Przedmurze (anatomia)

Przedmurze (łac. claustrum) – cienka warstwa istoty szarej leżąca między torebką ostatnią a torebką zewnętrzną mózgu. Grubość przedmurza wynosi 1–2 mm[1]. Torebka zewnętrzna (capsula externa) oddziela je od jądra soczewkowatego, a z drugiej strony torebka ostatnia (capsula extrema) oddziela przedmurze od wyspy. W obrębie przedmurza wydzielono okolice czuciową, wzrokową i słuchową. Tworzy ono sprzężenie zwrotne z korą – tzw. przedmurzowo-korową pętlę neuronalną. Neuroanatomowie nie zaliczają przedmurza do jąder podstawy.

Przekrój czołowy przez mózgowie, zaznaczono m.in. przedmurze

Według Déjerine’a pierwszym, który zwrócił uwagę na tę strukturę, był Félix Vicq-d’Azyr, który przyrównał ją do robaka i nazywał nucleus taeniaformis. Termin claustrum wprowadził niemiecki anatom Friedrich Burdach w swojej pracy „Vom Baue und Leben des Gehirns”. W niemieckim piśmiennictwie przyjęła się nazwa Vormauer, a we francuskim – avantmur. Inne, używane w przeszłości określenia to nucleus lateralis, noyau rubanne lub bandelette vermiculaire[2].

Francis Crick, zajmujący się w swojej karierze naukowej także neuronalnymi korelatami świadomości, uważał przedmurze za szczególnie istotne dla zrozumienia tego zagadnienia. Ostatnia jego praca, opublikowana już po śmierci uczonego, dotyczyła tej struktury anatomicznej[3]. Przypuszczenia Cricka o ścisłym związku przedmurza z funkcjonowaniem świadomości człowieka potwierdziły również późniejsze badania innych naukowców (m.in. zespół kierowany przez dr. Mohamada Koubeissi w Waszyngtonie)[4][1].

W przedmurzu mysiego mózgu odkryto 3 neurony, które okalają całe mózgowie[5].

Przypisy edytuj

  1. a b Paweł Franczak. Korona cierniowa w głowie. „Wiedza i Życie”. 8 (922), s. 61, sierpień 2017. Warszawa: Prószyński Media. ISSN 0137-8929. 
  2. Olry R, Haines DE. Claustrum: a sea wall between the island and the shell?. „J Hist Neurosci”. 10. 3, s. 321–322, 2001. PMID: 11770199. 
  3. Crick FC, Koch C. What is the function of the claustrum?. „Philos Trans R Soc Lond B Biol Sci”. 360. 1458, s. 1271–1279, 2005. DOI: 10.1098/rstb.2005.1661. PMID: 16147522. 
  4. Olga Woźniak: Naukowcy odkryli, co sprawia, że jesteśmy świadomi. wyborcza.pl, 2014-07-10. [dostęp 2014-07-11]. (pol.).
  5. A giant neuron found wrapped around entire mouse brain – Nature.com.