Murówka zieleniejąca
Murówka zieleniejąca[1] (Conophorus virescens) – gatunek muchówki z rodziny bujankowatych i podrodziny Bombyliinae. Zamieszkuje krainę palearktyczną od Półwyspu Iberyjskiego po Chiny.
| Conophorus virescens | |||
| (Fabricius, 1787) | |||
 Imago | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
murówka zieleniejąca | ||
| Synonimy | |||
| |||
Taksonomia edytuj
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1787 roku przez Johana Christiana Fabriciusa pod nazwą Bombylius virescens. Lokalizacja typowa znajduje się w Hiszpanii. W 1796 roku gatunek ten został niezależnie opisany przez Johanna Christiana Mikana pod nazwą Bombylius maurus i pod tą nazwą Johann Wilhelm Meigen wyznaczył go w 1803 roku gatunkiem typowym nowego rodzaju Conophorus[2].
Morfologia edytuj
Muchówka ta osiąga od 6,5 do 9 mm długości ciała. Ubarwiona jest brunatnoczarnie, zwykle z odcieniem zielonkawym[3][1]. Głowa jest prawie kulista[4], porośnięta żółtymi i czarnymi włoskami[3][1]. Na potylicy, przy dolnym kącie oka u samicy występuje pęczek włosków żółtych, a u samca żółtych i czarnych[3]. Czułki mają człon pierwszy silnie powiększony i jajowato zgrubiały[4][3], drugi znacznie węższy i niewiele dłuższy niż szeroki, zaś trzeci silnie zredukowany, nieco wrzecionowaty, zwieńczony drobną aristą o kolcowatym zakończeniu[4]. W owłosieniu czułków występują włoski czarne i mniej liczne włoski białe. Zagłębienie perystomu sięga nasad czułków[3]. Aparat gębowy ma ryjek tak długi jak głowa[3][1] i smukłe, mocno owłosione głaszczki[4][1].
Tułów jest krótki, szeroki i nieco garbaty[4]. Owłosienie śródplecza jest białawe lub czerwonawe[3]. Tarczka jest łysa i błyszcząco czarna, tylko przy przedniej krawędzi czasem złoto opylona[3][1]. Boki tułowia owłosione są biało. Skrzydła mają przybrunatnioną nasadę i żyłki poprzeczne[3].
Odwłok jest spłaszczony i szeroki, znacznie szerszy od tułowia, owalny w zarysie[4], ubarwiony czarnozielono z gęstym owłosieniem barwy białej lub żółtej oraz z kępkami czarnych włosków na bokach tergitów[3][1].
Ekologia i występowanie edytuj
Owad ciepłolubny, zamieszkujący stepy i murawy kserotermiczne[3][1]. Owady dorosłe latają od kwietnia do lipca. Odwiedzają kwiaty celem żerowania na nektarze[1]. Larwy są przypuszczalnie parazytoidami, jednak ich gospodarz pozostaje nieznany[4][1].
Gatunek palearktyczny[4]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Łotwy, Litwy, Polski, Białorusi, Ukrainy, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii, Mołdawii, Albanii, Grecji oraz europejskiej części Rosji. W Afryce Północnej zamieszkuje Algierię i Egipt. W Azji znany jest z Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Afganistanu, Iranu oraz Chin[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j Conophorus virescens – Murówka zieleniejąca. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2021-07-04].
- ↑ a b N.L. Evenhuis, D.J. Greathead: World catalog of bee flies (Diptera: Bombyliidae). Revised September 2015. Bishop Museum, 2015. s. 1-206. [dostęp 2019-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu].
- ↑ a b c d e f g h i j k Przemysław Trojan: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 24 Bujanki – Bombyliidae. Warszawa: PWN, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1967.
- ↑ a b c d e f g h Frank M. Hull, Bee flies of the world: the genera of the family Bombyliidae, Washington: Smithsonian Institution Press, 1973, DOI: 10.5962/bhl.title.48406, ISBN 0-87474-131-9.