Pędzelnik australijski

Pędzelnik australijski[7] (Syconycteris australis) – gatunek ssaka z podrodziny Macroglossusinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae).

Pędzelnik australijski
Syconycteris australis[1]
(Peters, 1867)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

rudawkokształtne

Nadrodzina

Pteropodoidea

Rodzina

rudawkowate

Podrodzina

Macroglossusinae

Rodzaj

pędzelnik

Gatunek

pędzelnik australijski

Synonimy

Macroglossus minimus var. australis Peters, 1867

  • Carponycteris crassa O. Thomas, 1895[2]
  • Macroglossus papuanus Matschie, 1899[3]
  • Macroglossus finschi Matschie, 1899[4]
  • Syconycteris crassa keyensis K. Andersen, 1911[5]
  • Syconycteris crassa major K. Andersen, 1911[5]
  • Syconycteris naias K. Andersen, 1911[5]
Podgatunki
  • S. a. australis (Peters, 1867)
  • S. a. crassa O. Thomas, 1895
  • S. a. finschi (Matschie, 1899)
  • S. a. keyensis K. Andersen, 1911
  • S. a. major K. Andersen, 1911
  • S. a. naias K. Andersen, 1911
  • S. a. papuana (Matschie, 1899)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Taksonomia edytuj

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1867 roku niemiecki zoolog Wilhelm Peters nadając mu nazwę Macroglossus minimus var. australis[8]. Holotyp pochodził z Rockhampton, w Queensland, w Australii[9].

Syconycteris australis wyraźnie zawiera wiele gatunków na podstawie niepublikowanych badań genetycznych i morfologicznych. i jest uważany za kompleks gatunkowy[10]. Granice występowania podgatunków są niepewne[10]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają siedem podgatunków[10]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek Oryginalna nazwa Autor i rok opisu Miejsce typowe
S. a. crassa Carponycteris crassa O. Thomas, 1895 Wyspa Fergussona, Wyspy d’Entrecasteaux[11].
S. a. finschi Macroglossus finschi Matschie, 1899 Nowa Brytania, Archipelag Bismarcka, Papua-Nowa Gwinea[12].
S. a. keyensis Syconycteris crassa keyensis K. Andersen, 1911 Wyspy Kai, Maluki, Indonezja[13].
S. a. major Syconycteris crassa major K. Andersen, 1911 Ambon, Moluki, Indonezja[14].
S. a. naias Syconycteris naias K. Andersen, 1911 Woodlark, Nowa Gwinea[15].
S. a. papuana Macroglossus papuanus Matschie, 1899 Andai, północno-zachodnia Nowa Gwinea, Papua-Nowa Gwinea[16].

Etymologia edytuj

  • Syconycteris: gr. συκον sukon „figa”; νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos „nietoperz”[17].
  • australis: łac. australis „południowy”, od auster, austri „południe”[18].
  • crassa: łac. crassus „gruby, ciężki”[19].
  • finschi: prof. dr Friedrich Hermann Otto Finsch (1839–1917), niemiecki dyplomata, ornitolog, etnograf, kolekcjoner[4][20][21].
  • keyensis: Wyspy Kai, Moluki, Indonezja[22].
  • major: łac. maior, maioris „większy”, forma wyższa od magnus „wielki, potężny”[23].
  • naias: gr. ναιας naias, ναιαδος naiadosnajada[24].
  • papuana: Papua lub Nowa Gwinea[25].

Zasięg występowania edytuj

Pędzelnik australijski występuje w północno-zachodniej Australii, na Nowa Gwinea i okolicznych wyspach zamieszkując w zależności od podgatunku[10]:

Występuje również na wyspach Biak-Supiori, chociaż populacja ta prawdopodobnie reprezentuje nienazwany podgatunek[10].

Morfologia edytuj

Długość ciała 55–88 mm, brak ogona, długość ucha 9–17 mm, długość tylnej stopy 7,4–15 mm, długość przedramienia 38–48 mm; masa ciała 13–23,5 g[26]. Wzór zębowy: I   C   P   M   (x2) = 34[26].

Ekologia edytuj

Pędzelnik australijski zamieszkuje w wilgotnych i suchych lasach, i jest najmniejszym owocożernym nietoperzem. Żyje w lasach eukaliptusowych i akacjowych, żywiąc się wyłącznie pyłkiem tych roślin. Aby dostać się do nektaru, pędzelnik australijski wsuwa pędzelkowaty język głęboko w długi kielich kwiatu.

Latem (od listopada do grudnia) samica wydaje na świat maleńkie młode.

Przypisy edytuj

  1. Syconycteris australis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. O. Thomas. On some Mammals collected by Mr. Albert Meek on Fergusson Island, d’Entrecasteaux Group. „Novitates zoologicae”. 2, s. 163, 1895. (ang.). 
  3. Matschie 1899 ↓, s. 99.
  4. a b Matschie 1899 ↓, s. 100.
  5. a b c K.Ch. Andersen. Six new fruit-bats of the genera Macroglossus and Syconycteris. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 7 (42), s. 642, 1911. (ang.). 
  6. K. Aplin & K.N. Armstrong, Syconycteris australis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2021-3 [dostęp 2022-05-09] (ang.).
  7. Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 87. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. W.C.H. Peters. Herpetologische notizen. „Monatsberichte der Königlichen Preussische Akademie des Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1867, s. 13 (przypis), 1868. (niem.). 
  9. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Syconycteris australis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-05-09].
  10. a b c d e C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 98. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  11. Zijlstra ↓, s. N#20012.
  12. Zijlstra ↓, s. N#20013.
  13. Zijlstra ↓, s. N#20014.
  14. Zijlstra ↓, s. N#20015.
  15. Zijlstra ↓, s. N#20016.
  16. Zijlstra ↓, s. N#20017.
  17. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 654, 1904. (ang.). 
  18. The Key to Scientific Names, australis [dostęp 2022-05-10].
  19. The Key to Scientific Names, crassa [dostęp 2022-05-10].
  20. B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 135. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  21. The Key to Scientific Names, finschi [dostęp 2022-05-10].
  22. The Key to Scientific Names, keyensis [dostęp 2022-05-10].
  23. The Key to Scientific Names, major [dostęp 2022-05-10].
  24. Edmund C. Jaeger, Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 143, OCLC 637083062 (ang.).
  25. The Key to Scientific Names, papuana [dostęp 2022-05-10].
  26. a b N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 104–105 isbn = 978-84-16728-19-0. (ang.).

Bibliografia edytuj