Wikipedia

Południowy Grzbiet

Pasmo wzgórz i wzniesień we Wzgórzach Trzebnickich

Południowy Grzbiet – grzbiet obejmujący wzgórza i wzniesienia należące do Wzgórz Trzebnickich[1][2], znajdujące się na terenie Gminy Trzebnica i Gminy Wisznia Mała, a w niedużej części zachodniej także na terenie Gminy Oborniki Śląskie, w powiecie Trzebnickim, województwie dolnośląskim[1][3]. Jego północno-zachodni kraniec znajduje się w okolicach miejscowości Borkowice. Dalej grzbiet przebiega łukiem w kierunku wschodnim sięgając miejscowości Brochocin[1][4].

Południowy Grzbiet
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Jednostka dominująca

Grzbiet Trzebnicki, Wzgórza Trzebnickie, Wał Trzebnicki

Sąsiednie pasma

Lesiste Wzgórza

Położenie na mapie powiatu trzebnickiego
Mapa konturowa powiatu trzebnickiego, na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Południowy Grzbiet”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Południowy Grzbiet”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej nieco u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Południowy Grzbiet”
51°16′23,493″N 17°02′36,358″E/51,273193 17,043433

Grzbiet położony jest w obrębie Wzgórz Trzebnickich, będących mezoregionem o identyfikatorze 318.44 (według regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez Jerzego Kondrackiego)[5][6], należących do Wału Trzebnickiego (makroregion o indeksie 318.4)[5][7]. W ramach tych Wzgórz Trzebnickich wyróżnia się także mikroregion obejmujący Południowy Grzbiet – Grzbiet Trzebnicki (indeks 318.444)[5][8].

Południowy Grzbiet należy do Pasma Południowego wymienionych wzgórz wraz z między innymi z położonymi na zachód od grzbietu Lesistymi Wzgórzami[1][9][10]. Od Pasma Północnego jest ono oddzielone między innymi Doliną Wilczą[1][9][10][11][12]. W ramach tego grzbietu znajduje się szereg wierzchołków, w tym między innymi Dolnośląski Szczyt[1][13][14][15] ( 226,0 m n.p.m.[16]), Wiszniak[1][13][17][18] ( 247,0 m n.p.m.[19]), Brochocińska Góra[13][20][21] ( 220,0 m n.p.m.[1][21]), oraz inne obiekty fizycznogeograficzne, takie jak na przykład Wielkie Urwisko[1][9][13][22] wraz z grupą innych, mniejszych urwisk, wąwozów, jarów i szczelin przy północnej krawędzi grzbietu[9]. Zagospodarowanie grzbietu to głównie użytki rolne, w tym pola i łąki, a w części północnej sady, tzw. Sady Trzebnickie, oraz występujące niewielkie lasy i zadrzewienia śródpolne[1][4][23]. W okolicach miejscowości Wysoki Kościół i Machnice przecięty jest drogą ekspresową numer S5[1][4]. Przez różne części grzbietu wytyczono szlaki turystyczne, w tym piesze i szlaki rowerowe[9][24][25][26] oraz konne[2].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g h i j k Zwoliński 2018 ↓, mapa.
  2. ↑ a b Gmina Oborniki Śląskie 2023 ↓, Borkowice.
  3. ↑ GUGiK 2023 ↓, Państwowy Rejestr Granic.
  4. ↑ a b c UMWD 2023 ↓, BDOT10k.
  5. ↑ a b c Kondracki i b.d. ↓, s. 278-280.
  6. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141026.
  7. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141025.
  8. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 141023.
  9. ↑ a b c d e Przyroda Dolnego Śląska 2019 ↓, Las w Borkowicach.
  10. ↑ a b Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 9.
  11. ↑ GUGiK 2023 ↓, PRG, PRNG.
  12. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 235631.
  13. ↑ a b c d GUGiK 2023 ↓, PRNG.
  14. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 176409.
  15. ↑ Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 34.
  16. ↑ Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 34, 84.
  17. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 168045.
  18. ↑ Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 18.
  19. ↑ Ranoszek i in. 2008 ↓, s. 18, 84.
  20. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 206522.
  21. ↑ a b Mapa Turystyczna 2023 ↓, Wzgórza Trzebnickie.
  22. ↑ PRNG 2023 ↓, PRNG: 235636.
  23. ↑ GUGiK 2023 ↓, BDOT10k.
  24. ↑ Czermak i b.d. ↓, Szlak żółty.
  25. ↑ Kobielska i in. 2009 ↓, s. 111, 145-146.
  26. ↑ Rosiński i in. 2015 ↓, s. 250-252.

Bibliografia

edytuj
  • Borkowice [online], Oficjalny serwis Gminy Oborniki Śląskie [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  • Andrzej Czermak, Szlak żółty [online], Oficjalny serwis Gminy Oborniki Śląskie [dostęp 2023-05-26] (pol.).
  • Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Geoportal Krajowy, GUGiK – Geoportal Krajowy [dostęp 2023-05-26] (pol.).
  • Katarzyna Kobielska i inni, Koncepcja subregionalnego produktu turystycznego Wzgórz Trzebnickich i Doliny Baryczy, Dolnośląskie Centrum Rozwoju Regionalnego, 2009 (pol.), Portal Województwa Dolnośląskiego.
  • Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski [PDF] [online] (pol.).
  • Las w Borkowicach, Przyroda Dolnego Śląska, 15 kwietnia 2019 [dostęp 2023-05-25] (pol.), Kompendium przyrodnicze.
  • Wzgórza Trzebnickie [online], Mapa Turystyczna [dostęp 2023-05-30] (pol.).
  • Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych - obiekty fizjograficzne [xlsx], Dane na dzień: 1 stycznia 2023 r., gov.pl, 14 maja 2021 [dostęp 2023-04-19] (pol.), Państwowy rejestr nazw geograficznych.
  • Włodzimierz Ranoszek, Marcin Mazurkiewicz, Małgorzata Duszejko-Studenna, Korona Gór Kocich, Trzebnica: Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Wzgórz Trzebnickich i Doliny Baryczy, 2008 (pol.), Szlak zaprojektowany i wytyczony przez Stowarzyszenie Gmin Turystycznych Wzgórz Trzebnickich i Doliny Baryczy; Prezentacja współfinansowana ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego.
  • Dariusz Rosiński i inni, Plan urządzenia lasu dla nadleśnictwa Oborniki Śląskie na okres od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2024 r., Program ochrony przyrody dla Nadleśnictwa Oborniki Śląskie, Program opracowano w Biurze Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej oddział w Brzegu; Sprawdził: Zastępca Dyrektora Oddziału Marek Matyjaszczyk, Akceptuje: Dyrektor Oddziału Janusz Bańkowski, Brzeg: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych we Wrocławiu, 2015 (pol.).
  • Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Geoportal Dolny Śląsk, UMWD Wydział Geodezji i Kartografii; Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej [dostęp 2023-05-26] (pol.).
  • Grzegorz Zwoliński (red.), Wzgórza Trzebnickie. Mapa dla rowerzystów i piechurów, wyd. IV, Studio PLAN, 2018, ISBN 978-83-66151-07-9 (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Południowy_Grzbiet&oldid=71508043”