PSR J1748-2446ad
PSR J1748-2446ad – pulsar milisekundowy położony w gwiazdozbiorze Strzelca, należy do gromady kulistej Terzan 5. Odkryty 10 listopada 2004 roku przez zespół astronomów amerykańskich i kanadyjskich, za pomocą radioteleskopu w Green Bank[3]. Wiruje on z częstotliwością 716,3580 Hz (1 obrót na 1,39595 milisekundy, 42 981,48 obrotów na minutę), co czyni go najszybszym znanym (według stanu wiedzy na sierpień 2008) pulsarem.
| Gwiazdozbiór | |
|---|---|
| Rektascensja |
17h 48m 00s[1] |
| Deklinacja |
-24° 48′ 00″ |
| Odległość | |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Rodzaj gwiazdy | |
Podobnie jak większość znanych pulsarów milisekundowych, PSR J1748-2446ad jest składnikiem ciasnego układu podwójnego, w którym występuje przepływ materii pomiędzy gwiazdą towarzyszącą a gwiazdą neutronową. Przenoszony przez tę materię moment pędu powoduje rozkręcanie pulsara do bardzo wysokiej obserwowanej prędkości kątowej. Gwiazda towarzysząca obiega pulsara po niemal kołowej orbicie, z okresem 26 godzin. Masa towarzysza została oszacowana na powyżej 0,14 mas Słońca[3], a promień orbity na 4 do 5 promieni Słońca. Pulsar jest przesłonięty przez gwiazdę towarzyszącą przez około 40% czasu, co oznacza, że rozmiar gwiazdy musi być porównywalny z promieniem jej orbity. Prawdopodobnie towarzysz jest "rozdętą" gwiazdą, wypełniającą swą powierzchnię Roche'a.
Wychodząc z warunków stabilności ze względu na siłę odśrodkową, odkrywcy oszacowali, że promień gwiazdy neutronowej musi być mniejszy niż 16 km, przy założeniu, że jej masa nie przekracza dwóch mas Słońca[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Dane obserwacyjne za bazą obiektów astronomicznych SIMBAD. [dostęp 2008-08-30]. (ang.).
- ↑ S. Ortolani, B. Barbuy, E. Bica, M. Zoccali i inni. Distances of the bulge globular clusters Terzan 5, Liller 1, UKS 1, and Terzan 4 based on HST NICMOS photometry. „Astronomy & Astrophysics”. 2007. 470. s. 1043–1049. DOI: 10.1051/0004-6361:20066628. arXiv:0705.4030. (ang.).
- ↑ a b c Jason W.T. Hassels, Scott M. Ransom, Ingrid M. Stairs, Paulo C.C. Freire i inni. A radio pulsar spinning at 716 Hz. „Science”. 2006. 311. s. 1901–1904. DOI: 10.1126/science.1123430. arXiv:astro-ph/0601337. (ang.).