Wikipedia

Parki narodowe w Demokratycznej Republice Konga

lista w projekcie Wikimedia

Parki narodowe w Demokratycznej Republice Konga – obszary prawnie chronione na terenie Demokratycznej Republiki Konga o statusie parków narodowych.

Mapa konturowa Demokratycznej Republiki Konga
Rozmieszczenie parków narodowych na terenie Demokratycznej Republiki Konga, numeracja odpowiada poniższemu zestawieniu (stan na 2020 rok)

Obecnie (stan na 2020 rok) na terenie Demokratycznej Republiki Konga istnieje 9 parków narodowych. Pierwszy park Park Narodowy Alberta (fr. Parc Albert) został utworzony w 1925 roku – był to pierwszy park narodowy na terenie Afryki, a ostatni w 2016 roku – Park Narodowy Lomami. Parkami zarządza Kongijski Instytut ds. Ochrony Przyrody (fr. L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature).

Historia edytuj

Historia ochrony przyrody w Demokratycznej Republice Konga sięga początków XX wieku. W 1902 roku ekspedycja Friedricha Roberta von Beringe (1865–1940) przywiozła do Muzeum Zoologicznego w Berlinie nieznany wówczas okaz goryla Gorilla gorilla upolowanego w regionie jeziora Kiwu[1]. W wyniku późniejszych badań okaz ten został opisany jako nowy podgatunek i nazwany na cześć von Beringe Gorilla gorilla beringei[2]. W wyniku tego odkrycia region stał się popularny wśród podróżników i badaczy, którzy zaczęli polować na goryle[1].

W 1920 roku szwedzki książę Wilhelm Bernadotte (1884–1965) zorganizował kolejną ekspedycję i zaczął lobbować władze belgijskie, by region Kiwu objąć ochroną[1]. W tym samym roku w regionie działała amerykańska wyprawa pod kierownictwem teksydermisty Carla Akeleya (1864–1926), której celem bylo dostarczenie grupy goryli na wystawę edukacyjną[1]. Wyprawa Akeleya stwierdziła rzadkie występowanie goryli i ryzyko ich wyginięcia[1]. Belgijskie Ministerstwo ds. Kolonii znalazło się pod presją środowiska naukowego i opinii publicznej[1]. Wobec presji a także stale rosnącego popytu na licencje na polowania, mnisterstwo wprowadziło pierwsze działania na rzecz ochrony regionu[1]. Utworzono dwa rezerwaty: Rezerwat Alberta, który objął tereny pomiędzy rzeką Rutshuru a południowym krańcem Jeziora Edwarda oraz drugi na terenach na północny wschód od jeziora Kiwu między wulkanem Sabyinyo a misją katalicką Tongres Sainte Marie[1].

W ochronę goryli i regionu Wirunga zaangażował się król Belgów Albert I Koburg (1875–1934), który 21 kwietnia 1925 roku wydał dekret o utworzeniu parku narodowego[1] – pierwszego tego typu obszaru chronionego na terenie Afryki[3]. Park został nazwany cześć króla Parkiem Narodowym Alberta (fr. Parc Albert)[1][a].

W latach 30. XX w. utworzono kolejne parki Park Narodowy Kagera (1934), Park Narodowy Garamba (1938) i Park Narodowy Kundelungu (1939)[5]. Kolejne parki zostały utworzone przez prezydenta Mobutu Sese Seko (1930–1997) po uzyskaniu przez Kongo niepodległości od Belgii w 1960 roku[6]. Powstały Parki Narodowe Salonga Północnego i Południowego, Parki Narodowy Upemba Północnego i Południowego, Park Narodowy Maiko i Rezerwat Okapi[6].

Obecnie (stan na 2020 rok) na terenie Demokratycznej Republiki Konga istnieje 9 parków narodowych zarządzanych przez Kongijski Instytut ds. Ochrony Przyrody (fr. L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature)[7].

Parki narodowe edytuj

Poniższa tabela przedstawia parki narodowe na terenie Demokratycznej Republiki Konga:

Nazwa parku narodowego – polska nazwa wraz z nazwą w języku francuskim;
Rok utworzenia – rok utworzenia parku;
Powierzchnia – powierzchnia parku w km²;
Położenie – prowincja;
Uwagi – informacje na temat statusu rezerwatu biosfery UNESCO, posiadanych certyfikatów, przyznanych nagród i wyróżnień międzynarodowych itp.
Zestawienie parków narodowych na terenie Demokratycznej Republiki Konga
Lp. Zdjęcie Nazwa parku narodowego Rok utworzenia[7] Powierzchnia
(km²) 		Położenie Uwagi
1.   Park Narodowy Wirunga
Parc national des Virunga 		1925 7800 Kiwu Północne Od 1979 na liście światowego dziedzictwa UNESCO[8]; od 1994 roku na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu[9]; wpisany na listę konwencji ramsarskiej[10]
2.   Park Narodowy Kahuzi-Biéga
Parc national de Kahuzi-Biéga 		1934[5]
1970 		6000 Kiwu Południowe
Kiwu Północne
Maniema 		Od 1980 na liście światowego dziedzictwa UNESCO[11]; od 1997 roku na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu[9].
3.   Park Narodowy Garamba
Parc national de Garamba 		1938 4920 Prowincja Wschodnia Od 1980 na liście światowego dziedzictwa UNESCO[12]; od 1996 roku na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu[9].
4. Park Narodowy Kundelungu
Parc national de Kundelungu 		1939
 7600 Górna Katanga
5.   Park Narodowy Upemba
Parc national de l'Upemba 		1939 11730 Górne Lomami
Lualaba
Górna Katanga 		Wpisany na listę konwencji ramsarskiej[13]
6.   Park Narodowy Salonga
Parc National de la Salonga 		1970 36000 Bandundu
Prowincja Równikowa
Kasai Zachodnie 		Od 1984 na liście światowego dziedzictwa UNESCO[14]; od 1999 roku na liście światowego dziedzictwa w zagrożeniu[9].
7.   Park Narodowy Maiko
Parc National de la Maiko 		1970 10830 Prowincja Wschodnia
Kiwu Północne
8. Parc marin des Mangroves
Parc marin des Mangroves 		1992 768 Banana
Muanda 		Wpisany na listę konwencji ramsarskiej[15]
9.   Park Narodowy Lomami
Parc National de la Lomami 		2016[16] 8879 Tshopo
Maniema

Uwagi edytuj

  1. ↑ W 1969 roku nazwa parku została zmieniona na Park Narodowy Wirunga (fr. Parc Nacional des Virunga) w ramach „afrykanizacji” prowadzonej przez prezydenta Mobutu Sese Seko[4].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j Archives of the Former National Parks of Belgian Congo ↓.
  2. ↑ Herzfeld 2017 ↓, s. 37.
  3. ↑ Virunga National Park ↓.
  4. ↑ De Bont 2018 ↓.
  5. ↑ a b Rorison 2012 ↓, s. 4.
  6. ↑ a b Rorison 2012 ↓, s. 4–5.
  7. ↑ a b L’Institut Congolais pour la Conservation de la Nature ↓.
  8. ↑ UNESCO: Virunga National Park. [w:] whc.unesco.org [on-line]. [dostęp 2020-04-17]. (ang.).
  9. ↑ a b c d UNESCO: List of World Heritage in Danger. [w:] whc.unesco.org [on-line]. [dostęp 2020-04-17]. (ang.).
  10. ↑ Parc national des Virunga. [w:] Ramsar Sites Information Service [on-line]. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).
  11. ↑ UNESCO: Kahuzi-Biega National Park. [dostęp 2020-04-19]. (ang.).
  12. ↑ UNESCO: Garamba National Park. [dostęp 2020-04-19]. (ang.).
  13. ↑ Bassin de la Lufira. [w:] Ramsar Sites Information Service [on-line]. [dostęp 2020-04-24]. (ang.).
  14. ↑ UNESCO: Salonga National Park. [dostęp 2020-04-19]. (ang.).
  15. ↑ Parc national des Mangroves. [w:] Ramsar Sites Information Service [on-line]. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).
  16. ↑ DRC declares first new national park in 40 years. [w:] Mongabay [on-line]. 2016-07-12. [dostęp 2020-04-20]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Parki_narodowe_w_Demokratycznej_Republice_Konga&oldid=72607709”