Niepart

wieś w województwie wielkopolskim

Niepartwieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie gostyńskim, w gminie Krobia.

Niepart
wieś
Ilustracja
Zabudowania folwarczne w Nieparcie
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

gostyński

Gmina

Krobia

Liczba ludności (2007)

520

Strefa numeracyjna

65

Kod pocztowy

63-840[2]

Tablice rejestracyjne

PGS

SIMC

0372109

Położenie na mapie gminy Krobia
Mapa konturowa gminy Krobia, na dole znajduje się punkt z opisem „Niepart”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Niepart”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Niepart”
Położenie na mapie powiatu gostyńskiego
Mapa konturowa powiatu gostyńskiego, blisko dolnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Niepart”
Ziemia51°42′27″N 16°59′35″E/51,707500 16,993056[1]

Wieś Nieparth położona była w 1580 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[3]. Wieś rycerska, własność Wiktora Czarneckiego, położona była w 1909 roku w powiecie gostyńskim rejencji poznańskiej w Wielkim Księstwie Poznańskim[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.

Historia edytuj

Wieś wzmiankowana w źródłach po raz pierwszy w 1271 r. Prawdopodobnie już w XIII w. stanowiła własność rodziny Nieparckich. Po śmierci w 1540 r. ostatniego z rodu - Feliksa Nieparskiego miejscowość przeszła w ręce przyrodnich braci Stanisława i Andrzeja Objezierskich, którzy wkrótce sprzedali Niepart oraz Gogolewo i Ciołkowo Janowi Jaskóleckiemu. W XVI i XVII w. dziedzicami Niepartu byli członkowie rodziny Rosnowskich herbu Jastrzębiec, a ok. I połowie XVII w. podstoli poznański Stanisław Lipski. W 1751 r. dobra nabyli Mielżyńscy. Od 1797 r. właścicielem majątku był Ignacy Kołaczkowski, a od 1803 r. rodzina Dramińskich. Wkrótce kupił go od niej Antoni Czarnecki, który w 1816 r. sprzedał Niepart i Gogolewo swemu synowi Marcelemu.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) Niepart należał do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kröben (krobskim) w rejencji poznańskiej[5]. Niepart należał do okręgu sarnowskiego tego powiatu i stanowił odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas (1846) Czarnecki[5]. Do majątku Niepart przynależały także dwa folwarki: Dębina i Florynki. Według spisu urzędowego z 1837 roku Niepart liczył 350 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 39 dymów (domostw)[5].

W 1877 roku folwark odziedziczył jego syn Zygmunt, a następnie jego kolejni potomkowie - Wiktor w 1881 r., Stanisław w 1919 r., Roman (zm. 2001) w 1937 r. W 1881 r. dobra Niepartu wraz z folwarkami Dębiną i Florynkami liczyły 942 ha powierzchni, w tym 774 ha ziemi ornej, 73 ha łąk i 65 ha lasów. Gospodarstwo specjalizowało się w hodowli bydła rasy holenderskiej, owiec Leicester, trzody chlewnej Yorkshire i hodowli koni Clydesdale. W tym czasie na terenie dominium znajdowało się 14 domów zamieszkanych przez 77 osób. W 1913 r. w Nieparcie wraz z folwarkami prowadzona była hodowla 96 koni, 234 krów, 147 świń i 459 owiec, a na terenie majątku działała cegielnia. Założenie dworskie usytuowane zostało we wschodniej części wsi, tuż przy drodze do Gogolewa. Składa się z zespołu rezydencjonalnego oraz części folwarcznej. W okresie okupacji niemieckiej pod niemiecką nazwą Neipe.

We wsi był przystanek kolejowy Niepart.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 86901
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 823 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 77.
  4. Księga adresowa polskich właścicieli ziemskich Wielkiego Księstwa Poznańskiego z uwzglednieniem powiatu, stacyi poczty, telegrafu, dworca, Poznań 1909, s. 8.
  5. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 228.

Linki zewnętrzne edytuj