Pitirim (Nieczajew)

Pitirim, imię świeckie Konstantin Nieczajew (ur. 8 stycznia 1926 w Miczurińsku, zm. 4 listopada 2003) – rosyjski biskup prawosławny.

Pitirim
Konstantin Nieczajew
Metropolita wołokołamski i juriewski
Kraj działania

Rosja

Data i miejsce urodzenia

8 stycznia 1926
Miczurińsk

Data śmierci

4 listopada 2003

Miejsce pochówku

Cmentarz Daniłowski

Metropolita wołokołamski i juriewski
Okres sprawowania

1986–2003

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Rosyjski Kościół Prawosławny

Inkardynacja

Eparchia moskiewska

Śluby zakonne

13 kwietnia 1959

Diakonat

15 lutego 1952

Prezbiterat

4 grudnia 1954

Chirotonia biskupia

22 maja 1963

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

22 maja 1963

Konsekrator

Aleksy I

Współkonsekratorzy

Nikodem (Rotow), Leonid (Polakow), Leonid (Łobaczow), Sergiusz (Gołubcow), Cyprian (Ziornow), Donat (Szczogolew)

Metropolita Pitirim z Raisą Gorbaczową

Życiorys edytuj

Po ukończeniu szkoły średniej studiował w instytucie inżynierów transportu w Moskwie. W 1947 rozpoczął naukę w instytucie prawosławnym w tym samym mieście (przekształconym następnie w zespół seminarium duchownego i Moskiewskiej Akademii Duchownej), uzyskując w 1951 dyplom Moskiewskiej Akademii Duchownej. Został stypendystą profesorskim na tejże uczelni i podjął pracę wykładowcy historii zachodnich wyznań chrześcijańskich. 15 lutego 1952 został wyświęcony na diakona, zaś w 1953 uzyskał tytuł naukowy docenta. 4 grudnia 1954 wyświęcony na kapłana. 13 kwietnia 1959 złożył wieczyste śluby zakonne w Ławrze Troicko-Siergijewskiej. 8 października tego samego roku został podniesiony do godności archimandryty i wyznaczony na inspektora Moskiewskiej Akademii Duchownej oraz moskiewskiego seminarium[1].

22 maja 1963 miała miejsce jego chirotonia na biskupa wołokołamskiego, wikariusza eparchii moskiewskiej. Został również wyznaczony na kierownika wydziału wydawniczego Patriarchatu Moskiewskiego. W latach 1964–1965 pełnił obowiązki locum tenens eparchii smoleńskiej. Od 1971 nosił tytuł arcybiskupa, zaś od 30 grudnia 1986 – metropolity wołokołamskiego i juriewskiego[1]. Od 1989 rezydował w ponownie otwartym monasterze św. Józefa Wołokołamskiego[2]. Służył natomiast regularnie od 1972 r. do śmierci w cerkwi Odnowienia Świątyni Zmartwychwstania Pańskiego w Jerozolimie w moskiewskim rejonie Priesnienskim[3].

Autor publikacji książkowych i artykułów z dziedziny teologii, wieloletni wykładowca historii zachodniego chrześcijaństwa oraz Nowego Testamentu w Moskiewskiej Akademii Duchownej, konsultant filmów dokumentalnych poświęconych historii i sztuce Cerkwi prawosławnej[4]. W relacjach z władzami radzieckimi wykazywał skrajnie konformistyczną postawę, co sprawiało, iż nie cieszył się szacunkiem wśród wiernych i duchowieństwa[5].

17 marca 1989 został wybrany na deputowanego ZSRR[1].

W grudniu 1994, w związku z reorganizacją wydziału wydawniczego, został zwolniony z funkcji jego przewodniczącego. Zmarł w listopadzie 2003[1].

Według dokumentów pochodzących z Archiwum Mitrochina Pitirim (Nieczajew) był zarejestrowany jako agent KGB o pseudonimie ABBAT[6].

Upamiętnienie edytuj

W monasterze św. Józefa Wołokołamskiego zachowana została cela metropolity Pitirima oraz jego gabinet. Niektóre przedmioty należące do duchownego eksponowane są na poświęconej mu wystawie w muzeum krajoznawczym w Wołokołamsku[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Biogram w serwisie Patriarchatu Moskiewskiego
  2. a b Митрополит Волоколамский и Юрьевский Питирим
  3. Блаженной памяти митрополита Волоколамского и Юрьевского Питирима [online], www.tserkov.info [dostęp 2017-10-22].
  4. A. Matreńczyk, Prawosławie na świecie, Przegląd Prawosławny, nr 12 (222), grudzień 2003, ISSN 1230-1078, ss.39–40
  5. D. Pospielovsky: The Russian Church under the Soviet regime 1917–1982. Crestwood-New York: St. Vladimir's Seminary Press, 1984, s. 430. ISBN 0-88141-033-0.
  6. Ch. Andrew, W. Mitrochin: Archiwum Mitrochina. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA SA, 2001, s. 869. ISBN 978-83-7200-651-6.