Plamica kasztanowata

gatunek grzyba porostowego

Plamica kasztanowata (Arthonia spadicea Leight.) – gatunek grzybów z rodziny plamicowatych (Arthoniaceae)[1]. Z powodu współżycia z glonami zaliczany jest także do porostów[2].

Plamica kasztanowata
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Arthoniomycetes

Rząd

plamicowce

Rodzina

plamicowate

Rodzaj

plamica

Gatunek

plamica kasztanowata

Nazwa systematyczna
Arthonia spadicea Leight.
Ann. Mag. nat. Hist., Ser. 2 13: 442 (1854)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Arthonia, Arthoniaceae, Arthoniales, Arthoniomycetidae, Arthoniomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungii[1].

Niektóre synonimy naukowe:

  • Arthonia lurida Ach. 1810
  • Arthonia lurida var. spadicea (Leight.) Nyl. 1856
  • Coniangium luridum (Ach.) Körb. 1855
  • Coniangium spadiceum (Leight.) Arnold 1873
  • Coniocarpon spadiceum (Leight.) Arnold 1873
  • Diarthonis lurida (Ach.) Clem. 1909
  • Opegrapha spadicea (Leight.) M. Choisy 1950[3].

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Morfologia

edytuj

Porost skorupiasty o plesze bardzo cienkiej, gładkiej i jednolitej. Wchodzi w związek z glonami z rodzaju Trentepohlia. Plecha ma kolor szarozielonawy lub oliwkowy[4].

Wytwarza liczne apotecja. Mają średnicę 0,5 do 1,5 milimetra i dość zmienny kształt – od kolistego do nieznacznie nieregularnego. Młodsze do plechy przylegają szeroko, starsze są odstające. Mają płaskie lub nieco wypukłe tarczki o barwie kasztanowatobrunatnej lub niemal czarnej. Są matowe lub nieco błyszczące. Brzeżka plechowego brak. Hymenium o grubości 25–40 μm i barwie żółtawobrunatnej lub pomarańczowobrunatnej. Hypotecjum pomarańczowobrunatne[4].

Wytwarza dwutunikowe worki. W jednym worku powstaje po 8 dwukomórkowych zarodników o wymiarach 7–9 na 3–4 μm. Są elipsoidalne lub podłużnie owalne, w dolnej części zwężone[4].

Reakcje barwne: I+ czerwony, K+ purpurowy lub ciemnofioletowy[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Opisano występowanie tego gatunku w Europie, Azji i Afryce[5]. W Polsce występuje w rozproszeniu na niżu. W górach jest rzadki[4].

Rośnie w lasach, na korze drzew, głównie liściastych, rzadziej iglastych. Rozwija się głównie u nasady pni[4]. Zanotowano występowanie na jodle, klonach, olchach, brzozach, grabie, leszczynie, buku, jesionach, sosnach, topolach, dębach, jarzębach, lipach, wiązach[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2015-11-12] (ang.).
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz, Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2015-11-12] (ang.).
  4. a b c d e f Hanna Wójciak, Porosty, mszaki, paprotniki, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, ISBN 978-83-7073-552-4.
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-08-18].