Ośrodek Zapasowy Telegraficzny „Lublin”

oddział łączności Wojska Polskiego

Ośrodek Zapasowy Telegraficzny „Lublin”oddział łączności Wojska Polskiego.

Ośrodek Zapasowy Telegraficzny „Lublin”
Historia
Państwo

Polska

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Nazwa wyróżniająca

„Lublin”

Dowódcy
Pierwszy

mjr Kazimierz Korasiewicz

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
Organizacja
Dyslokacja

Lublin

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

łączność

Podległość

Dowództwo Okręgu Korpusu Nr II

Historia ośrodka edytuj

Ośrodek Zapasowy Telegraficzny „Lublin” nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był jednostką mobilizowaną zgodnie z uzupełnionym planem mobilizacyjnym „W”, w II rzucie mobilizacji powszechnej, w Lublinie[1][2][a]. Jednostką mobilizującą była Kadra 2 batalionu telegraficznego w Krasnymstawie[1][2]. Komendant kadry był odpowiedzialny za przygotowanie i przeprowadzenie mobilizacji m.in. OZ Telegraficznego „Lublin”[4].

Ośrodek miał być formowany według organizacji wojennej L.3125/mob.org., ukompletowany zgodnie z zestawieniem specjalności L.3125/mob.AR oraz uzbrojony i wyposażony zgodnie z wojennymi należnościami materiałowymi L.3125/mob./mat.[5]

Skład ośrodka zapasowego:

  • dowództwo ośrodka zapasowego,
  • kompania gospodarcza,
  • park ośrodka zapasowego,
  • cztery kompanie telefoniczne[1][2].

Opisany wyżej skład należało traktować jako ramowy dla obliczenia zapotrzebowań mob. Szczegółową organizację miał ustalić dowódca ośrodka zapasowego zależnie od wysokości otrzymanych nadwyżek i warunków lokalnych[6].

Do OZ Telegraficznego „Lublin” miały przynależeć pod względem ewidencyjnym jednostki zmobilizowane przez:

  • Kadrę 2 batalionu telegraficznego z Krasnegostawu,
  • Kadrę 3 batalionu telegraficznego i kompanię łączności 29 DP z Grodna,
  • Kadrę 4 batalionu telegraficznego oraz kompanie łączności 9 i 30 DP Brześcia,
  • kompanie łączności 1 DP i Obszaru Warownego „Wilno” z Wilna,
  • kompanię łączności 3 DP z Zamościa,
  • kompanię łączności 13 DP z Równego,
  • kompanię łączności 19 DP z Mołodeczna,
  • kompanię łączności 20 DP z Baranowicz,
  • kompanię łączności 27 DP z Kowla,

z wyjątkiem jednostek radio, które przynależały do Ośrodka Zapasowego Radio w Warszawie[6]. Ponadto pod względem ewidencji i uzupełnień do ośrodka przynależały w czasie wojny jednostki pozostające o etatach pokojowych:

  • Składnica Łączności nr 2 w Lublinie,
  • Składnica Łączności nr 3 w Grodnie,
  • Składnica Łączności nr 9 w Brześciu[7].

30 sierpnia 1939 między godz. 10.00 a 11.00 została zarządzona mobilizacja powszechna. Jako jej pierwszy dzień wyznaczono 31 sierpnia[8]. Zgodnie z planem ośrodek miał osiągnąć gotowość mobilizacyjną jedenastego dnia mobilizacji powszechnej (X+4, dzień „X” był siódmym dniem mob. powszechnej) [1][2]. 2 września 1939 Naczelny Wódz zarządził przyśpieszenie o dwa dni mobilizacji jednostek II rzutu. Dniem „X” stał się 4 września[9]. Zgodnie z rozkazem L.dz. 23/mob.39 ośrodek powinien osiągnąć gotowość mob. 8 września.

Do OZ Telegraficznego „Lublin” nadwyżki personelu i materiału miały odesłać:

Nadwyżki personelu i materiału kompanii łączności 3 DP maszerowały pieszo do Lublina, natomiast nadwyżki z pozostałych jednostek odsyłane były koleją[10].

Ośrodek był jednostką podległą dowódcy Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie[11][d].

Na stanowisko dowódcy ośrodka wyznaczony został mjr łącz. Kazimierz Jan Korasiewicz[13][e].

Ośrodek wykorzystany został częściowo do wystawienia oddziałów łączności Armii „Lublin”, częściowo został ewakuowany w kierunku wschodnim po zbombardowaniu Lublina. „Dalsze losy są niejasne, zdaje się, że błąkał się między Łuckiem i Krasnymstawem, gdzie dnia 26 września zakopał broń”[18].

Do Lublina z Jarosławia dotarła część kadry oficerskiej i podoficerskiej poznańskiego 7 batalionu telegraficznego jako obsada ośrodka zapasowego[18].

8 września wyjechały z Grodna, transportem kolejowym, nadwyżki Kadry 3 baonu telegraficznego, lecz nie mogły dojechać do Lublina, wyładowały się w Kamienicy Wołyńskiej i dalej maszerowały pieszo[19]. W okolicach Stanisławowa do sowieckiej niewoli dostał się kpt. adm. (łącz.) Teofil Brzozowski.

W czasie pobytu Kwatery Głównej Naczelnego Wodza w Brześciu z nadwyżek Kadry 4 baonu telegraficznego wystawiono jedną kompanię marszową do dyspozycji naczelnego dowódcy łączności. 11 lub 12 września nadwyżki miały wyjechać koleją z Brześcia do Stanisławowa. Dalsze losy nie są znane[20].

Obsada personalna edytuj

  • dowódca ośrodka – mjr łącz. Kazimierz Jan Korasiewicz
  • dowódca plutonu telegraficznego – ppor. łącz. Kazimierz Paweł Klimek[21][22]

Uwagi edytuj

  1. Wg Zygmunta Chamskiego był to ośrodek zapasowy 7 batalionu telegraficznego w Lublinie (dawniej w Poznaniu)[3].
  2. Razem z nadwyżkami personelu i materiału kompanii łączności 29 Dywizji Piechoty z Grodna.
  3. Razem z nadwyżkami personelu i materiału kompanii łączności 9 i 30 Dywizji Piechoty z Brześcia.
  4. Wg Zygmunta Chamskiego ośrodek, należący do „krajowych formacji łączności”, podlegał Dowództwu Wojsk Łączności MSWojsk[12].
  5. Mjr łącz. Kazimierz Jan Korasiewicz ur. 24 października 1897 w Samborze[14]. Na stopień majora został awansowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 10. lokatą w korpusie oficerów łączności. W marcu 1939 pełnił służbę w Dowództwie Wojsk Łączności Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisku kierownika referatu wyszkolenia. Był odznaczony Krzyżem Walecznych[15] i Złotym Krzyżem Zasługi[16]. 5 listopada 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[14]. Przed II wojną światową objął obowiązki I zastępcy dowódcy 7 baonu telegraficznego w Poznaniu[17].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 478.
  2. a b c d Zarzycki 1995 ↓, s. 142.
  3. Chamski 1941 ↓, s. 29, 39.
  4. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 474.
  5. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 1096.
  6. a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 475.
  7. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 786.
  8. Zarzycki 1995 ↓, s. 218.
  9. Zarzycki 1995 ↓, s. 219.
  10. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 478, 479, 480, 487, 488, 491, 493, 497, 501, 502 i 503.
  11. Zarzycki 1995 ↓, s. 234.
  12. Chamski 1941 ↓, s. 28, 29, 39.
  13. Chamski 1941 ↓, s. 69.
  14. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-06-16]..
  15. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-06-16]..
  16. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 263, 437.
  17. Chamski 1941 ↓, s. 59.
  18. a b Chamski 1941 ↓, s. 167.
  19. Chamski 1941 ↓, s. 168, w oryginale „Kamienicy Podolskiej”.
  20. Chamski 1941 ↓, s. 168.
  21. Klimek 1940 ↓, s. 8.
  22. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 272, 820.

Bibliografia edytuj

  • Zygmunt Chamski: Studjum łączności w kampanii polskiej 1939 roku. [w:] B.I.9c cz. 1 odpis [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, październik 1941. [dostęp 2022-06-13].
  • Kazimierz Klimek: Kwestionariusz „B”. [w:] B.I.110g [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1940-01-16. [dostęp 2022-06-30].
  • Władysław Leonard: Dowództwa i łączność : Obsada we wrześniu 1939. [w:] B.I.9c cz. 2 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, styczeń 1991. [dostęp 2018-10-31].
  • Tadeusz Popławski. Polskie wojska łączności w wojnie obronnej 1939 r.. „Wojskowy Przegląd Historyczny”. 4 (36), 1965. Warszawa: Wojskowy Instytut Historyczny. 
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.