Lobelia rozdęta

gatunek rośliny

Lobelia rozdęta (Lobelia inflata L.) – gatunek rośliny z rodziny dzwonkowatych (Lobeliaceae). Inna nazwa zwyczajowa: stroiczka rozdęta. Pochodzi z Ameryki Północnej[3].

Lobelia rozdęta
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

dzwonkowate

Rodzaj

lobelia

Gatunek

lobelia rozdęta

Nazwa systematyczna
Lobelia inflata L.
Sp. pl. 2:931. 1753
Kwitnacy pęd lobeli rozdętej

Morfologia edytuj

Pokrój
Roślina roczna.
Łodyga
Łodygi o długości 30–60 cm, bruzdowane, kanciaste, puste w środku, szorstko owłosione, barwy jasnozielonej, na dole czerwonofioletowa.
Liście
Liście drobne, jajowatolancetowate, ogonkowe do siedzących na szczycie,na szczycie zaostrzone nieznacznie lub tępe; nasada zaostrzona, wyrastają pojedynczo, usytuowanie na łodydze skrętoległe, brzeg liści oprócz wierzchołkowych jest nierównomiernie karbowany, a na szczytach ząbków występują drobne, białawe, brodawkowate wypotniki; nieliczne krótkie włoski po obu stronach liści, najwięcej na nerwach.
Kwiaty
Kwiaty małe o barwie niebieskiej lub białawej, nieliczne, zebrane w groniaste kwiatostany na szczycie pędu, kielich zrośnięty z 5 działek; korona dwuwargowa (górna warga głęboko rozcięta; warga dolna jest trzyklapowa), pręcików 5 zrośnięte szaroniebieskimi pylnikami, słupek dolny o dwudzielnym znamieniu.
Owoc
Torebka, kulista, zwisająca w czasie dojrzewania.

Zastosowanie edytuj

  • Roślina lecznicza
    • Surowiec zielarski: ziele stroiczki rozdętej zawiera liczne alkaloidy pirydynowe i alkaloidy piperydynowe: lobinę, lobelinę, lobelaninę, lobelanidynę, izolobelanidynę i inne np. sedanina.
    • Działanie: wyciągi z surowca działają podobnie do lobeliny, jednak znacznie słabiej. Lobelina ma zastosowanie jako analeptyk. Początkowo obniża, a następnie podwyższa ciśnienie krwi, zwalnia czynność serca i rozszerza oskrzela. Działa silnie pobudzająco na ośrodek oddechowy (przyspiesza i pogłębia oddech). Działanie lobeliny jest krótkotrwałe gdyż w organizmie jest ona szybko rozkładana. Inną wadą tego alkaloidu jest bliskość dawki terapeutycznej i toksycznej, co stwarza możliwość przedawkowania. Surowiec ma także działanie przeciwastmatyczne.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-07-20].