Wikipedia

Parafia św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej

parafia rzymskokatolicka w archidiecezji warszawskiej

Parafia Św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu brwinowskiego, archidiecezji warszawskiej, metropolii warszawskiej Kościoła katolickiego, w Podkowie Leśnej. Obsługiwana jest przez księży diecezjalnych.

Parafia Św. Krzysztofa
Ilustracja
kościół parafialny
Państwo

 Polska

Siedziba

Podkowa Leśna

Adres

ul. Jana Pawła II 7
05-807 Podkowa Leśna

Data powołania

1945

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Archidiecezja

warszawska

Dekanat

brwinowski

Kościół

Kościół św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej

Proboszcz

Ks. kanonik Wojciech Osial (od 2001 r.)

Wspomnienie liturgiczne

Św. Krzysztofa

Położenie na mapie Podkowy Leśnej
Mapa konturowa Podkowy Leśnej, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Położenie na mapie powiatu grodziskiego
Mapa konturowa powiatu grodziskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parafia Św. Krzysztofa”
Ziemia52°07′16″N 20°43′37″E/52,121111 20,726944
Strona internetowa

Patronem parafii jest św. Krzysztof. W kościele wisi jego imaginacyjny wizerunek pędzla artysty-malarza Jana Rosena (1891–1982)[1]. Proboszczem parafii jest w 2021 roku ks. kanonik Wojciech Osial.

Historia edytuj

Parafia została erygowana w 1945, a następnie – jak czytamy w dokumentacji archiwalnej przechowywanej przez Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna – erygował ją „11 listopada 1951 r. metropolita gnieźnieński i warszawski, prymas Polski abp Stefan Wyszyński.”[2]

Kościół parafialny edytuj

Początki parafii datują się od chwili, kiedy w 1932 roku utworzono Komitet Budowy Kościoła w Podkowie. Według cytowanej wyżej dokumentacji archiwalnej – „Kościół św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej zbudowany został w centrum powstającego od 1925 r. osiedla miasta ogrodu Podkowa Leśna. Zarząd Dóbr zajmujący się administracją i urządzaniem Podkowy działkę pod budowę kościoła przekazał w listopadzie 1932 r. 11 listopada wmurowano kamień węgielny, a już rok później – 5 listopada 1933 r. – kościół poświęcony został przez ks. bpa Antoniego Szlagowskiego. Od 1 stycznia 1934 r. jego administrację objął ks. rektor Bronisław Kolasiński (1882–1945).” Stąd wynika, że początkowo świątynia była kościołem rektoralnym[3][4]. Tak więc obecny kościół parafialny pochodzi z lat 1933–1934. Na terenie przykościelnym znajduje się okazały ogród z alejami spacerowymi i różnorodnymi gatunkami roślin.

Proboszczowie edytuj

Proboszczami parafii byli: ks. Bronisław Kolasiński (1882–1945) – początkowo rektor kościoła[5], ks. Franciszek Barański (1896–1969) represjonowany przez władze komunistyczne, ks. Leon Kantorski (1918–2010), ks. dr Leszek Slipek[6].

ks. Leon Kantorski edytuj

Szczególnie głęboko i serdecznie upamiętnił się we wspomnieniach parafian z lat tzw. Polski Ludowej ks. Leon Kantorski, który – po przejściu na emeryturę 1 września 1991 r. – pozostał w parafii jako rezydent[7] i nie zaprzestał aktywności społecznej[8]. Na jego msze w Podkowie – jak wspominała Bożenna Klukowska-Rożniatowska – „ciągnęły tłumy wiernych spoza miasta”, by słuchać jego kazań – i napisała dalej: „Wiedział, że są nagrywane, i zwracał się do ubeków, by słuchali tego, co mówi.”[9]

Ksiądz Kantorski pozostał w serdecznej pamięci parafian także w związku z wprowadzeniem do kościoła muzyki bitowej według kompozycji Katarzyny Gärtner i Kazimierza Grześkowiaka (styczeń 1968)[10][11], ale przede wszystkim w związku z jego szerokim spojrzeniem na wydarzenia zachodzące w skali miasta ogrodu Podkowa Leśna i kraju[12][13].

Ks. Leszek Slipek edytuj

Następcą ks. Leona Kantorskiego był ks. Leszek Slipek[14].

Ks. kanonik Wojciech Osial edytuj

W 2001 roku proboszczem został ks. kanonik Wojciech Osial[15], wysoce ceniony przez parafian za jego zaangażowanie nie tylko w służbę duszpasterską (m.in. w grupach modlitewnych, np. „Źródło Życia”), ale i za działalność kulturalną między innymi w formie koncertów z udziałem wybitnych artystów (np. zespołów „Prima Vista”, czy też Zespołu Pieśni i Tańca „Mazowsze”).

Pianista edytuj

Niezależnie od inicjatyw kulturalnych poszczególnych proboszczów na upamiętnienie zasługuje wieloletnie zaangażowanie w prowadzenie chóru parafialnego – wybitnego pianisty, a zwłaszcza pedagoga, mieszkańca Podkowy Leśnej, a następnie Otrębusów – Kazimierza Gierżoda późniejszego rektora warszawskiego Konserwatorium.

Posłuchajmy nagrania fragmentu – zakończenia noworocznej mszy świętej w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej, w dniu 1 stycznia 2018 (nagr. ok. godz. 13.55) – Gdzie nas „Ksiądz Leon pilnie wypatruje” – na patriotyczną, chwytającą za serce góralską nutę: „O Janicku”[16]
 
Uroczystość poświęcenia i konkurs palm wielkanocnych, Podkowa Lesna, 24 marca 2024

Autosacrum edytuj

Szczególna tradycją w parafii od chwili poświęcenia kościoła w dniu 5 listopada 1933 jest uroczystość poświęcenia pojazdów mechanicznych „Autosacrum”. W zbiorze archiwalnym materiałów pozostałych po ks. Leonie Kantorskim można przeczytać: „Inicjatorzy i organizatorzy budowy kościoła w Podkowie Leśnej Halina i Janusz Regulscy związani byli ze środowiskiem automobilistów – stąd pomysł uczynienia patronem świątyni Św. Krzysztofa – uważanego za opiekuna nie tylko podróżnych, lecz także automobilistów, motocyklistów i lotników – co ułatwiło zbiórkę datków i protektorat Automobilklubu Polskiego, Polskiego Związku Motocyklowego i Aeroklubu RP. Na poświęcenie kościoła św. Krzysztofa 5 listopada 1933 r. przybyli licznie posiadacze pojazdów mechanicznych, które też zostały poświęcone. W następnym roku, 3 maja, święcenie samochodów otwierało sezon automobilowy i było już uroczystością zorganizowaną i w zamierzeniu cykliczną. Tradycja, przerwana przez wydarzenia wojenne, a po wojnie przywoływana niesystematycznie (święcono pojazdy w niedzielę po 25 lipca, dniu św. Krzysztofa), została odnowiona po 1964 r., gdy parafię Podkowa Leśna objął ks. Leon Kantorski. Od 1967 r. uroczystość nosi nazwę Autosacrum i odbywa się corocznie w pierwszą majową niedzielę.”[17]

Sprzeciw wobec totalitaryzmu edytuj

Na początku lat osiemdziesiątych XX stulecia parafia była ośrodkiem sprzeciwu wobec totalitarnych praktyk ówczesnego reżimu komunistycznego, sprzeciwu, któremu patronował ks. Leon Kantorski. Wyrazem tego protestu była między innymi powszechnie znana podjęta w dniach 7–17 maja 1980 przez krajowe środowiska demokratyczne głodówka. Jak to określił Leszek Budrewicz: „Była to trzecia głodówka protestacyjna zorganizowana przez KSS KOR przy współudziale innych środowisk opozycji, w intencji uwolnienia więzionych działaczy opozycji oraz jako akt solidarności z głodującymi w więzieniu Mirosławem Chojeckim i Dariuszem Kobzdejem”[18][19].[20]

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zob.: Zofia Broniek: Jan Henryk Rosen w Kościele Św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej i w Katedrze ormiańskiej we Lwowie. „Podkowiański Magazyn Kulturalny” 2016, nr 33, https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr33/slownik33.htm; a także: https://web.archive.org/web/20200926061335/http://www.ckiopodkowa.pl/jan-henryk-rosen-w-ko%C5%9Bciele-%C5%9Bw-krzysztofa-w-podkowie-le%C5%9Bnej-i-w-katedrze-ormia%C5%84skiej-we-lwowie [dostęp: 31 marca 2021].
  2. ↑ Materiały archiwalne po ks. Leonie Kantorskim przechowywane przez Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna – zob.: https://www.podkowalesna-tppl.pl/zbior-akt-ks-leona-kantorskiego/ (dostęp: 31 marca 2021).
  3. ↑ Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Podkowa Leśna, ul. Świerkowa 1, 05-807 Podkowa Leśna – zob.: https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (ss.7, 20 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  4. ↑ Zob.: Inwentarz zbioru akt ks. Leona Kantorskiego do dziejów parafii i kościoła św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej 1930-2005 – strona internetowa Towarzystwa Przyjaciół Miasta Podkowa Leśna – zob.: https://www.podkowalesna-tppl.pl/zbior-akt-ks-leona-kantorskiego/ [dostęp 31 marca 2021].
  5. ↑ Zob.: Zbiór akt ks. Leona Kantorskiego w archiwum Towarzystwa Przyjaciół Miasta Podkowa Leśna https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (ss.7, 20 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  6. ↑ Zob.: Jadwiga Koszutska: Mój kościół ma dla mnie olbrzymią wartość, „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  7. ↑ Zob.: Zbiór akt...s. 26.
  8. ↑ Zob.: Zasłużony dla Podkowy, „Gazeta Stołeczna” 1992, nr 67.
  9. ↑ Zob.: Bożenna Klukowska-Rożniatowska „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  10. ↑ Zob.: Opinię Komisji dla spraw Śpiewu i Muzyki Kościelnej Kurii Metropolitalnej Warszawskiej – zatwierdzenie do używania w czasie liturgii mszy „Pan przyjacielem moim” (6 maja 1970) – Zbiór akt ks. Leona Kantorskiego w archiwum Towarzystwa Przyjaciół Miasta Podkowa Leśna https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (s.16 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  11. ↑ Zob.: Od mszy bitowej do oazy, „Drogowskazy” 1989, nr 7–8.
  12. ↑ Bożenna Klukowska-Rożniatowska sformułowała to w sposób następujący: „Uświadamiał ludziom, co właściwie dzieje się w Polsce. I uczył angażowania się nie tylko w życie parafii, ale także miasta i kraju”. – zob.: Bożenna Klukowska-Rożniatowska „Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  13. ↑ W zbiorze archiwalnym materiałów po ks.Leon Kantorski|Kantorskim można przeczytać: „W 1965 r. ks. Leon Kantorski, zgodził się, na udział nabożeństwie majowym gitarzystów, co wkrótce zaowocowało powstaniem zespołu „Trapiści”. Wystąpił on 8 grudnia w czasie mszy wieczornej. Na ich prośbę, gdy big-beat już się w podkowiańskim kościele zadomowił, ksiądz Kantorski zwrócił się do mieszkającej w Podkowie Leśnej kompozytorki o napisanie całej mszy. Mszę big-beatową „Pan przyjacielem moim” Katarzyny Gaertner i Kazimierza Grześkowiaka wykonał po raz pierwszy w kościele św. Krzysztofa 14 stycznia 1968 zespół „Czerwono-Czarni”. Następnymi wykonawcami byli już „Trapiści” i przy różnych i przy różnych ołtarzach w Polsce i za granicą robili to w różnych składach przez 10 lat.” – Zob.: Zbiór akt..., j.w., s. 34.
  14. ↑ Stanisława Przybyszewska-Czaj: Parafia to my wszyscy, Podkowiański Magazyn Kulturalny”, 1987, nr 66 – https://www.podkowianskimagazyn.pl/nr66/parafia.htm [dostęp: 31 marca 2021].
  15. ↑ https://www.parafiapodkowa.pl/o-parafii/.
  16. ↑ Por.także Hymn państwowy Republiki Słowackiej – „Nad Tatrou sa blýska”-https://web.archive.org/web/20041019082238if_/http://www.navyband.navy.mil/anthems/ANTHEMS/Slovack%20Republic.mp3.
  17. ↑ Zob.: Zbiór akt ks. Leona Kantorskiego w archiwum Towarzystwa Przyjaciół https://www.podkowalesna-tppl.pl/wp-content/uploads/2019/01/Zbior-akt-ks-Leona-Kantorskiego.pdf (s. 28 i nast.) [dostęp: 31 marca 2021].
  18. ↑ Zob.: Leszek Budrewicz: Głodówka w Podkowie Leśnej. „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” nr 3 z marca 2010. s. 85–91. [dostęp 2013-09-01].
  19. ↑ Grzegorz Waligóra: Głodówka w kościele św. Krzysztofa w Podkowie Leśnej – https://encysol.pl/es/encyklopedia/hasla-rzeczowe/13429,Glodowka-w-kosciele-sw-Krzysztofa-w-Podkowie-Lesnej.html [dostęp 31 marca 2021].
  20. ↑ Tradycyjny niemal nonkonformizm parafian Podkowy Leśnej znalazł także wyraz w niepodporządkowaniu się niektórych parafian rygorom okresu pandemii Covid z lat 2019-2022. W rezultacie w 2020 parafia była przedmiotem represji policyjnych. W notatce w Dzienniku "Fakt" opublikowano wówczas: "Do sądu został skierowany wniosek o ukaranie księdza, który odprawiał nabożeństwo – powiedziała asp. szt. Katarzyna Zych z Komendy Policji w Grodzisku Mazowieckim" - zob.: "Fakt" (wyd. Axel Springer z 10 kwietnia 2020 r.) - https://www.fakt.pl/wydarzenia/polska/warszawa/koronawirus-w-polsce-pelny-kosciol-w-podkowie-lesnej-interweniowala-policja/cp95nrm (dostęp: sob, 28 maj 2022, 16:17:37). Brak informacji o sposobie rozpatrzenia wniosku przez sąd.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parafia_św._Krzysztofa_w_Podkowie_Leśnej&oldid=73249171”