Maurycy Godowski[1] herbu Odrowąż (ur. 8 marca 1877 we Lwowie, zm. 19 listopada 1952 w Tarnowie) – polski nauczyciel, oficer, dziennikarz, działacz Towarzystwa Szkoły Ludowej i Związku Harcerstwa Polskiego.

Maurycy Godowski
Data i miejsce urodzenia

8 marca 1877
Lwów

Data i miejsce śmierci

19 listopada 1952
Tarnów

Narodowość

polska

Rodzice

Władysław, Malwina

Krewni i powinowaci

Feliks (brat)

Odznaczenia
Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych

Życiorys edytuj

Maurycy Godowski był synem Władysława (powstaniec styczniowy, architekt) i Malwiny z domu Krammer. Miał brata Feliksa (1878-1940, prawnik, oficer).

W 1897 ukończył naukę w C. K. III Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie[2]. W latach 1896−1900 studiował na Wydziale Przyrodniczym Uniwersytetu Lwowskiego.

6 września 1900 w charakterze kandydata stanu nauczycielskiego został mianowany zastępcą nauczyciela w C. K. IV Gimnazjum we Lwowie[3]. Uczył tam historii naturalnej, matematyki, geografii, języka polskiego[4]. W 1902 przeniósł się do Tarnowa, gdzie otrzymał posadę nauczyciela w Wyższej Szkole Realnej. W 1905 otrzymał tytuł profesora szkół średnich.

Był współorganizatorem i od listopada 1911 pierwszym drużynowym I Drużyny Skautowej im. Zawiszy Czarnego (znanej powszechnie jako "Czarna Jedynka"), dwa lata później wziął udział w jamboree skautów w Birmingham.

W rezerwie artylerii (polowej i górskiej) C. K. Armii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1903[5], a potem awansowany na stopień podporucznika z dniem 1 stycznia 1908[6]. Był przydzielony do 32 pułku artylerii dywizyjnej we Lwowie do około 1910[7][8][9][10][11][12][13]. Następnie został przeniesiony do C. K. Obrony Krajowej i zweryfikowany w stopniu podporucznika piechoty w grupie nieaktywnych z dniem 1 stycznia 1908[14]. Od tego czasu do około 1912 był przydzielony do 19 pułku piechoty obrony krajowej we Lwowie (około 1911-1912 przydział do tej jednostki miał wówczas także jego brat Feliks)[15][16]. Następnie,około 1913 został zweryfikowany w stopniu podporucznika artylerii obrony krajowej w stosunku ewidencji z dniem 1 stycznia 1908 i pozostawał w tej randze co najmniej do 1914[17][18]. Po wybuchu I wojny światowej został awansowany na stopień porucznika artylerii obrony krajowej w stosunku ewidencji z dniem 1 listopada 1914[19]. Walczył między innymi na froncie włoskim.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. W 1919 zakończył służbę wojskową w stopniu kapitana artylerii, zweryfikowany w tym stopniu w rezerwie z dniem 1 czerwca 1919[20][21]. W 1923, 1924 był oficerem rezerwowym 22 pułku artylerii polowej z Rzeszowie[22][23]. W 1934 jako oficer pospolitego ruszenia rezerwy artylerii był przydzielony do Oficerskiej Kadry Okręgowej nr V jako oficer przewidziany do użycia w czasie wojny i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Tarnów[24].

Po odejściu z wojska powrócił do pracy jako nauczyciel. W latach 1921−1929 był dyrektorem Seminarium Nauczycielskiego Żeńskiego SS Urszulanek w Tarnowie, następnie do 1934 uczył w I Gimnazjum w Tarnowie. W latach 1922−1931 pełnił funkcję komendanta Hufca Harcerzy w Tarnowie.

Był wieloletnim działaczem i wiceprezesem tarnowskiego koła Towarzystwa Szkoły Ludowej. Między innymi z jego inicjatywy rozpoczęto w Tarnowie budowę kina „Marzenie” oraz Domu Oświatowego TSL, który po ukończeniu w 1937 przeznaczono na siedzibę Prywatnej Męskiej Szkoły Mechanicznej. Maurycy Godowski zajmował w latach 1937−1950 stanowisko dyrektora tej placówki oświatowej. Podczas II wojny światowej prowadzono w niej tajne komplety.

Ponadto działał w Polskim Towarzystwie Tatrzańskim, Towarzystwie Gimnastycznym "Sokół" i Towarzystwie Ogrodniczym. W dwudziestoleciu międzywojennym publikował artykuły na łamach czasopism "Pogoń" i "Głos Ziemi Tarnowskiej" oraz wydawnictw harcerskich.

Po zakończeniu wojny włączył się w odbudowę struktur harcerstwa w Tarnowie, był członkiem Rady Nadzorczej Spółdzielni Harcerskiej i członkiem zarządu Koła Przyjaciół Harcerstwa. 19 października 1947, w trakcie jubileuszowych obchodów 35-lecia harcerstwa przekazał sztandar Hufca ówczesnemu komendantowi, harcmistrzowi Tadeuszowi Skiminie.

Maurycy Godowski zmarł 19 listopada 1952 i został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w tarnowskiej dzielnicy Krzyż. W 1983 jego imieniem nazwano jedną z ulic w przyłączonej do miasta części Zbylitowskiej Góry.

Odznaczenia edytuj

austro-węgierskie

Przypisy edytuj

  1. W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Maurycy Godowski”. W ewidencji urzędników Austro-Węgier był określany w języku niemieckim jako „Moritz Godowski”.
  2. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum Lwowskiego im. Franciszka Józefa za rok szkolny 1897. Lwów: 1897, s. 94.
  3. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1901. Lwów: 1901, s. 50.
  4. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1901. Lwów: 1901, s. 46.
  5. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 461.
  6. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 854.
  7. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1904. Wiedeń: 1903, s. 863.
  8. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1905. Wiedeń: 1904, s. 870.
  9. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1906. Wiedeń: 1905, s. 881.
  10. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1907. Wiedeń: 1906, s. 890.
  11. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1908. Wiedeń: 1907, s. 902.
  12. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1909. Wiedeń: 1909, s. 910.
  13. Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegs-Marine 1910. Wiedeń: 1909, s. 925.
  14. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 199.
  15. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1911. Wiedeń: 1911, s. 329.
  16. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1912. Wiedeń: 1912, s. 334.
  17. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1913. Wiedeń: 1913, s. 334.
  18. Schematismus der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1914. Wiedeń: 1914, s. 366.
  19. a b c Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916, s. 158.
  20. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 837.
  21. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 763.
  22. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 757.
  23. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 678.
  24. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 273, 934.
  25. Hof- und Staatshandbuch der Österreichisch-Ungarischen Monarchie für das Jahr 1918. Wiedeń: 1918, s. 1023.

Bibliografia edytuj