Mount Melbourne

wulkan na Antarktydzie

Mount Melbournewulkan drzemiący położony na wybrzeżu Morza Rossa, na Antarktydzie, o wysokości około 2732 m n.p.m.

Mount Melbourne
Ilustracja
Terytorium

 Antarktyka

Położenie

Summit of Mount Melbourne, obszar Układu w sprawie Antarktyki

Pasmo

Góry Transantarktyczne

Wysokość

2732 m n.p.m.

Wybitność

1699[1] m

Dane wulkanu
Rok erupcji

1892 ± 30

Typ wulkanu

stratowulkan

Aktywność

wulkan drzemiący

Położenie na mapie Antarktyki
Mapa konturowa Antarktyki, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Mount Melbourne”
Ziemia74°21,0′S 164°42,0′E/-74,350000 164,700000

Charakterystyka edytuj

 
Mapa wulkanu i jego otoczenia

Jest to duży stratowulkan pokryty przez lodowce, który znajduje się w północnej części Ziemi Wiktorii, w obrębie łańcucha Gór Transantarktycznych[2]. Wulkan znajduje się na wysuniętym fragmencie wybrzeża, pomiędzy zatokami Wood Bay i Terra Nova. Został odkryty w 1841 przez kapitana Jamesa Rossa i nazwany na cześć lorda Melbourne, ówczesnego brytyjskiego premiera[3].

Mount Melbourne leży w centrum pola wulkanicznego rozciągającego się wzdłuż linii północ-południe. Na szczycie i zboczach wulkanu znajdują się kopuły lawowe i młode stożki. Jego ostatnia erupcja miała miejsce pomiędzy 1862 a 1922. Obecnie aktywność wulkanu przejawia się w postaci czynnych fumaroli, tworzących wieże lodowe[2].

Ochrona edytuj

Szczyt Mt. Melbourne był objęty ochroną jako Szczególnie Chroniony Obszar Antarktyki nr 118 (Summit of Mount Melbourne) o powierzchni 6 km². Wyznaczono go dla ochrony lokalnego środowiska, istniejące dzięki energii geotermalnej, która utrzymuje podwyższoną temperaturę gruntu. Umożliwia to rozwój unikalnego ekosystemu, zawierającego gatunki endemiczne. Występują tu mchy, wątrobowce, glony i jeden gatunek ameby skorupkowej (Corythion dubium)[4]. W 2014 roku zatwierdzono nowy plan ochrony przyrody; trzy obszary aktywności geotermalnej u szczytu Mount Melbourne zostały włączone w skład nowego Szczególnie Chronionego Obszaru Antarktyki nr 175 (High Altitude Geothermal sites of the Ross Sea region). Obejmuje on również fragmenty szczytów wulkanów Mount Erebus i Mount Rittmann, gdzie także występuje aktywność geotermalna[5]. Utrzymano zakaz wstępu na fragment południowego obrzeża krateru Mount Melbourne (Cryptogam Ridge), ustanowiony dla ochrony flory[6].

U stóp wulkanu, na przylądku Edmonson Point, znajdują się dwie kolonie pingwinów Adeli, które są objęte ochroną w ramach Szczególnie Chronionego Obszaru Antarktyki nr 165 (Edmonson Point, Wood Bay, Ross Sea)[7].

Przypisy edytuj

  1. Antarctica Ultra-Prominences. Peaklist, 1988. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  2. a b Melbourne. Global Volcanism Program. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  3. Geographic Names Information System - Mount Melbourne
  4. Management Plan for Antarctic Specially Protected Area No. 118: Summit of Mount Melbourne, Victoria Land. Antarctic Treaty Secretariat, 2008. [dostęp 2014-10-25].
  5. Measure 13 (2014) - ATCM XXXVII - CEP XVII, Brasilia. Antarctic Treaty Secretariat. [dostęp 2015-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-23)]. (ang. • hiszp. • niem. • ros.).
  6. Management Plan for Antarctic Specially Protected Area No. 175: High Altitude Geothermal sites of the Ross Sea region. Antarctic Treaty Secretariat, 2014. [dostęp 2015-07-03].
  7. Management Plan for Antarctic Specially Protected Area No. 165: Edmonson Point, Wood Bay, Ross Sea. Antarctic Treaty Secretariat, 2011. [dostęp 2015-07-03].