Orzeszków (województwo dolnośląskie)

wieś w województwie dolnośląskim

Orzeszków (przed 1945 niem. Pronzendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wołowskim, w gminie Wińsko.

Orzeszków
wieś
Ilustracja
Szkoła
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

wołowski

Gmina

Wińsko

Liczba ludności (III 2011)

438[2]

Strefa numeracyjna

71

Kod pocztowy

56-160[3]

Tablice rejestracyjne

DWL

SIMC

0882773

Położenie na mapie gminy Wińsko
Mapa konturowa gminy Wińsko, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Orzeszków”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Orzeszków”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Orzeszków”
Położenie na mapie powiatu wołowskiego
Mapa konturowa powiatu wołowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Orzeszków”
Ziemia51°24′02″N 16°30′25″E/51,400556 16,506944[1]

Historia edytuj

Polska nazwa wsi najprawdopodobniej pochodzi od orzechów leszczyny, która często rośnie w okolicznych lasach[4]. We wczesnym średniowieczu tereny te były pokryte puszczą rosnącą często na terenach bagnistych. Przez wieś przebiegał szlak handlowy łączący Wrocław i Głogów (stolice plemienia Ślężan i Dziadoszan). Pierwsze wzmianki o Orzeszkowie pojawiły się w roku 1452 pod nazwą Bruntzelndorff. Nazwa zmieniła się w 1787 r. na Pronzendorff. W roku 1946 nadano wsi nazwę Brunciłów (utworzoną z nazwy niemieckiej), ostatecznie zmienioną w 1947 r. na nazwę obecną.

Orzeszków wraz z okolicami znajdował się kolejno pod władaniem dynastii Piastów, Habsburgów i Hohenzollernów. Pierwszym znanym piastowskim władcą wsi był Przemko ścinawski. Następnymi władcami byli: Konrad VII Biały, książęta czescy Podiebradowie, książę żagański Jan II Szalony i inni.

W ostatniej ćwierci XVIII wieku oraz w XIX wieku wieś była własnością pruskiego Królewskiego Urzędu Dominialnego w Wołowie i zaliczała się wówczas do dużych wsi (w 1737 r. liczyła 316 mieszkańców, w tym 11 kmieci i 16 zagrodników). W tym czasie we wsi istniały młyny wodne, wietrzne, cegielnia i dwa folwarki. W latach 80. XIX wieku wzniesiono we wsi dwór oraz budynki mieszkalne dla bezrolnych pracowników majątku ziemskiego.

W styczniu 1945 r. Armia Czerwona zajęła wieś, która następnie weszła w skład Polski.

Podział administracyjny edytuj

W latach 1975–1998 miejscowość należała do województwa wrocławskiego.

Demografia edytuj

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczył 438 mieszkańców[2]. Jest czwartą co do wielkości miejscowością gminy Wińsko.

Obiekty zabytkowe edytuj

We wsi m.in. budynki mieszkalno-gospodarcze z przełomu XIX/XX wieku i kaplica cmentarna śś. Piotra i Pawła z 1914 r. (do 1945 r. ewangelicka, obecnie kościół katolicki, filia parafii w Małowicach).

Turystyka edytuj

Część wsi obejmuje Park Krajobrazowy Dolina Jezierzycy. Wieś jest popularnym celem turystycznym, znajduje się tu węzeł kilku szlaków turystycznych.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 93814
  2. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 892 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. [1] dostęp 16.05.2014