Wikipedia

Mieczysław Łebkowski

polski żołnierz

Mieczysław Władysław Łebkowski (ur. 11 grudnia 1884 w Ciechanowie, zm. 12 października 1935 w Warszawie) – major kawalerii Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Mieczysław Łebkowski
Ilustracja
major kawalerii major kawalerii
Pełne imię i nazwisko

Mieczysław Władysław Łebkowski

Data i miejsce urodzenia

11 grudnia 1884
Ciechanów

Data i miejsce śmierci

12 października 1935
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1915–1924

Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

1 Pułk Ułanów Krechowieckich

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Krzyż św. Jerzego IV stopnia (Imperium Rosyjskie)
Multimedia w Wikimedia Commons
Oficerowie 1 pułku ułanów w czerwcu 1918 w Bobrujsku (Mieczysław Łebkowski leży w środku)

Życiorys edytuj

Urodził się 11 grudnia 1884 w Ciechanowie, ówczesnym mieście powiatowym guberni płockiej, w rodzinie Maksymiliana i Józefy ze Szmideckich[1]. Był starszym bratem Maksymiliana (1891–1918), rotmistrza Wojska Polskiego, odznaczonego Orderem Virtuti Militari. Początkowo uczęszczał do V Rządowego Gimnazjum Filologicznego w Warszawie przy ul. Koszykowej 45, a od klasy VII do Gimnazjum Gubernialnego w Płocku[2]. W Warszawie należał do tajnych kółek samokształcenia[2]. Działalność tę kontynuował w Płocku[2]. W lutym 1905 stanął na czele strajku szkolnego w Gimnazjum Gubernialnym, za co został relegowany z gimnazjum bez prawa zdawania matury w Imperium Rosyjskim[3][4][2]. W 1907 jako ekstern zdał maturę w c. k. V Gimnazjum we Lwowie[2][5]. Następnie rozpoczął studia w Akademii Rolniczej w Dublanach[2]. Od 1 kwietnia 1909 do 1 lipca 1910 jako student należał do Polskiej Drużyny Strzeleckiej w Dublanach[2]. Po ukończeniu akademii został administratorem majątku Mała Wieś, należącego do ks. Lubomirskiego[2].

15 stycznia 1915 jako ochotnik wstąpił do Legionu Puławskiego i został przydzielony do szwadronu ułanów, który później rozwinął się w 1 pułku ułanów[2]. W szeregach tego oddziału walczył między innymi w bitwie pod Krechowcami (24 lipca 1917) jako młodszy oficer 4. szwadronu[2][6][7]. W grudniu 1917 przebywając w szpitalu w Mińsku rozpoczął działalność wywiadowczą na rzecz I Korpusu Polskiego w Rosji, a skierowaną przeciwko bolszewikom[2][8]. Był jednym z siedmiu polskich oficerów, którzy pod dowództwem podkapitana Ignacego Matuszewskiego kierowali akcją opanowania znajdującego się w rękach bolszewików Mińska (19 lutego 1918)[2][a]. Po kapitulacji I Korpusu Polskiego (czerwiec 1918) działał w Polskiej Organizacji Wojskowej[2].

1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego[10]. Służył w odtworzonym 1 pułku ułanów krechowieckich, w którym to zorganizujował pluton łączności[11]. 18 stycznia 1919 w Gródku Jagiellońskim razem z plutonem łączności dołączył do pułku, który prowadził walki z Ukraińcami[11]. Od 10 marca do 19 kwietnia 1919 był słuchaczem I kursu adiutantów sztabowych przy Sztabie Generalnym[12]. 29 kwietnia, po ukończeniu kursu i urlopie, został przydzielony do Oddziału IV Naczelnego Dowództwa WP[13]. Następnie był szefem sztabu 5 i 8 Brygady Jazdy[14]. Później pełnił służbę w Departamencie I Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[15]. 27 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu rotmistrza, w kawalerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[15]. W sierpniu 1920, w krytycznej fazie wojny z bolszewikami, został przydzielony do Dowództwa Grupy Operacyjnej gen. Karnickiego na stanowisko zastępcy szefa sztabu[16]. Wyróżnił się 7 sierpnia 1920 w walkach pod Ostrołęką[16]. 21 listopada 1920 generał porucznik Aleksander Karnicki we wniosku na nadanie Orderu Virtuti Militari napisał:

Dnia 7 sierpnia 1920 Grupa Operacyjna gen. Karnickiego cofała się w kierunku Różana. O godz. 7-mej 108 pułku ułanów osłaniał odwrót na linii wsi Grabowo z rozkazem odstępowania w miarę posuwania się całej grupy – artyleria, podzielona na plutony, ostrzeliwała się w miarę pochodu. Rotmistrz Łebkowski w chwili, gdy piechota nieprzyjacielska zaatakowała z frontu, od Ostrołęki, a jazda bolszewicka od lewego skrzydła, będąc zastępcą szefa sztabu Grupy, znajdował się z 10 ułanami na szosie przy stacji kolejowej Grabowo. 108 pułk ułanów pod silnym ogniem karabinów maszynowych i artylerii zmieszał się i oddzielnymi naprzód jeźdźcami, a potem grupami zaczął w nieładzie uciekać, grożąc odkryciem armat naszych, które raziły nieprzyjaciela i osłaniających odwrót całej Grupy. Rotmistrz Łebkowski widząc popłoch swoją zimną krwią i przykładem zatrzymał z początku część, a następnie i resztę uciekających ułanów, doprowadził pułk do porządku, sformował szyk bojowy, podprowadził do odstępującego na samym końcu dowódcy pułku, który działania prowadził już dalej w porządku. Rotmistrz Łebkowski podczas tej akcji stracił dwóch ułanów z plutonu sztabowego oraz konia. Dzięki więc zimnej krwi i odwadze rtm. Łebkowskiego odstępowanie całej Grupy odbyło się pomyślnie[17].

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 1 pułku ułanów[18]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 99. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 – kawalerii)[19]. 3 listopada 1922 został powołany na II Kurs doszkolenia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie[20]. Kursu nie ukończył i został przeniesiony w stan nieczynny[21]. Z dniem 31 marca 1924 został „zwolniony z szeregów armii wskutek stwierdzonej przez Komisję Superrewizyjną utraty zdolności fizycznej” (uznany za niezdolnego do pełnienia służby wojskowej w charakterze oficera rezerwowego)[22].

Po zwolnieniu z wojska otrzymał posadę administratora majątku Kurów, a następnie administratora majątku Federacji Państwowej „Wici Kościankowskie” w Rogóźnie-Zamku[2]. W maju 1933 nadal mieszkał w Rogóźnie-Zamku, ale nie miał stałego zajęcia[2]. Działał społecznie w Bezpartyjnym Bloku Współpracy z Rządem w Grudziądzu i Pomorskim Towarzystwie Rolniczym, a także pełnił funkcję prezesa Kółka Rolniczego w Rogóźnie-Zamku[23]. Na początku 1934 przeprowadził się do Lublina i zamieszkał przy ul. Granicznej 10[24]. 1 stycznia 1935 został zatrudniony w Stowarzyszeniu Opieki nad Niezatrudnioną Młodzieżą na stanowisku inspektora terenowego[14]. 15 czerwca tego roku został przeniesiony do centrali stowarzyszenia na stanowisko inspektora głównego[14]. Zmarł 12 października 1935 w Warszawie, po czterodniowej chorobie, a dwa dni później został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu parafialnym w Piątku[25][14][26][27].

Był żonaty z Jadwigą Teresą Krassowską, z którą miał syna Jerzego Maksymiliana (ur. 5 listopada 1920)[28].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Do wspomnianej grupy należeli: ppłk inż. Jan Dybowski oraz lekarze Stefan Hubicki, Władysław Biernacki i Stanisław Orgelbrand[9].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 4.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Kolekcja ↓, s. 4.
  3. ↑ Kostanecki 1964 ↓, s. 20.
  4. ↑ Chudzyński 2005 ↓, s. 15–16.
  5. ↑ Sprawozdanie 1907 ↓, s. 99.
  6. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 82, 84, 88, 90, 92.
  7. ↑ Wojciechowski 1929 ↓, s. 12.
  8. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 234.
  9. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 234, 241.
  10. ↑ Kolekcja ↓, s. 5.
  11. ↑ a b Wojciechowski 1929 ↓, s. 23.
  12. ↑ Wszendyrówny 2015 ↓, s. 118–119.
  13. ↑ Wszendyrówny 2015 ↓, s. 119–120.
  14. ↑ a b c d Ś.p. Major Mieczysław Łebkowski. „Ośrodki Pracy”. 42, s. 16, 1935-10-20. Warszawa. .
  15. ↑ a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 1 września 1920, s. 795.
  16. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 6.
  17. ↑ Kolekcja ↓, s. 5–6.
  18. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 242, 746.
  19. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 157.
  20. ↑ Informacje. Z Wyższej Szkoły Wojennej. „Polska Zbrojna”. 296, s. 3, 1922-10-31. Warszawa. 
  21. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 677.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 37 z 12 kwietnia 1924, s. 207.
  23. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3.
  24. ↑ Kolekcja ↓, s. 11.
  25. ↑ Nekrolog. „Polska Zbrojna”. 286, s. 4, 1935-10-17. Warszawa. 
  26. ↑ Nekrolog. „Kurjer Warszawski”. 281, s. 19, 1935-10-13. Warszawa. .
  27. ↑ Nekrologi. „Kurjer Warszawski”. 282 wyd. wieczorne, s. 8, 1935-10-14. Warszawa. .
  28. ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
  29. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  30. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-18].
  31. ↑ M.P. z 1933 r. nr 292, poz. 318.
  32. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-18].
  33. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-18].
  34. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-18].
  35. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 99.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mieczysław_Łebkowski&oldid=71900675”