Omonadus bifasciatus

gatunek owada

Omonadus bifasciatusgatunek chrząszcza z rodziny nakwiatkowatych i podrodziny Anthicinae.

Omonadus bifasciatus
(Rossi, 1792)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

nakwiatkowate

Podrodzina

Anthicinae

Plemię

Anthicini

Rodzaj

Omonadus

Gatunek

Omonadus bifasciatus

Synonimy
  • Notoxus bifasciatus Rossi, 1792
  • Anthicus bifasciatus (Rossi, 1792)

Gatunek ten został opisany w 1792 roku przez Pietra Rossiego jako Notoxus bifasciatus[1].

Chrząszcz o ciele długości od 2,5 do 3 mm, z wierzchu porośniętym krótkim, przylegającym i rzadkim owłosieniem oraz długimi, prostopadle odstającymi, rzadko rozmieszczonymi szczecinkami. Ubarwienie ma czarnobrunatne do brunatnego z czerwonawymi: nasadą przedplecza i udami oraz brunatnożółtymi: podstawami czułków, goleniami i stopami. Na pokrywach widnieją dwie poprzeczne przepaski barwy żółtej, które mogą być rozdzielone na cztery plamy. Ponadto szew pokryw niekiedy ma czerwonawe zabarwienie. Głowa jest niemal równomiernie punktowana, z tyłu prosta z wklęśnięciem pośrodku. Płaskie oczy mają średnicę wyraźnie mniejszą niż długość skroni. Węższe od głowy przedplecze słabo zwęża się ku tyłowi. Punktowanie na pokrywach jest silniejsze niż na przedpleczu i głowie[2].

Owad ten prowadzi skryty tryb życia[3]. Zasiedla skraje lasów, pobrzeża wód, pola i ogrody, gdzie bytuje w martwej materii organicznej np. w pryzmach kompostowych, wiązkach chrustu, wyschniętych odchodach owiec i bydła, skoszonym zbożu, balotach słomy, pod wypielonymi chwastami i napływkami[3][4]. Preferuje materiał przerośnięty grzybnią. Imagines spotyka się od marca do września. Aktywne są o zmierzchu i nocą. Polują na roztocze i mszyce[3].

Gatunek zachodniopalearktyczny[2], w Europie stwierdzony został w Portugalii, Hiszpanii, Francji, Wielkiej Brytanii (Anglia[4]), Niemczech, Szwajcarii, Austrii, Włoszech, Danii, południowej Szwecji, Polsce, Czechach, na Węgrzech, w Chorwacji, Bośni i Hercegowinie, Rumunii, Bułgarii i Grecji. Ponadto niepewne doniesienia pochodzą ze Słowacji i Ukrainy[1]. Poza Europą znany jest z Tunezji, Kaukazu, Bliskiego Wschodu, Syberii i Azji Środkowej[3][4]. W Polsce stwierdzony został trzykrotnie: w 1885 na terenie obecnej Warszawy, w 1918 na Roztoczu i w 2018 na Pojezierzu Mazurskim[3]. W 2002 umieszczony został na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce z kategorią DD (niedostateczne dane)[5]. W Niemczech, gdzie znany jest z około 30 stanowisk, umieszczony został na Czerwonej liście jako gatunek o wysokim ryzyku (kategoria druga)[6][3].

Przypisy edytuj

  1. a b Omonadus bifasciatus (Rossi, 1792). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2019-12-17].
  2. a b Daniel Kubisz, Przemysław Szwałko: Klucze do oznaczania owadów Polski Część XIX Chrząszcze – Coleoptera z. 80. Nakwiatkowate - Anthicidae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1998, s. 16-23.
  3. a b c d e f Jan Tatur-Dytkowski, Marek Miłkowski, Rafał Ruta, Karol Komosiński. Potwierdzenie występowania Omonadus bifasciatus (ROSSI, 1792) (Coleoptera: Anthicidae) w Polsce. „Wiadomości Entomologiczne”. 37 (4), s. 237–243, 2018. 
  4. a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska: Katalog Fauny Polski. Tom XXIII, zeszyt 14. Chrząszcze – Coleoptera. Cucujoidea, część 3.. Warszawa: 1987.
  5. Zbigniew Głowaciński, Małgorzata Makomaska-Juchiewicz, Grażyna Połczyńska-Konior: Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. Suplement. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2002.
  6. M. Biont, R. Bless, P. Boye, H. Gruttke, P. Pretscher: Rote Liste gefährdeter Tiere Deutschlands. Münster (Landwirtschaftsverlag) – Schriftenreihe für Landschaftspflege und Naturschutz 55. 1998.