Leukoksen (z greckiego leukoxenos = obcy[1]) – to mieszanina minerałów o zbitej skrytokrystalicznej postaci będącej produktem przemian tytanitu. Jest zasobny w rutyl, anataz i brookit[2]. Produkt długotrwałego wietrzenia minerałów zawierających tytanit, takich jak ilmenit[3], perowskit, tytanit, rutyl. Proces wietrzenia ilmenitu powoduje usunięcie ze składu żelaza i podwyższenie zawartości TiO2, co prowadzi do powstania leukoksenu.

Leukoksen
ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

TiO2

Obecnie terminem tym nie określa się indywidualnego minerału (z uwagi na brak określonej struktury krystalicznej) lecz minerały/mieszaniny zawierające od 60 do 93% TiO2[4].

Leukoksen zalicza się do grupy minerałów ciężkich oraz rudnych.

Właściwości edytuj

Barwa żółtobrązowa, złotożółta. Większość ziaren jest nieprzeźroczysta, ale zdarzają się przeźroczyste lub półprzeźroczyste[5].

Występowanie edytuj

Współwystępuje z ilmenitem i innymi minerałami zawierającymi tytan w swoim składzie. Często można go znaleźć w skałach osadowych, takich jak np. aluwia.

Zastosowanie edytuj

Jest wydobywany wraz z ilmenitem[6] jako minerał poboczny. Uzyskuje się z niego tytan.

Przypisy edytuj

  1. Leucoxene. www.en.academic.ru.
  2. Stanisław Piotrowski: Minerały wschodniej części Rudaw Janowickich. www.kamienna-gora.eu.
  3. Ewelina Grabowska: Otrzymywanie nowych fotokatalizatorów o podwyższonej aktywności w świetle UV oraz Vis. www.pbc.gda.pl, 2011.
  4. Leucoxene and Ilmenite. www.de.eggdesign.com.au. [dostęp 2014-05-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-14)].
  5. A. B. Edwards. The Chemical Composition of Leucoxene in Cainozoic Bauxite from Boolarra, Victoria. „Mineralogical Magazine”. 26 (179), 1942. DOI: 10.1180/minmag.1942.026.179.03. 
  6. Leucoxene. www.sandatlas.org.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Żaba: Ilustrowana encyklopedia skał i minerałów. Wyd. 2. Chorzów: Videograf II, 2010, s. 257. ISBN 978-83-7183-851-4.
  • Leucoxene. Australian Mining Links Portal. [dostęp 2014-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-14)].