Pacyficzka złotawa

Pacyficzka złotawa[4], melanezyjka[5] (Neolalage banksiana) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Endemiczny dla Vanuatu, gdzie jego naturalnym środowiskiem są głównie subtropikalne lub tropikalne wilgotne lasy nizinne. Nie jest zagrożony wyginięciem[3].

Pacyficzka złotawa
Neolalage banksiana[1]
(G.R. Gray, 1870)
Ilustracja
Ilustracja z książki Juliusa Brenchleya (1873): Zapiski z rejsu H.M.S. Curacoa na Wyspy Morza Południowego w 1865
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki

Rodzaj

Neolalage
Mathews, 1928

Gatunek

pacyficzka złotawa

Synonimy
  • Lalage banksiana G.R. Gray, 1870[2]
  • Piezorhynchus sericeus Ramsay, 1888[2]
  • Monarcha sericeus (Ramsay, 1888)[2]
  • Lalage flavotincta Sharpe, 1899[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Taksonomia i systematyka edytuj

Pacyficzka złotawa jest jedynym przedstawicielem rodzaju Neolalage Mathews, 1928[4][6]. Jest to gatunek monotypowy, tj. nie wyróżnia się podgatunków[7][8]. Został pierwotnie opisany w rodzaju Lalage z gąsienicojadami, w obrębie rodziny liszkojadów (Campephagidae)[9].

Morfologia edytuj

Efektownie ubarwiony ptak z jasnozłotym brzuchem, białą głową i czarnym grzbietem, czupryną i pasem na piersi. Ogon czarny z białą końcówką, kuper biały. Skrzydła czarne z dużymi białymi płatami[10]. Długość ciała 15 cm[7].

Samica przypomina samca, ale jest bardziej blada z mniejszą ilością bieli na górnych partiach skrzydeł. Młode osobniki są podobnie ubarwione, ale górna część ciała jest przeważnie brązowo-czarna z ciemnymi cętkami na twarzy i skrzydłach oraz szarawymi, raczej niż białymi obszarami. Dziób jest żółtawy[9].

Występowanie edytuj

Vanuatu wraz z Wyspami Banksa[9]. Występuje w większości zalesionych siedlisk do 1200 m n.p.m., w tym w ogrodach[10] i gęstych wilgotnych zaroślach[9]. Zasięg występowania (Extent of Occurrence, EOO) to 51 700 km²[11].

Zachowanie edytuj

Ptak jest zwykle widywany samotnie lub w parach, ale czasami zdarzają się małe grupy i często dołącza do stad mieszanych gatunków. Często ukrywa się w pokrywie roślinnej[9]. Nie wiadomo, jak wyglądają toki. Można jednak przypuszczać, że bogaty kolorowy wzór upierzenia jest podkreślany przez odpowiednio dobrane pozy. Podwinięty ogon ukazuje czarno-biały wzór ogona. Pokazom prawdopodobnie towarzyszą śpiewy[9].

Gatunek osiadły, nie migruje[9].

Pożywienie edytuj

Zwykle żeruje nisko, często machając ogonem i pozostając w ciągłym ruchu. Zachowanie odróżnia go od na pozór podobnej fletówki melanezyjskiej[10].

Aktywnie żeruje, przeskakując z gałęzi na gałąź i wykonując krótkie loty. Jest bardzo zwinny w locie podczas poszukiwania owadów[9].

Status edytuj

Chociaż gatunek ten może mieć ograniczony zasięg, nie uważa się, aby zbliżał się do progów dla gatunków narażonych na podstawie kryterium wielkości zasięgu. Trend populacji wydaje się być stabilny. Wielkość populacji nie została określona ilościowo, ale uważa się, że nie zbliża się ona do progu zagrożenia na podstawie kryterium wielkości populacji. Z tych powodów gatunek ten jest oceniany jako najmniejszej troski (LC – ang. least concern) przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody[11].

Przypisy edytuj

  1. Neolalage banksiana, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d D. Lepage, Buff-bellied Monarch Neolalage banksiana, [w:] Avibase [online] [dostęp 2023-09-12] (ang.).
  3. a b Neolalage banksiana, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2022-08-28), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2023-09-12].
  5. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 331, 1999. 
  6. Neolalage, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-09-11] (ang.).
  7. a b P. Gregory, Buff-bellied Monarch (Neolalage banksiana), version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020, DOI10.2173/bow.bubmon1.01 [dostęp 2023-09-12] (ang.).  
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2023-09-12]. (ang.).
  9. a b c d e f g h Buff-bellied Monarch [online], www.oiseaux-birds.com [dostęp 2023-09-11].
  10. a b c Buff-bellied Monarch, [w:] eBird [online], Cornell Lab of Ornithology [dostęp 2023-09-11] (ang.).
  11. a b Species factsheet: Neolalage banksiana [online], BirdLife International [dostęp 2023-09-11].

Linki zewnętrzne edytuj