Moštenica
Moštenica – wieś (obec) na Słowacji położona w kraju bańskobystrzyckim, w powiecie Bańska Bystrzyca. Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1340[5].
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj | |
| Powiat | |
| Starosta |
Ján Lupták[1] |
| Powierzchnia |
13,42[2] km² |
| Wysokość |
452 m n.p.m. |
| Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
048 |
| Kod pocztowy |
976 61 |
| Tablice rejestracyjne |
BB |
Położenie na mapie kraju bańskobystrzyckiego  | |
Położenie na mapie Słowacji  | |
 48°48′N 19°18′E/48,800000 19,300000
| |
| Strona internetowa | |
Według danych 31 grudnia 2010, wieś zamieszkiwało 211 osób, w tym 103 kobiet i 108 mężczyzn[6].
W 2001 roku rozkład populacji względem narodowości i przynależności etnicznej wyglądał następująco[7]:
Położenie edytuj
Wieś leży u południowych podnóży Starohorskich Wierchów, u zbiegu dwóch dolin: Švarcova dolina, którą płynie Moštenicky potok (także Čierna dolina[8]) i Uhliarska dolina, ok. 5 km na północny wschód od Słowackiej Lupczy[9].
Historia edytuj
Wieś rozwinęła się na początku XV w. na terenie katastralnym starszej wsi Podkonice, gdy przez Turzonów wybudowana tu została huta przetapiająca miedź pochodzącą ze Szpaniej Doliny. W XVI-XVIII w. tutejsza huta była częścią bańskobystrzyckiego kompleksu górniczo-hutniczego miedzi. Później przestawiono ją na przeróbkę rud żelaza. W końcu XVIII i w XIX w. była tu kuźnica żelazna, funkcjonowały również dwa piece odlewnicze żeliwa. Mieszkańcy, oprócz zatrudnienia w zakładach hutniczych, zajmowali się pracą w lasach, wypalaniem węgla drzewnego, pracą w tartaku. Po zamknięciu huty zajmowali się tkactwem płótna lnianego i wyrobem drewnianych sprzętów gospodarstwa domowego.
Z Moštenicy pochodził Ivan Náter (1925-1991) – słowacki fizyk, wykładowca akademicki i popularyzator fizyki.
Przypisy edytuj
- ↑ Lista wybranych wójtów, burmistrzów gmin i miast w wyborach do organów gminy. Štatistický úrad Slovenskej republiky. [dostęp 2012-02-16]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 13,42S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statystyki ogólne miejscowości. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. (ang.).
- ↑ Dane statystyczne dotyczące liczby mieszkańców. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. (ang.).
- ↑ Statystyki mieszkańców na podstawie spisu statystycznego z roku 2001. Statistical Office of the Slovak Republic. [dostęp 2012-02-16]. (ang.).
- ↑ Hochmuth Zdenko i in.: Nízke Tatry – západ. Turistický sprievodca ČSSR č. 10, wyd. Šport. Slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982
- ↑ Niżne Tatry – zachód. Mapa turystyczna 1:50 000, Banská Bystrica, Tatraplan, 2013