Paronychia argentea

*Paronychia argentea*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	goździkopodobne
Rząd	goździkowce
Rodzina	goździkowate
Rodzaj	paronychia
Gatunek	Paronychia argentea
	Nazwa systematyczna
	Paronychia argentea Lam.; Fl. Franç. 3: 230 1779
Synonimy
	Chaetonychia paronychia (L.) Samp.; Ferriera mediterranea Bubani;
	Chaetonychia paronychia (L.) Samp.; Ferriera mediterranea Bubani;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Paronychia argentea Lam. – gatunek rośliny z rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae Juss.). Występuje naturalnie w basenie Morza Śródziemnego^[4]^[5]. Epitet gatunkowy argentea pochodzi z łaciny i oznacza srebrzysty, odnosząc się do koloru przylistków tej rośliny^[6].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Rośnie naturalnie w Morza Śródziemnego – w Europie Południowej, Afryce Północnej oraz Azji Zachodniej. Gatunek zaobserwowano między innymi w Portugalii, Hiszpanii (wliczając Wyspy Kanaryjskie), Francji, Włoszech, Grecji, Turcji, Armenii, na Cyprze, w Syrii, Libanie, Izraelu, Jordanii, Egipcie (również na półwyspie Synaj), Libii, Tunezji, Algierii oraz Maroku^[4]^[5]. We Francji zarejestrowano go w departamentach Allier, Alpy Nadmorskie, Aude, Delta Rodanu, Charente-Maritime, Korsyka Południowa, Górna Korsyka, Gard, Hérault, Landy, Loara Atlantycka, Morbihan, Pireneje Atlantyckie, Pireneje Wschodnie, Var, Vaucluse oraz Wandea, natomiast w departamencie Górna Sabaudia roślina ta wyginęła^[7]. We Włoszech występuje na Sardynii, Sycylii oraz w Kalabrii^[8]. Na Cyprze roślina spotykana jest na całej wyspie i ma tam status gatunku autochtonicznego^[9]. W Izraelu występuje powszechnie na Równinie Szaron, w Górnej i Dolnej Galilei, w Dolinie Hula, na Wzgórzach Golan, górze Hermon, w Dolinie Kinaret, na górze Karmel, w Dolinie Jezreel, na wzgórzach Gilboa, w Zachodniej Galilei, nad Zatoką Hajfy, na Równinie Filistyńskiej, w Samarii, w Dolinie Dolnego Jordanu, na Szefeli, Pustyni Judzkiej, Wyżynie Judzkiej oraz w północnej i południowej części pustyni Negew, natomiast jest rzadko spotykana we wschodniej części pustyni Negew, a bardzo rzadko w dolinie Bet Sze’an i dolinie Morza Martwego^[10]. Na Malcie uważa się ten gatunek za wymarły^[11].

Morfologia edytuj

Pokrój: Bylina płożąca o pnących pędach. Dorastająca do 5–10 cm wysokości^[6].
Liście: Naprzeciwległe, małe, proste. Mają podłużny kształt. Blaszka liściowa jest całobrzega o spiczastym wierzchołku. Mają szarozieloną barwę, z czasem przebarwiając się na czerwono^[6].
Kwiaty: Mają białą barwę z żółtym środkiem. Mierzą 0,8–1 cm średnicy. Mają 5 małych działek kielicha z ostrymi lub spiczastymi wierzchołkami. Są pozbawione płatków. Przylistki są duże, przezroczyste, o srebrzystej barwie^[6].
Owoce: Proste niełupki^[6].
Gatunki podobne: Roślina jest podobna do gatunku P. capitata, który charakteryzuje się bardziej owłosionymi liśćmi, które ciężko odrywa się od rośliny^[6].

Biologia i ekologia edytuj

Rośnie na wydmach i przy drogach, na podłożu piaszczystym i suchym^[6]. Występuje na wysokości do 1300 m n.p.m.^[8] Najlepiej rośnie w pełnym nasłonecznieniu. Preferuje podłoże o odczynie zasadowym^[7]. Kwitnie od maja do czerwca^[6].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).
↑ ^a ^b Paronychia argentea Lam.. The Plant List. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
↑ ^a ^b Paronychia argentea – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
↑ ^a ^b Taxon: Paronychia argentea Lam.. National Plant Germplasm System. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Neil Fletcher: Fleurs de Méditerranée. Nature en Poche. Larousse, 2011, s. 15. ISBN 978-2-03-587167-1. (fr.).
↑ ^a ^b Paronychia argentea Lam.. Tela Botanica. [dostęp 2016-10-26]. (fr.).
↑ ^a ^b Paronychia argentea Lam.. [w:] Schede di Botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2016-10-26]. (wł.).
↑ Paronychia argentea. Flora of Cyprus. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
↑ Paronychia argentea Lam.. Flora of Israel Online. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).
↑ Silvery Paronychia. Malta Wild Plants. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-01] (ang.).

[tpl-3] Paronychia argentea Lam.. The Plant List. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[eol-4] Paronychia argentea – Maps. Encyclopedia of Life. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[grin-5] Taxon: Paronychia argentea Lam.. National Plant Germplasm System. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[fm-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Neil Fletcher: Fleurs de Méditerranée. Nature en Poche. Larousse, 2011, s. 15. ISBN 978-2-03-587167-1. (fr.).

[tb-7] Paronychia argentea Lam.. Tela Botanica. [dostęp 2016-10-26]. (fr.).

[altervista-8] Paronychia argentea Lam.. [w:] Schede di Botanica [on-line]. Altervista. [dostęp 2016-10-26]. (wł.).

[9] Paronychia argentea. Flora of Cyprus. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[10] Paronychia argentea Lam.. Flora of Israel Online. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[11] Silvery Paronychia. Malta Wild Plants. [dostęp 2016-10-26]. (ang.).

[4]

[5]

[6]

[1]

[2]

[3]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]