Muziej archieołogii i etnografii (Ufa)

muzeum w Ufie w Rosji

Muziej archieołogii i etnografii (ros. Музей археологии и этнографии[1]) – muzeum w Ufie w Rosji, otwarte w 1976 roku, zajmujące się archeologią i etnografią narodów południowego Uralu.

Muziej archieołogii i etnografii
Музей археологии и этнографии
Ilustracja
Siedziba muzeum (2016)
Państwo

 Rosja

Republika

 Baszkortostan

Miejscowość

Ufa

Adres

ul. Karola Marksa 6

Data założenia

1976

Zakres zbiorów

archeologia i etnografia

Położenie na mapie Baszkortostanu
Mapa konturowa Baszkortostanu, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Muziej archieołogii i etnografii”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Muziej archieołogii i etnografii”
Ziemia54°43′16″N 55°56′26″E/54,721111 55,940556
Strona internetowa

Historia edytuj

Założycielem Instytutu Badań Etnologicznych Rosyjskiej Akademii Nauk, które zarządza muzeum, był historyk i etnograf Rail Gumierowicz Kuziejew(inne języki) (jego imieniem nazwano później tenże instytut)[2]. Z jego inicjatywy przeprowadzono liczne badania etnograficzne i archeologiczne w Baszkortostanie, co przyczyniło się do utworzenia muzeum w 1976 roku[2]. Instytucja formowała się w latach 1976–1980 i początkowo mieściła się przy ul. Aksakowa 7[3]. 10 października 2007 muzeum otwarto w nowej siedzibie[4].

Muzeum zajmuje się pozyskiwaniem, opracowaniem i udostępnianiem zbiorów archeologicznych i etnograficznych, ma za zadanie popularyzować wiedzę o nowych odkryciach archeologicznych oraz badaniach w zakresie historii i kultury południowego Uralu[2]. W latach 2000–2001 muzeum we współpracy z Ermitażem zorganizowało wystawy w Metropolitan Museum of Art i Palazzo Reale w Genui dotyczące kultury scytyjskiej i sarmackiej[3].

Budynek edytuj

Obecną siedzibą muzeum jest dom Ponosowej-Mołło(inne języki) przy ul. Karola Marksa 6[1]. Budynek wzniesiono w 1900 roku według projektu K. A. Guskowa dla kupca Siemiona Manajewa[1]; jest on uważany za pierwszy w Ufie budynek w stylu secesyjnym[1]. Elena Ponosowa-Mollo kupiła go na kredyt w 1910 roku[5][6]. W 1919 roku budynek stał się siedzibą sztabu 25 Dywizji Strzeleckiej, która była dowodzona przez Wasilija Czapajewa[1]. W kolejnych latach obiekt służył jako Centralna Biblioteka Naukowa, Muzeum Rewolucji Październikowej i Dom Naukowców[1] (od 1951 roku[5]).

W miejscu dawnego ogrodu zimowego powstał pawilon służący do prezentacji zbiorów archeologicznych[7].

Zbiory edytuj

Muzeum zgromadziło ponad 100 kolekcji obejmujących zbiory m.in. z epok paleolitu[7], brązu i wczesnej epoki żelaza oraz kultury nomadów z okresu średniowiecza[3]. Ekspozycje stałe podzielono na cztery grupy tematyczne, dotyczące: archeologii południowego Uralu (pośrodku sali znajduje się szkielet mamuta chazarskiego[7]), kultury baszkirskiej (z czasów XIX–XX wieku, z odtworzoną jurtą[8]), ludów Baszkirii (ubiory oraz życie codzienne[9]) i złota Sarmatów[10] (w największej sali znajduje 26 złotych figur jeleni z kurhanów w Filipowce z IV w. p.n.e.[11], w następnej sali zaprezentowano złote i srebrne naczynia z Filipowki, natomiast w trzeciej sali znalazły się: broń, biżuteria i elementy rzędu końskiego[11]).

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Музей археологии и этнографии в Уфе [online], Лаперуз [dostęp 2023-05-14] (ros.).
  2. a b c Музей археологии и этнографии ИЭИ УФИЦ РАН. Заявка на мероприятия [online], ikuzeev.ru [dostęp 2023-05-13].
  3. a b c Сергей Синенко, Музей археологии и этнографии - Уфа от А до Я [online], Посреди России, 13 lutego 2014 [dostęp 2023-05-14] (ros.).
  4. Юлия Исанбердина, Вторая жизнь музея археологии и этнографии [online], bash.news [dostęp 2023-05-14] (ros.).
  5. a b Прогулки по Уфе. Дом Поносовой - Молло [online], Golos Blogs, 7 maja 2017 [dostęp 2023-05-14].
  6. Алсу Рамазанова, Не просто дом: музеи, усадьбы и поместья Уфы [online], Собака.ru [dostęp 2023-05-14] (ros.).
  7. a b c Археология Южного Урала. Заявка на мероприятия [online], www.ikuzeev.ru [dostęp 2023-05-14].
  8. Мир башкирской культуры. Заявка на мероприятия [online], www.ikuzeev.ru [dostęp 2023-05-14].
  9. Народы Башкортостана. Заявка на мероприятия [online], www.ikuzeev.ru [dostęp 2023-05-14].
  10. МУЗЕЙ АРХЕОЛОГИИ И ЭТНОГРАФИИ ПРИ ИНСТИТУТЕ ЭТНОЛОГИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИЙ ИМ. Р.Г. КУЗЕЕВА УФИМСКОГО НАУЧНОГО ЦЕНТРА РАН. Архивы Российской академии наук [online], arran.ru [dostęp 2023-05-14].
  11. a b Сарматское золото. Заявка на мероприятия [online], www.ikuzeev.ru [dostęp 2023-05-14].