Luta (województwo świętokrzyskie)

wieś w województwie świętokrzyskim

Lutawieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie koneckim, w gminie Stąporków[4][5].

Luta
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

konecki

Gmina

Stąporków

Liczba ludności (2020)

271[2]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-220[3]

Tablice rejestracyjne

TKN

SIMC

0271940[4]

Położenie na mapie gminy Stąporków
Mapa konturowa gminy Stąporków, na dole znajduje się punkt z opisem „Luta”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Luta”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Luta”
Położenie na mapie powiatu koneckiego
Mapa konturowa powiatu koneckiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Luta”
Ziemia51°04′00″N 20°34′46″E/51,066667 20,579444[1]

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Przez wieś przechodzi szlak turystyczny żółty żółty szlak turystyczny z Końskich do Serbinowa oraz szlak rowerowy zielony zielony szlak rowerowy z Sielpii Wielkiej do Błotnicy. Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Barbary w Krasnej[6].

Historia edytuj

W wieku XIX folwark Luta należał do dóbr hrabiego Tarnowskiego. Wieś, wówczas w parafii Odrowąż, posiadała 32 domy i 214 mieszkańców.[7]
W czasie okupacji niemieckiej we wsi odbyły się dwie pacyfikacje. W pierwszej 18.04.1943 roku policjanci niemieccy zamordowali 8 osób; w tym 3 mężczyzn, kobietę i trójkę dzieci. Przeciwko oddziałom pacyfikacyjnym wystąpił oddział partyzancki Gwardii Ludowej pod dowództwem "Narbutta". W drugiej pacyfikacji w nocy z 21 na 22.04.1943 Policja otoczyła wieś podpalając zabudowania oraz mordując 22 osoby. Część mieszkańców wywieziono do więzienia w Końskich[8]. Po wojnie ku czci pomordowanych zbudowano szkołę - pomnik. W 1966 roku umieszczono płytę upamiętniającą miejsce walki partyzantów GL[9].

Decyzją władz gminy Stąporków, budynek byłej szkoły podstawowej został wykorzystany od 2005 r. na potrzeby tworzącego się wówczas ośrodka "Leczenia, Terapii i Rehabilitacji Uzależnień dla Dzieci i Młodzieży w Lutej". Po trzech latach adaptacji i remontów w roku 2008 ośrodek został otwarty, funkcjonuje z powodzeniem do czasów obecnych.[10]

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 70804
  2. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7-8 [dostęp 2022-04-06]
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 684 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Opis parafii na stronie diecezji
  7. Luta(1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 486.
  8. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981.
  9. Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” , Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 320
  10. Stowarzyszenie MONAR Ośrodek Leczenia, Terapii i Rehabilitacji Uzależnień dla Dzieci i Młodzieży w Lutej. Stowarzyszenie Monar. [dostęp 2024-04-03].