Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu

Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągupomnik niemieckiego pisarza i filozofa, Johanna Gottfrieda Herdera zlokalizowany przy ulicy Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu (województwo warmińsko-mazurskie), bezpośrednio przy terenie kościoła św. św. Piotra i Pawła.

Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Miejscowość

Morąg

Miejsce

skwer przy ul. Johanna Gottfrieda Herdera

Typ obiektu

popiersie na cokole

Data budowy

1964 (pierwszy w 1854)

Data odsłonięcia

26 września 1964

Data likwidacji

1945 (pierwszego)

Położenie na mapie Morąga
Mapa konturowa Morąga, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu”
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego
Mapa konturowa powiatu ostródzkiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu”
Położenie na mapie gminy Morąg
Mapa konturowa gminy Morąg, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu”
Ziemia53°54′39,3869″N 19°55′40,2521″E/53,910941 19,927848

Historia edytuj

Pierwszy pomnik edytuj

Pierwszy pomnik Herdera (urodzonego w Morągu) powstał w mieście w 1854[1][2] na skwerze przy kościele świętych Piotra i Pawła, naprzeciw domu rodzinnego filozofa. Był dziełem Wilhelma Wolffa[3].

Pomnik uległ uszkodzeniu w trakcie działań wojennych w 1945 – pozostał po nim tylko cokół, na którym posadowiono figurę Matki Bożej[3].

 
Detal

Drugi pomnik edytuj

W latach 60. postulowano odbudowę monumentu. Germanista, Emil Adler w Uniwersytetu Warszawskiego proponował osiągnięcie tego celu we współpracy z Niemcami z komunistycznej NRD. Z pracami nie zdążono na 160-lecie śmierci pisarza w 1963. Główne uroczystości odbyły się 26 września 1964, na dwustulecie urodzin Herdera. Nowe popiersie było darem Ministerstwa Kultury NRD. Stanowiło kopię weimarskiej rzeźby Aleksandra Trippela z końca XVIII wieku. Na bankiecie po wydarzeniu wręczono pamiątkowe medale z wizerunkiem Herdera oraz ratusza w Morągu zaprojektowane przez Barbarę Lis-Romańczukową. Tego samego dnia odsłonięto również tablicę pamiątkową na domu rodzinnym Herdera po przeciwnej stronie ulicy. Następnego dnia na zamku w Olsztynie odbyła się sesja naukowa (referaty wygłosili prof. Helmut Holzhauer z Weimaru i doc. dr Emil Adler). Uhonorowanie Niemca pomnikiem w Polsce lat 60. XX wieku było ewenementem. W uroczystości odsłonięcia pomnika udział wzięły tłumy mieszkańców miasta[3].

Składanie kwiatów pod pomnikiem filozofa stało się z czasem lokalną tradycją. Kulminacją tego obyczaju była 250. rocznica urodzin artysty w 1994. Wiązanki darują osoby prywatne, stowarzyszenia, władze samorządowe, czy miłośnicy miasta[3].

Przypisy edytuj

  1. Miejski Szlak Turystyczny, Pomnik Johanna Gottfrieda Herdera, tablica informacyjna in situ
  2. Gmina Morąg - Artykuł Pomnik pamięci Johanna Gottfrieda Herdera [online], www.morag.pl [dostęp 2023-11-03].
  3. a b c d Magdalena Bartoś, Tradycja herderowska na Warmii i Mazurach, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” (4), 2003, s. 489-492.