Wikipedia

Maria Juszkiewiczowa (pisarka)

polska pisarka książek dla dzieci i młodzieży

Maria Juszkiewiczowa (ur. 31 grudnia 1894 w Woroneżu[1], zm. ?[2]) – polska pisarka książek dla dzieci i młodzieży.

Maria Juszkiewiczowa
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

31 grudnia 1894
Woroneż

Język

polski

Dziedzina sztuki

literatura dla dzieci

Multimedia w Wikimedia Commons
Bajki japońskie (1924)
Szewczyk Jun-Lu (1934)
Fombo, małpka i ja (1935)
Chłopiec z „Czodża-Goja” (1936)
O dużym Tomku (1939)

Życiorys edytuj

Córka Wacława i Marii z Psurułakisów[1]. W latach 1900–1919 mieszkała w Mandżurii, Japonii i Chinach[3]. Według wspomnień pisarki jej ojciec był inżynierem na Kolei Wschodniochińskiej i sprowadził do miejscowości, w której przebywał, swoją żonę i córkę[4]. Wedle tych samych wspomnień dziadkowie Juszkiewiczowej ze strony ojca pochodzili z Wilna, brali udział w powstaniu styczniowym, za co zostali zesłani na Syberię[5]. Uczyła się m.in. w prywatnej polskiej pensji w Harbinie[6]. Przez jakiś czas mieszkała w Kantonie[7].

Juszkiewiczowa ukończyła gimnazjum we Władywostoku i studium języka angielskiego przy Instytucie Wschodnim tamże[1]. Swoje doświadczenie wykorzystała później przy pisaniu książek, których akcja toczy się w Azji Wschodniej[2]. Poza książkami dla dzieci, tworzyła także jednoaktowe przedstawienia, które odegrano w Polskim Radiu w Warszawie (1927)[8][9]. Pisała również artykuły o kulturze Japonii dla prasy międzywojennej[10]. Współpracowała z czasopismami: „Moje Pisemko”, „Płomyk”, „Płomyczek”, „Czyn Młodzieży”, „Przegląd Wieczorny”, „Rzeczpospolita”, „Gazeta Warszawska”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Kobieta Współczesna”[1]. Udzielała się jako prelegentka. W 1929 zorganizowała wieczór poświęcony literaturze i muzyce Japonii, w programie którego znalazł się jej odczyt poświęcony kobietom japońskim, a także recytacja jej noweli[11]. W latach 1931–1932 wygłaszała w Warszawie odczyty o kobiecie japońskiej oraz wychowaniu dzieci i młodzieży[1]. Pracowała w zarządzie Towarzystwa Polsko-Japońskiego, była członkiem zarządu Towarzystwa Polsko-Chińskiego (w 1930 zasiadała w Komisji Rewizyjnej[12]) oraz członkiem Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy Polskich (w 1935 wchodziła w skład zarządu[13]) i ZAiKS-u[1].

W czasach dwudziestolecia międzywojennego Juszkiewiczowa doceniana była jako autorka baśni oraz oryginalnych książek dla dzieci i młodzieży, a także znawczyni kultury dalekowschodniej[11][14][15]. Jej utwory dla dzieci były wystawiane jako sztuki teatralne – m.in. w 1933 Teatr Jaskółka wystawił jej baśń japońską Światło księżyca z opracowaniem muzycznym Anatola Zarubina i scenografią Jana Golusa[14].

Jej pierwszy mąż, rotmistrz rosyjskiego pułku Lion-Lew[3][1], zmarł w 1915 w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, gdy Juszkiewiczowa miała zobowiązania we Władywostoku[16]. Jej drugim mężem był literat, porucznik Władysław Juszkiewicz; małżeństwo miało wspólnie córkę, Irenę[17][18][19].

Twórczość edytuj

Utwory literackie edytuj

  • Bajki japońskie, 1924[20]
  • Duch wierzby. Legendy i baśnie japońskie, 1924[20]
  • Jak Bolek został harcerzem: obrazek sceniczny w jednej odsłonie, 1928[21]
  • Kazia Leniuszek: obrazek sceniczny w jednej odsłonie, 1928 (wraz z Antonim Bogusławskim)[9]
  • W jednej rodzinie: obrazek sceniczny w jednej odsłonie, 1931[21]
  • Święto księżyca. Bajki japońskie, 1932[22]
  • O dużym Tomku, 1934[23]
  • Szewczyk Jun-Lu: opowieść chińska, 1934[21]
  • Małpka i krabik. Bajki japońskie, 1935[22]
  • Chłopiec z „Czodża-goja”, 1936[2]
  • Listek klonu. Przygody małej Polki w Japonii, 1937[2]
  • Fombo, małpka i ja, 1934[24]
  • Czarodziejski imbryczek: baśnie i legendy japońskie, 1958[25]

Wybrane publikacje prasowe edytuj

  • Koronacja w Japonii, „Tygodnik Illustrowany”, nr 48, 1928[26]
  • Dziewięć rodzin ryżu O-ki. Legenda japońska, „Rzeczpospolita”, nr 317, 1928[27]
  • Życie rodzinne i towarzyskie w Japonii, „Nasze Życie. Polski Tygodnik Ilustrowany”, nr 27, 1937[28]
  • Poetka Kaga-No-Chiyo „Tygodnik Illustrowany”, nr 31, 1939[29]

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa: Wyd. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe: na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 308–309.
  2. ↑ a b c d Zalewska 2018 ↓, s. 264.
  3. ↑ a b Juszkiewiczowa 1939 ↓, s. 43.
  4. ↑ Juszkiewiczowa 1935 ↓, s. 5.
  5. ↑ Juszkiewiczowa 1935 ↓, s. 20–21.
  6. ↑ Juszkiewiczowa 1935 ↓, s. 39.
  7. ↑ Juszkiewiczowa 1935 ↓, s. 42.
  8. ↑ Juszkiewiczowa 1947 ↓, s. 4.
  9. ↑ a b Kazia Leniuszek [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2020-01-21].
  10. ↑ Polona [online], polona.pl [dostęp 2020-01-21].
  11. ↑ a b J. S. W. Wieczór muzyki i poezji japońskiej. „Rzeczpospolita”. 41A, s. 3, 1929-02-11. 
  12. ↑ Towarzystwo Polsko-Chińskie w Warszawie. „Tygodnik Polski. Jedyne czasopismo polskie w Azji”, s. 1, 1930-02-23. 
  13. ↑ Z Tow. literatów i dziennikarzy polskich. „Kurier Warszawski”. 87, s. 6, 1935-03-29. 
  14. ↑ a b Z. Z. Teatr dla dzieci. „Kurier Warszawski”. 24, s. 4, 1933-01-24. 
  15. ↑ Maria Juszkiewiczowa (Uznanie dla polskiej pisarki). „Kurier Warszawski”. 42, s. 13, 1938-02-12. 
  16. ↑ Juszkiewiczowa 1939 ↓, s. 47.
  17. ↑ Juszkiewiczowa 1934 ↓, s. 5.
  18. ↑ Władysław Ryszard Juszkiewicz [online], Księgi Cmentarne [dostęp 2020-01-22].
  19. ↑ Agnieszka Maruszewska, Pokrewne dusze: Zagadkowa Maria Rafałowicz-Radwanowa + uzupełnienie [online], Pokrewne dusze, 9 marca 2017 [dostęp 2020-01-22].
  20. ↑ a b Zalewska 2018 ↓, s. 262.
  21. ↑ a b c Maria Juszkiewiczowa [online], polona.pl [dostęp 2020-01-21] (pol.).
  22. ↑ a b Zalewska 2018 ↓, s. 263.
  23. ↑ Juszkiewiczowa 1934 ↓.
  24. ↑ Fombo, małpka i ja [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2020-01-21].
  25. ↑ Czarodziejski imbryczek [online], katalogi.bn.org.pl [dostęp 2020-01-21].
  26. ↑ Maria Juszkiewiczowa. Koronacja w Japonii. „Tygodnik Illustrowany”. 48, s. 891, 1928-12-01. 
  27. ↑ Maria Juszkiewiczowa. Dziewięć rodzin ryżu O-ki. Legenda japońska. „Rzeczpospolita”. 317, s. 5-6, 1928-11-04. 
  28. ↑ Maria Juszkiewiczowa. Życie rodzinne i towarzyskie w Japonii. „Nasze Życie. Polski Tygodnik Ilustrowany”. 27 (133), s. 8–9, 1937-07-04. 
  29. ↑ Maria Juszkiewiczowa. Poetka Kaga-No-Chiyo. „Tygodnik Illustrowany”. 31, s. 595-597, 1939-07-30. 

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Maria_Juszkiewiczowa_(pisarka)&oldid=69351871”