Litodora

Litodora
	; Lithodora fruticosa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	ogórecznikowce
Rodzina	ogórecznikowate
Rodzaj	litodora
	Nazwa systematyczna
	Lithodora Grisebach; Spicil. Fl. Rumel. 2: 85. Jul 1844
	Typ nomenklatoryczny
	L. fruticosa (Linnaeus) Grisebach
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Litodora^[4] (Lithodora) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje w zależności od ujęcia 3–5 gatunków^[5] do ok. 7^[6]. W węższym ujęciu część zaliczanych tu dawniej gatunków przenoszonych jest do rodzaju Glandora. Występują one w basenie Morza Śródziemnego^[5], zwłaszcza w południowo-zachodniej części Europy (najdalej na północ sięgając północno-zachodniej Francji)^[6].

Morfologia edytuj

Pokrój: Byliny, czasem o krzaczastym pokroju i drewniejące u nasady (półkrzewy), osiągające do 40 cm wysokości lub więcej jeśli wspierają się na innych roślinach^[6].
Liście: Skrętoległe, pojedyncze, owłosione i drobne^[6].
Kwiaty: 5-krotne, niebieskie, fioletowe lub białe, czasem początkowo różowe i z czasem niebieszczejące. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte u nasady w rurkę bez osklepek, ale czasem z włoskami w gardzieli. Pręciki równej długości, zwykle krótsze od rurki korony, ich nitki są bardzo krótkie, a pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka nie wystającą z rurki korony i krótszą od pręcików^[6].
Owoce: Rozłupnie zwykle tylko z pojedynczą, gładką i białawą rozłupką^[6].

Systematyka edytuj

Rodzaj należy do plemienia Lithospermeae w podrodzinie Boraginoideae Arnott w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae^[7].

Wykaz gatunków^[8]

Lithodora fruticosa (L.) Griseb.
Lithodora hispidula (Sm.) Griseb.
Lithodora zahnii (Heldr. ex Halácsy) I.M.Johnst.

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).
↑ ^a ^b Lithodora. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
↑ Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 118. ISBN 978-83-925110-5-2.
↑ ^a ^b David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 533, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 243. ISBN 0-333-74890-5.
↑ Genus: Lithodora Griseb.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].
↑ Lithodora. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-01].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-22] (ang.).

[ing-3] Lithodora. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].

[gawrys-4] Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 118. ISBN 978-83-925110-5-2.

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 533, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[philips-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 243. ISBN 0-333-74890-5.

[grin-7] Genus: Lithodora Griseb.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].

[tpl-8] Lithodora. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-01].

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[7]

[8]