Leptynia attenuata attenuata

Leptynia attenuata attenuatapodgatunek straszyka z rodziny Diapheromeridae i podrodziny Pachymorphinae. Endemit Portugalii.

Leptynia attenuata attenuata
Pantel, 1890
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

straszyki

Podrząd

Verophasmatodea

Rodzina

Diapheromeridae

Podrodzina

Pachymorphinae

Plemię

Gratidiini

Rodzaj

Leptynia

Gatunek

Leptynia attenuata

Podgatunek

Leptynia attenuata attenuata

Taksonomia i genetyka

edytuj

Gatunek L. attenuata opisany został po raz pierwszy przez Josepha Pantela w 1890 roku, wraz z rodzajem Leptynia[1][2]. W 1904 roku William Forsell Kirby wyznaczył go gatunkiem typowym tego rodzaju[3]. W 2012 roku Valerio Scali, Liliana Milani i Marco Passamonti dokonali rewizji europejskich przedstawicieli tego rodzaju, wyróżniając w obrębie omawianego gatunku trzy podgatunki[4][2].

L. a. attenuata jest podgatunkiem dwupłciowym, diploidalnym. Występuje u niego system determinacji płci XY. Kariotyp u obu płci to 2n=36. Jak u innych podgatunków L. attenuata cechują go metacentryczne chromosomy 2 pary, akrocentryczne i zaopatrzone w satelity chromosomy 4 pary, bardzo dużych rozmiarów submetacentryczny chromosom X oraz mały i akrocentryczny chromosom Y. Różnice strukturalne kariotypu między podgatunkami są śladowe. Wyraźnie różnią się one natomiast sekwencjami cox2 w mitochondrialnym DNA oraz danymi allozymowymi[4].

Patyczak ten ma średnio największe rozmiary ciała spośród przedstawicieli rodzaju. Samce (n=5) osiągają od 42,5 do 47,5 mm, a samice (n=3) od 49,5 do 57 mm długości ciała. Ubarwienie samców jest jasnocynamonowe z zielonkawym odcieniem po obu stronach ciała. Na ciemieniu i policzkach mają brązowe paski, a wzdłuż grzbietu ich tułowia i odwłoka biegną cztery pasy podłużne, z których te bardziej grzbietowe są ciemnobrązowe, a te położone bocznie białe. Samice są cynamonowe lub jaskrawo zielone i mają parę białych linii, biegnących wzdłuż boków ciała od policzków przez pleury tułowia i odwłoka. Oskórek ciała, z wyjątkiem odnóży i przysadek, pokrywa mikrorzeźba w postaci półkulistych wypukłości o średnicy około 1 μm. Czułki zbudowane są z 15 lub 16 członów i u samca (n=10) osiągają od 5,2 do 6,5 mm długości, a u samicy (n=4) od 3,8 do 4 mm długości. Śródplecze, zaplecze i dwa ostatnie tergity odwłoka zaopatrzone są w delikatne listewki środkowe. U samicy po bokach śródplecza i zaplecza występują serie ząbków. Odnóża wszystkich par u samic oraz środkowej i tylnej pary u samców mogą mieć drobne ząbki. Uda odnóży tylnej pary u samca (n=9) sięgają swymi wierzchołkami do połowy, zaś u samicy (n=9) do ćwierci siódmego segmentu odwłoka. Dziesiąty tergit odwłoka ma u samca na tylnej krawędzi płytkie i szerokie wcięcie. Genitalia samca charakteryzuje vomer o części podstawowej nabrzmiałej i szerszej od trzonu. Przysadki odwłokowe u samca przekształcone są w klaspery, z których każdy ma w pobliżu nasady smukły, prawie walcowaty ząbek o długości około 0,3 mm i tępym szczycie. Wierzchołek odwłoka u samicy, podobnie jak u pokrewnych gatunków, jest miękki, ścięty i zaopatrzony w wystające przysadki odwłokowe[4].

Jaja są wydłużone, długości od 3,5 do 4,5 mm i szerokości wynoszącej od 0,24 do 0,32 ich długości. Wypukłości polarne mają niższe niż L. caprai i L. annaepaulae, a wieczka płaskie. Kąt pod jakim jest umieszczone jest wieczko względem osi podłużnej jaja jest praktycznie prosty, co jest cechą wyróżniającą na tle całego rodzaju[4].

Występowanie

edytuj

Owad palearktyczny, endemiczny dla Półwyspu Iberyjskiego i Portugalii. Występuje w dystrykcie Portalegre oraz dystrykcie Castelo Branco[4].

Przypisy

edytuj
  1. P.J. Pantel. Notes Orthoptérologiques. „Anales de la Sociedad Española de Historia Natural”. 19, s. 400, 1890. 
  2. a b Paul D. Brock, David C. Eades, Daniel Otte, Ed Baker, Rainer Piller: species Leptynia attenuata attenuata Pantel, 1890. [w:] Phasmida Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2019-01-14].
  3. W.F. Kirby: A synonymic Catalogue of Orthoptera. Orthoptera Euplexoptera, Cursoria et Gressoria. (Forficulidae, Hemimeridae, Blattidae, Mantidae, Phasmidae). London: 1904, s. 317-423.
  4. a b c d e Valerio Scali, Liliana Milani, Marco Passamonti. Revision of the stick insect genus Leptynia: description of new taxa, speciation mechanism and phylogeography. „Contributions to Zoology”. 81 (1), s. 25-42, 2012.