Phorcyniswymarły rodzaj ryb chrzęstnoszkieletowych, należący do rzędu dywanokształtnych (Orectolobiformes). Żył w górnej jurze (kimeryd/tyton, około 155–149 milionów lat temu), a jego skamieniałości znaleziono wyłącznie w Europie. Obejmuje jeden gatunek, Phorcynis catulina.

Phorcynis
Thiollière, 1854
Okres istnienia: kimerydtyton
154.2/145
154.2/145
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

chrzęstnoszkieletowe

Podgromada

spodouste

Infragromada

Euselachii

Nadrząd

Galeomorphi

Rząd

dywanokształtne

Rodzaj

Phorcynis

Gatunki
  • Phorcynis catulina Thiollière, 1854
Phorcynis catulina

Rodzaj ten był dość mały, osiągając zwykle 40 centymetrów długości. Wiadomo, że posiadał dwie szerokie, zaokrąglone płetwy piersiowe i dwie płetwy grzbietowe. Płetwy brzuszne znajdowały się poniżej pierwszej płetwy grzbietowej i nie były położone daleko od płetw piersiowych. Głowa była szeroka i wyposażona w krótki pysk. Zęby były małe, ostre i asymetryczne, podobne do zębów obecnych przedstawicieli rodzaju Orectolobus. Łuski Phorcynis miały wydłużone górne części, z kilem pośrodku i małymi fałdami bocznymi.

Phorcynis catulina został po raz pierwszy opisany przez Victora Thiollière’a w 1854 r. na podstawie dobrze zachowanych skamieniałości znalezionych we Francji w osadach kimerydu. Następnie odkryto inne okazy przypisywane do rodzaju Phorcynis, pochodzące z gminy Solnhofen w Niemczech oraz z Hiszpanii. Początkowo Phorcynis, ze względu na kształt nieco spłaszczonego ciała oraz szerokie i okrągłe płetwy piersiowe, został uznany za przedstawiciela rodzaju Squatina, ale później zasugerowano jego bliższe pokrewieństwo z rodziną Orectolobidae.

Prawdopodobnie, podobnie jak dzisiejsze rekiny dywanokształtne, Phorcynis żył w pobliżu dna morskiego, żywiąc się małymi, innymi rybami, które chwytał z zasadzki, szybkimi i gwałtownymi ruchami.

Bibliografia edytuj

  • D.S. Jordan. 1963. The Genera of Fishes and a Classification of Fishes. Stanford University Press, s. 1–816.
  • Perry W. Gilbert (1967). Sharks, skates, and rays. Johns Hopkins Press, s. 29.
  • Gloria Arratia Fuentes, Hans-Peter Schultze (1999). Mesozoic fishes 2: systematics and fossil record: proceedings of the international meeting. Museum für Naturkunde in Berlin, Deutsche Forschungsgemeinschaft. s. 34. ISBN 3-931516-48-2.
  • S. Klug, J. Kriwet, An offshore fish assemblage (Elasmobranchii, Actinopterygii) from the Late Jurassic of NE Spain, „Paläontologische Zeitschrift”, 87 (2), 2013, s. 235–257.