Maliq Bushati
Maliq Bushati właśc. Maliq bej Bushati (ur. 8 lutego 1890 w Szkodrze, zm. 20 lutego 1946[1]) – albański polityk i dziennikarz, premier rządu albańskiego w 1943.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
8 lutego 1890 |
|---|---|
| Data śmierci |
20 lutego 1946 |
| Minister spraw wewnętrznych | |
| Okres |
od 1939 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Premier rządu Albanii | |
| Okres |
od luty 1943 |
| Poprzednik | |
| Następca |
Eqrem Libohova |
.svg)
| |
Życiorys edytuj
Był synem Hysena Bushatiego, oficera policji Imperium Osmańskiego. W latach 1909–1910 kształcił się w Robert College w Stambule, wtedy też zaczął działać w albańskim ruchu narodowym[2]. W 1912 powrócił do kraju. Wspólnie z Hilem Mosi i Rizą Danim w 1914 zakładał organizację Lidhja Kombëtare (Liga Narodowa)[2]. W czasie I wojny światowej zasiadał we władzach Szkodry[1].
W latach 1919–1920 współpracował z Salim Nivicą, wydając pismo Populli (pol. Lud). W latach 1921–1923 i 1932–1936 zasiadał w parlamencie albańskim jako deputowany z okręgu Szkodry.
W 1939 po agresji włoskiej na Albanię objął stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie kierowanym przez Shefqeta Verlaciego, a następnie ministra sprawiedliwości. Z ramienia rządu tworzył albańskie jednostki policji i żandarmerii, działające pod komendą włoską. W październiku 1940 opublikował artykuł w czasopiśmie Tomorri, związanym z Albańską Partią Faszystowską, w którym przekonywał, że tylko faszyzm może doprowadzić do rozwoju cywilizacyjnego Albanii i jej modernizacji[3].
W lutym 1943 po obaleniu Eqrema Libohovy stanął na czele rządu, ale wskutek konfliktu z włoskimi władzami okupacyjnymi rząd nie przetrwał długo. Pod koniec kwietnia 1943 Bushati podał się do dymisji[1]. Po zakończeniu wojny ukrywał się w rodzinnej Szkodrze. Schwytany przez komunistów 3 grudnia 1945, 4 stycznia 1946 stanął przed sądem pod zarzutem kolaboracji. Skazany na śmierć przez sąd wojskowy, został rozstrzelany we wsi Kodra e Priftit i pochowany w nieznanym miejscu[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Zenepe Dibra: Fjalor enciklopedik i hapesires shkodrane, vol. 1. Lezhe: Gjergj Fishta, 2015, s. 193-194. (alb.).
- ↑ a b Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet : anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 93-94.
- ↑ Maliq Bushati. Kremtim Perandorak. „Tomorri”, s. 1–2, 27 X 1940.
- ↑ Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.1.. Tirana: 2012, s. 214-215. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).
Bibliografia edytuj
- Kastriot Dervishi: Historia e shtetit shqiptar 1912-2005. Tirana: 2006. ISBN 99943-799-3-3. (alb.).
- Michael Schmidt-Neke: Entstehung und Ausbau der Königsdiktatur in Albanien (1912–1939): Regierungsbildungen, Herrschaftsweise und Machteliten in einem jungen Balkanstaat. Oldenbourg: 1987. (niem.).
- Azem Qazimi: Fjalor Enciklopedik i Viktimave te Terrorit Komunist, vol.1.. Tirana: 2012, s. 214-215. ISBN 978-9928-168-01-6. (alb.).