowany jest współcześnie do rodzaju Hackelia jako H. deflexa (Wahlenb.) Opiz[6].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-01-01] (ang.).
  3. ↑ a b Lappula. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
  4. ↑ a b c d e f g Lappula Moench. [w:] Flora of China, Vol. 16, s. 402 [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2019-01-01].
  5. ↑ a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 504, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. ↑ a b c Lappula Moench. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-17].
  7. ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 105, ISBN 978-83-62975-45-7.
  8. ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 110. ISBN 978-83-925110-5-2.
  9. ↑ a b Elżbieta Pancer-Kotejowa: Lappula Lepnik. W: Bogumił Pawłowski (red.): Flora polska. Rośliny naczyniowe Polski i ziem ościennych. T. X. Warszawa, Kraków: PAN Instytut Botaniki im. W. Szafera, PWN, 1963, s. 177.
  10. ↑ Genus: Lappula Moench. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lepnik&oldid=70133519”