Mięśnie grzbietu
Mięśnie grzbietu (łac. musculi dorsorum) – w anatomii człowieka grupa mięśni, położonych na powierzchni grzbietowej tułowia. Dzieli się je na mięśnie powierzchowne i głębokie[1].
Mięśnie grzbietu powierzchowne edytuj
Powierzchowne mięśnie grzbietu dzieli się na dwie grupy:
- Mięśnie kolcowo-ramienne (łac. musculi spinohumerales):
- mięsień czworoboczny (łac. musculus trapezius)
- mięsień najszerszy grzbietu (łac. musculus latissimus dorsi)
- mięsień równoległoboczny (łac. musculus rhomboideus)
- mięsień dźwigacz łopatki (łac. musculus levator scapulae)
- Mięśnie kolcowo-żebrowe, mięśnie zębate tylne (łac. musculi spinocostales, musculi serrati posteriores):
- mięsień zębaty tylny górny (łac. musculus serratus posterior superior)
- mięsień zębaty tylny dolny (łac. musculus serratus posterior inferior)[2]
Mięśnie grzbietu głębokie edytuj
Głębokie mięśnie grzbietu należą przeważnie do właściwych mięśni grzbietu i są unerwione przez gałęzie tylne nerwów rdzeniowych. Leżą one w bruzdach po bocznych stronach wyrostków kolczystych kręgów i ciągną się od czaszki do miednicy. W grupie tej wyróżnia się pasmo przyśrodkowe i pasmo boczne, oraz grupy: mięśni długich, mięśni krótkich i mięśni podpotylicznych[3][4]. Mięsień krzyżowo-grzbietowy (zbudowany z mięśnia biodrowo-żebrowego i mięśnia najdłuższego) i mięsień kolcowy wspólnie określane są nazwą mięśnia prostownika grzbietu[5][6].
- Długie mięśnie grzbietu:
- mięśnie płatowate (łac. musculi splenii), dzielące się na:
- mięsień krzyżowo-grzbietowy (łac. musculus sacrospinalis)
- mięsień biodrowo-żebrowy (łac. musculus iliocostalis)
- mięsień najdłuższy (łac. musculus longissimus), dzielący się na trzy pasma:
- mięsień kolcowy (łac. musculus spinalis), dzielący się na:
- mięsień półkolcowy (łac. musculus semispinalis)
- mięsień wielodzielny (łac. musculus multifidus)
- mięśnie skręcające (łac. musculi rotatores)[7]
- Krótkie mięśnie grzbietu:
- mięśnie międzykolcowe (łac. musculi interspinales)
- mięsień krzyżowo-guziczny tylny (łac. musculus sacrococcygeus dorsalis)
- mięsień krzyżowo-guziczny przedni (łac. musculus sacrococcygeus ventralis)
- mięśnie międzypoprzeczne (łac. musculi intertransversarii)
- mięśnie dźwigacze żeber (łac. musculi levatores costarum)[8]
- Mięśnie podpotyliczne:
- mięsień skośny górny głowy (łac. musculus obliquus capitis superior)
- mięsień prosty tylny mniejszy głowy (łac. musculus rectus capitis posterior minor)
- mięsień prosty tylny większy głowy (łac. musculus rectus capitis posterior major)
- mięsień skośny dolny głowy (łac. musculus obliquus capitis inferior)
- mięsień prosty boczny głowy (łac. musculus rectus capitis lateralis)[9]
Powięzie grzbietu edytuj
- powięź powierzchowna grzbietu (łac. fascia superficialis dorsi)
- powięź piersiowo-lędźwiowa (łac. fascia thoracolumbalis)
- powięź karku (łac. fascia nuchae)[10]
Przypisy edytuj
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 649–650.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 650–658.
- ↑ Adam Krechowiecki, Florian Czerwiński, Zarys anatomii człowieka, wyd. VII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 141–152.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 658–659.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 660–667.
- ↑ Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell, Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 2, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 46–49, ISBN 978-83-66548-15-2.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 659–669.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 669–671.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 671–673.
- ↑ Bochenek i Reicher 2019 ↓, s. 673–674.
Bibliografia edytuj
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, ISBN 978-83-200-4323-5.
