Makary (Głuchariow)

Makary, imię świeckie Michaił Jakowlewicz Głuchariow (ur. 19 października?/30 października 1792 we Wiaźmie, zm. 1847) – rosyjski duchowny prawosławny, misjonarz na Ałtaju, tłumacz Biblii na język rosyjski.

Makary
Michaił Głuchariow
Archimandryta
Ilustracja
Kraj działania

Imperium Rosyjskie

Data i miejsce urodzenia

30 października 1792
Wiaźma

Data i miejsce śmierci

1847
okolice Bołchowa

Przełożony rosyjskiej misji prawosławnej na Ałtaju
Okres sprawowania

1830–1844

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Inkardynacja

Eparchia tomska

Śluby zakonne

24 czerwca 1818

Diakonat

25 czerwca 1818

Prezbiterat

27 czerwca 1818

Życiorys edytuj

Był synem kapłana prawosławnego. W 1813 ukończył z wyróżnieniem seminarium duchowne w Smoleńsku i został w nim zatrudniony jako wykładowca łaciny. W 1814, dzięki uzyskiwanym wcześniej wysokim wynikom w nauce i pozytywnej ocenie pracy pedagogicznej został skierowany na wyższe studia teologiczne na Petersburską Akademię Duchowną. Już wtedy biegle posługiwał się poza łaciną językami hebrajskim, greką, jak również nowożytnymi językami niemieckim i francuskim[1]. W czasie studiów Michaił Głuchariow poznał rektora Akademii, archimandrytę Filareta (Drozdowa); spotkanie to miało znaczący wpływ na jego późniejsze życie i działalność, a obydwaj duchowni stale korespondowali. Michaił Głuchariow ukończył studia z tytułem magistra nauk teologicznych w 1817 i został zatrudniony w seminarium duchownym w Jekaterynosławiu jako inspektor oraz wykładowca języka niemieckiego i historii Kościoła. Jeszcze w tym samym roku otrzymał dodatkowo stanowisko rektora szkoły powiatowej oraz szkoły parafialnej w Jekaterynosławiu. 24 czerwca 1818 złożył wieczyste śluby mnisze przed biskupem jekaterynosławskim Hiobem, przyjmując imię Makary. Następnego dnia został wyświęcony na hierodiakona, zaś po trzech dniach – na hieromnicha. W 1821 został przeniesiony na stanowisko rektora seminarium duchownego w Kostromie i tam otrzymał godność archimandryty[1].

W 1825 archimandryta Makary przestał pełnić obowiązki rektora i przybył do ławry Peczerskiej, by zamieszkać w niej jako zwykły mnich. Szybko jednak przeniósł się do Pustelni Kitajewskiej. Ubiegał się o stanowisko bibliotekarza Moskiewskiej Akademii Duchownej, nie uzyskał jednak zgody Synodu, zamiast tego zezwolono mu na wyjazd do Pustelni Glińskiej. Przebywając w wymienionym monasterze archimandryta Makary zajmował się przekładami literatury patrystycznej i pisaniem pieśni paraliturgicznych[1]. W 1829 uzyskał zgodę Synodu na wyjazd na Syberię w charakterze misjonarza. Początkowo został skierowany do eparchii tobolskiej w celu wspierania akcji misyjnej wśród ludów rdzennych, koordynowanej przez miejscowego arcybiskupa Eugeniusza. Na miejscu, mając do wyboru wyjazd w rejony zamieszkane przez Chantów i Mansów lub do Kazachstanu, zdecydował się na drugą możliwość z uwagi na słabe zdrowie. Ostatecznie jednak w 1830 został skierowany na Ałtaj[1].

Archimandryta Makary dotarł do Bijska razem z dwoma słuchaczami prawosławnego seminarium duchownego w Tobolsku. Datę 7 września 1830, gdy dokonali pierwszego chrztu, uważa się za początek prawosławnej rosyjskiej misji w regionie[1]. W ramach jej działalności archimandryta Makary przełożył na dialekt teleucki cztery ewangelie, wybrane listy apostolskie i fragmenty Dziejów Apostolskich, wybrane psalmy, niektóre modlitwy oraz katechizm metropolity Filareta[1]. W miarę poszerzania swojego doświadczenia w pracy misyjnej doszedł jednak do wniosku, że znacznie pożyteczniejsze było posługiwanie się przekładami Biblii na język rosyjski[1]. Interesował się nie tylko szerzeniem prawosławia wśród rdzennej ludności Rosji: w 1839 przedstawił Synodowi projekt akcji misyjnej wśród muzułmanów i żydów rosyjskich[1]. W tym samym roku przyjechał do Petersburga na leczenie; wykorzystał swój pobyt w stolicy także dla szerzenia idei dokonania pełnego przekładu Biblii na język rosyjski, nie spotkał się jednak ze zrozumieniem, zaś metropolita petersburski Serafin groził mu nawet zesłaniem do monasteru Przemienienia Pańskiego i św. Eutymiusza w Suzdalu[a][1]. Mimo to Makary podjął prace nad tłumaczeniem Biblii. Przełożone przez siebie fragmenty wysyłał do Synodu, za co została na niego nałożona epitemia, którą odbył w siedzibie biskupa eparchialnego[1].

Osobny artykuł: Biblia Makarego.

W 1842 archimandryta Makary, być może pragnąc całkowicie poświęcić się pracom nad tłumaczeniem Biblii, poprosił Synod o zwolnienie z obowiązków przełożonego misji na Ałtaju. Synod skierował go w 1844 do Optyńskiego Monasteru Trójcy Świętej k. Bołchowa w charakterze przełożonego. Duchowny kontynuował w klasztorze prace nad przekładem Biblii do śmierci w 1847[1].

Kult edytuj

W 1984 archimandryta Makary został ogłoszony świętym czczonym lokalnie w eparchii barnaułskiej i ałtajskiej, zaś w 2000 jego kult został rozszerzony na całą Rosyjską Cerkiew Prawosławną[1].

Uwagi edytuj

  1. Klasztor ten był miejscem odosobnienia duchownych, na których nałożono kary kościelne za ciężkie przewinienia.

Przypisy edytuj